Poród w wodzie - jak się przygotować, wady i zalety

Ostatnie zmiany: 21 lutego 2025
Poród w wodzie - jak się przygotować, wady i zalety

Poród w wodzie to alternatywna forma zakończenia ciąży, która zyskuje na popularności. Ma wiele zalet. Przede wszystkim zwiększa komfort i intymność. Ponadto działa relaksująco na ciało, redukując ból i napięcie, co może przyczynić się do szybszego postępu porodu. Niestety nie jest to opcja dla każdego, z uwagi na liczne przeciwwskazania. Warto także mieć na uwadze, że taki sposób narodzin dziecka nie jest pozbawiony wad i zagrożeń. Z tego powodu ważne jest, by się do niego dobrze przygotować.

Czym jest poród w wodzie?

Poród w wodzie to metoda rodzenia dziecka, podczas której kobieta w trakcie pierwszej i/lub drugiej fazy porodu przebywa w wannie lub basenie z ciepłą wodą. Rozwiązanie może być wykorzystywane w szpitalach i klinikach, także w warunkach domowych pod nadzorem wykwalifikowanego personelu medycznego.

Ideę porodów w wodzie wprowadził ukraiński naukowiec Igor Czarkowski, a rozpowszechnił francuski lekarz Michel Odent, twórca kliniki porodu naturalnego. W Polsce pierwszy poród w wodzie odbył się w Klinice Perinatologii w Łodzi.

Jak wygląda poród w wodzie?

Aby urodzić maluszka w wodzie, potrzebna jest przede wszystkim wanna. Oddziały położnicze, w których odbywają się porody wodne, dysponują specjalnie skonstruowanymi wannami porodowymi. Mają one różne kształty i wymiary (czasami są one bardzo duże, co podnosi komfort rodzenia). 

Do wanny najlepiej wejść, gdy rozwarcie szyjki osiągnie około 4 lub 5 centymetrów. Zbyt wczesne wejście do wody może dać w efekcie zanik akcji porodowej. Jeżeli przebywanie w wodzie wpłynie na zahamowanie akcji skurczowej, najlepiej wyjść z wody, wykorzystać siłę ciążenia i zmienić dotychczasową pozycję.

O czym pamiętać podczas porodu w wodzie?

 

  • Woda w wannie nie powinna przekraczać temperatury 37 stopni Celsjusza. Zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura wody może mieć niekorzystny wpływ na przebieg porodu. Pomieszczenie powinno być dobrze ogrzane i przyjazne.
  • Warto wykonywać ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe, co pomoże lepiej radzić sobie z bólem.
  • Podczas porodu w wodzie dobrze jest korzystać z gumowych poduszek, które stanowią oparcie podczas relaksu lub w czasie przyjmowania wygodnych pozycji porodowych. Do porodu wodnego wystarczy zwykła woda z kranu, niektórzy jednak dodają do niej sól, aby przypominała zasolenie płynu owodniowego.

Poród w wodzie - zalety

Jeżeli zastanawiasz się nad możliwością urodzenia maluszka w wodzie, weź pod uwagę wszystkie zalety, czyli dobroczynne skutki, jakie woda przyniesie Tobie i Twojemu dziecku, ale również wady takiego rozwiązania.

Jeśli chodzi o zalety, warto wiedzieć, że ciepła woda pomaga zmniejszyć ból, rozluźnić mięśnie i ułatwia poród dzięki działaniu grawitacji oraz zmniejszonemu naciskowi na ciało. Daje również poczucie lekkości. Przebywanie w niej umożliwia spokojne oddychanie, poruszanie się i zmianę pozycji do porodu. Zanurzenie w wodzie sprawia, że można oderwać się od rzeczywistości, zaufać swojej intuicji. 

Poród w wodzie przebiega szybciej, a działanie wody można porównać do efektu znieczulenia czy środków przeciwbólowych (efekt ten jest zauważalny po około 20 minutach spędzonych w wodzie). Kobiety rodzące w wodzie stwierdzają, że bolesna odczuwalność skurczy znacznie się zmniejsza. Dlaczego? Woda obniża wydzielanie adrenaliny (hormonu wpływającego na spowolnienie akcji porodowej na tym etapie) i zwiększa wydzielanie hormonów o naturalnym działaniu przeciwbólowym i relaksującym. 

Woda działa również na mózgowe fale alfa, które sprawiają, że rozluźniamy się psychicznie oraz na poziomie mięśniowym (zmniejsza się napięcie mięśniowe). To rozluźnienie wpływa na szybsze rozwieranie się szyjki macicy. Delikatny nacisk wody na nerwy przewodzące ból w okolicy kręgosłupa, wpływa na ich mniejszą zdolność do przekazywania impulsów. 

Poród w wodzie wpływa również korzystnie na tkanki krocza, które z łatwością się rozciągają, rzadziej pękają i nie ma potrzeby ich nacinania. Poród w wodzie z pewnością zwiększy Twoje poczucie intymności i da Ci poczucie bezpieczeństwa.

Poród w wodzie a dziecko

Dlaczego jeszcze warto rodzić w wodzie? Dziecko przed urodzeniem zanurzone jest w płynie owodniowym. Podczas narodzin raptownie zmienia się jego otoczenie (z wodnego na lądowe), wpływając na zwiększenie stresu porodowego. Jednym ze sposobów łagodzenia narodzonemu dziecku stresu, jest poród w wodzie.

Noworodek urodzony w wodzie nie odczuwa raptownej zmiany środowiska. Po wysiłku związanym z porodem, dziecko jeszcze przez chwilę może cieszyć się znajomym otoczeniem wody. Dopiero następnym etapem jest poznanie suchej przestrzeni, jakim jest powietrze. Nie ma jeszcze dokładnych badań naukowych dotyczących rozwoju dzieci urodzonych w wodzie, ale przypuszcza się, że rozwój takich dzieci przebiega szybciej.

reklama

Poród w wodzie - wady i zagrożenia

Z porodem w wodzie wiąże się kilka potencjalnych wad i zagrożeń. To:

 

  • ryzyko zachłyśnięcia wodą przez noworodka – choć zdarza się rzadko, może dojść do przedwczesnego zaczerpnięcia oddechu pod wodą,
  • ryzyko infekcji – woda może sprzyjać namnażaniu bakterii, zwłaszcza jeśli higiena nie jest odpowiednio zachowana,
  • trudności w monitorowaniu dziecka – ciągłe monitorowanie tętna płodu jest trudniejsze niż w tradycyjnym porodzie naturalnym czy poprzez cesarskie cięcie,
  • możliwość powikłań – w razie nagłych komplikacji, takich jak krwotok czy problemy z oddychaniem u dziecka, szybka interwencja medyczna może być utrudniona.

Poród w wodzie - przeciwwskazania

Poród w wodzie nie jest zalecany w niektórych sytuacjach ze względu na potencjalne ryzyko dla matki i dziecka. Główne przeciwwskazania to:

 

  • ciąża wysokiego ryzyka – np. nadciśnienie ciążowe, stan przedrzucawkowy, cukrzyca ciążowa, choroby serca u matki,
  • przedwczesny poród – jeśli poród rozpoczyna się przed 37. tygodniem ciąży,
  • nieprawidłowe ułożenie dziecka – np. położenie miednicowe lub poprzeczne,
  • wielowodzie lub małowodzie – nieprawidłowa ilość płynu owodniowego może stanowić zagrożenie,
  • infekcje matki – np. zakażenie dróg rodnych, opryszczka narządów płciowych, które mogą przenieść się na dziecko,
  • zakażenie wirusem HIV lub WZW typu B/C – zwiększone ryzyko transmisji wirusa,
  • obecność smółki w wodach płodowych – może świadczyć o niedotlenieniu dziecka i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej,
  • konflikt serologiczny lub zaburzenia krzepnięcia krwi – mogą prowadzić do poważnych komplikacji,
  • ciąża mnoga – w większości przypadków uznawana za bardziej ryzykowną do porodu w wodzie.

Jeśli istnieją jakiekolwiek wątpliwości, decyzję o porodzie w wodzie należy skonsultować z lekarzem lub położną.

Czy poród w wodzie jest bezpieczny?

W sali porodów wodnych zazwyczaj znajduje się kardiotokograf, aby monitorować czynność serca rodzącego się maluszka. Sprawdzany jest również poziom utlenowania krwi tętniczej dziecka, dzięki oksymetrii.

Porody w wodzie przebiegają zazwyczaj bardzo szybko i kończą się szczęśliwie. W porównaniu z porodami tradycyjnymi nie istnieje większe ryzyko infekcji dróg rodnych kobiety.  

Poród w wodzie - jak się przygotować

Aby czerpać maksimum korzyści oraz uniknąć zagrożeń, do porodu w wodzie należy się przygotować. Najważniejsze kroki to:

 

  • konsultacja z lekarzem lub położną – upewnij się, że nie ma przeciwwskazań do porodu w wodzie,
  • wybór odpowiedniego miejsca – sprawdź, czy szpital, klinika lub domowe warunki umożliwiają bezpieczny poród w wodzie,
  • spakowanie niezbędnych rzeczy –  do torby do porodu warto zabrać ręczniki, strój do porodu w wodzie (np. top sportowy) i inne przydatne akcesoria,
  • przygotowanie planu porodu – ustal z personelem medycznym lub położną szczegóły dotyczące przebiegu porodu, ewentualnego wyjścia z wody czy interwencji w razie komplikacji,
  • wsparcie bliskiej osoby – partner, doula lub inna zaufana osoba może pomóc w relaksacji i zapewnić emocjonalne wsparcie

Jeśli rodzisz w domu, warto wynająć lub kupić specjalny basen do porodu, zapewniający komfort i higienę. 

Dlaczego to ważne? Dobra organizacja i odpowiednie przygotowanie zwiększają komfort oraz bezpieczeństwo porodu w wodzie.

 

Czy ta strona może się przydać komuś z Twoich znajomych? Poleć ją:

Kalendarz ciąży