Pozycje w trakcie porodu

Ostatnie zmiany: 21 lutego 2025
Pozycje w trakcie porodu

Pozycja podczas porodu ma duży wpływ na jego przebieg, poziom odczuwanego bólu oraz komfort rodzącej. Wybór tej, która jest najbardziej odpowiednia, zależy od etapu porodu, indywidualnych preferencji kobiety oraz ewentualnych wskazań medycznych. Pozycje wertykalne, takie jak pozycja stojąca, kuczna czy klęcząca, mogą wspomagać naturalny postęp porodu dzięki sile grawitacji. Natomiast pozycje półleżące lub leżące są często stosowane w szpitalach, choć mogą utrudniać parcie. Ważne jest, aby rodząca miała możliwość swobodnej zmiany ułożenia ciała, co może zmniejszyć dyskomfort i przyspieszyć poród.

Jaka jest najlepsza pozycja do porodu?

Obecnie odchodzi się od pozycji leżących podczas porodu, które niegdyś uważano za jedynie słuszne, na rzecz pozycji wertykalnych, sprzyjających naturalnemu przebiegowi porodu i większemu komfortowi rodzącej. 

Ma to związek z tym, że pozycja półleżąca lub leżąca na plecach może utrudniać parcie i zwiększać ryzyko interwencji medycznych. Polecane są inne rozwiązania, czyli pozycje wertykalne (np. kuczna, stojąca, na czworakach), które sprzyjają grawitacji, skracają drugi etap porodu i mogą zmniejszać ból. 

Jaka jest najlepsza pozycja do porodu? To zależy od indywidualnych preferencji rodzącej, przebiegu akcji porodowej oraz zaleceń personelu medycznego. Wybór pozycji powinien uwzględniać komfort rodzącej oraz bezpieczeństwo dziecka. 

Pozycja do porodu zależy również od etapu porodu. Co to dokładnie znaczy?

 

  • faza rozwierania (pierwszy etap). Zalecane są pozycje pionowe (chodzenie, stanie, kołysanie się, siedzenie na piłce) pomagają dziecku schodzić w dół i łagodzą ból. Na tym etapie ważne jest znalezienie wygodnej pozycji ułatwiającej radzenie sobie ze skurczami,
  • faza parcia (drugi etap). Zalecane są pozycje wertykalne (kuczna, klęcząca, na czworakach) mogą skrócić ten etap i ułatwić dziecku przejście przez kanał rodny. W szpitalach często stosuje się pozycję półleżącą lub leżącą, ale nie zawsze jest ona najkorzystniejsza,
  • okres łożyskowy (trzeci etap). Zalecana jest pozycja wygodna, pozwalająca na odprężenie ciała (np. półleżąca lub leżąca na boku). To sprzyja naturalnemu wydaleniu łożyska i kontaktowi skóra do skóry z dzieckiem.

Dostosowanie pozycji do etapu porodu jest ważne, ponieważ pomaga w jego postępie i poprawia komfort rodzącej.

reklama

Pozycje w pierwszym okresie porodu

W pierwszej fazie porodu możesz zdecydować się na krótki spacer, a następnie na kąpiel w ciepłej wodzie. Swoją pozycję możesz dopasować do przebiegu akcji porodowej, modyfikując ją w zależności od samopoczucia.

Jeżeli będziesz chciała skrócić czas porodu, przyjmij pozycję wykorzystujące siłę grawitacji, w której ujście miednicy otwiera się jak najszerzej. Wiele kobiet przyjmuje w tej sytuacji pozycję kuczną. Warto jednak pamiętać, że w czasie skurczu sprawi większą jego odczuwalność. Aby tego uniknąć, kucaj między skurczami. Dzięki temu kanał rodny szybciej się rozszerzy, a główka dziecka obniży się.

Polecane jest także przyjmowanie pozycji pionowej lub siedzącej, na przykład na łóżku, krześle czy podłodze (niektóre kobiety, z braku odpowiednich stołków porodowych, siadają na sedesie). W ostatnim etapie pierwszego okresu porodu możesz przyjąć pozycję w klęku podpartym (tzw. na "czworaka"), aby osoba towarzysząca mogła wykonać Ci masaż krzyża.

Jeżeli Twoje zmęczenie jest zbyt duże, połóż się na boku, podłóż poduszkę pod nogę i wypoczywaj w ten sposób pomiędzy skurczami.

Oprócz przyjmowania dogodnych pozycji, możesz odczuwać ulgę podczas wykonywania w czasie skurczu rytmicznych ruchów miednicy (np. kołysanie miednicą w przód i w tył, z boku na bok lub wykonywanie ruchu kolistego).

Uspokajająco i relaksująco może też na Ciebie działać bujanie się na dużej, gumowej piłce, gdy siądziesz na niej okrakiem. 

Pamiętaj także o ważnej zasadzie, aby dbać o wypoczynek między skurczami, zmieniając pozycje i nie tracić niepotrzebnie siły.

Pozycje w drugim okresie porodu

Podczas parcia wiele kobiet przyjmuje pozycję leżącą. Nie wynika to jednak ze szczególnego upodobania do niej, a raczej z przyjętego przez personel medyczny zwyczaju. 

W zaleceniach WHO dotyczących porodu jest zapis o możliwości przyjmowania dowolnej pozycji w czasie parcia. Jeżeli będziesz mogła, wykorzystaj te zalecenia. Wypieraj dziecko w dogodnej dla siebie pozycji, wykorzystuj siłę ciążenia (pozycja leżąca jest wbrew prawu grawitacji - dziecko rodzi się "pod górkę"). Możesz przyjąć pozycję kuczną lub zrobić przysiad, opierając się o coś lub "wisząc" mężowi na szyi (całym ciężarem ciała). W tej pozycji okres parcia znacząco się skróci.

Możesz także przeć w pozycji siedzącej, nawet na łóżku porodowym, korzystając z siły grawitacji. Jeżeli Twoje parcie będzie przebiegać w pozycji leżącej - połóż się na boku. Pozycja ta umożliwia ruchy kości krzyżowej w czasie parcia. Jest to lepsza pozycja niż leżenie na plecach. Trzymaj udo ręką, aby w chwili rodzenia się dziecka podtrzymać nogę w górze (niektóre kobiety przyciskają kolano aż do klatki piersiowej).

Jeżeli tempo porodu jest zbyt duże, przyjmij pozycję kolankowo - łokciową (kolana i łokcie przylegają do podłoża, a głowa jest niżej pośladków). To pomoże zwolnić przebieg porodu i trochę osłabić skurcze. Możesz ją przyjmować także wtedy, gdy chcesz skoncentrować się na skurczach, a nie na tym, co dzieje się dookoła.

Jak oddychać podczas porodu?
 

Podczas porodu ważne jest także świadome oddychanie, które pomaga zmniejszyć ból i napięcie. W pierwszej fazie zaleca się głębokie, spokojne oddechy, które pomagają się rozluźnić i dostarczyć tlen dziecku. Podczas skurczów można stosować oddychanie szybkie i płytkie („pufanie”), aby uniknąć zbyt wczesnego parcia. W fazie parcia warto wykonywać głębokie wdechy i powolne, kontrolowane wydechy, dostosowane do rytmu skurczów. 

Świadome oddychanie jest ważne, ponieważ nie tylko wspiera postęp porodu, ale także pomaga zachować spokój i oszczędzać energię.

Pozycje podczas porodu - podsumowanie

Wybór pozycji podczas porodu ma duże znaczenie dla jego przebiegu i komfortu rodzącej. Obecnie zaleca się pozycje wertykalne, takie jak stojąca, kuczna, klęcząca czy na czworakach, które wspomagają działanie grawitacji i mogą skrócić czas porodu. Pozycja leżąca, choć nadal stosowana w szpitalach, jest coraz rzadziej rekomendowana ze względu na utrudnione parcie i większe ryzyko interwencji medycznych. Kluczowe jest, aby rodząca miała możliwość swobodnej zmiany pozycji w zależności od etapu porodu i własnych odczuć.

 

Czy ta strona może się przydać komuś z Twoich znajomych? Poleć ją:

Kalendarz ciąży