Ciąża po poronieniu, kiedy zacząć starania?

Poronienie jest powikłaniem ciąży zakończonym obumarciem jaja płodowego. To samoistna utrata ciąży na jej wczesnym etapie, to jest w okresie od poczęcia do22. tygodnia ciąży, zanim płód osiągnie zdolność do przeżycia poza łonem matki. Ciąża kończy się wydaleniem obumarłego płodu.

Odsetek poronień sporadycznych (poronienie samoistne), to jest niepowtarzających się, szacuje się na 10-15%. W rzeczywistości jednak ta liczba jest większa, ponieważ wiele poronień na wczesnym etapie ciąży nie zostaje zauważona.

Do największej liczby poronień samoistnych dochodzi w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu. Dzieje się to tak wcześnie, że wiele kobiet nie wie nawet, że było w ciąży. To dlatego statystki mówią nawet w sumie o 50% poronionych ciąż, zarówno stwierdzonych, jak i niestwierdzonych.

Objawy poronieniamogą być bardzo różne i w głównej mierze zależą od wieku ciąży i predyspozycji zdrowotnych kobiety. Poronienie w pierwszych tygodniach ciąży może wyglądać jak krwawienie menstruacyjne, plamienie, z towarzyszącymi bólami podbrzusza lub pleców. Niektóre kobiety dowiadują się o śmierci zarodka podczas kontrolnego USG, kiedy podczas poronienia nie doszło do pojawienia się krwawienia czy bólu.

Mówiąc o poronieniach, trzeba wspomnieć także o poronieniach nawracających, oznaczających utratę co najmniej 3 kolejnych ciąż. Tego typu zaburzenia dotyczą około 1% kobiet.

Czy poronienie zmniejsza szanse na ciążę?

Poronienie jest trudnym wydarzeniem dla obojga rodziców. Nie musi ono jednak oznaczać problemów z ponownym zajściem w ciążę i urodzeniem zdrowego dziecka.

Według specjalistów niepowodzenie jednej ciąży zdecydowanie nie oznacza problemów w przyszłości. W większości przypadków nie zmniejsza szans na posiadanie potomstwa. W większości przypadków kobiety po jednym poronieniu nie mają problemów z kolejnymi ciążami i posiadają zdrowe dzieci.

Większość przyczyn poronienia następuje przypadkowo i prawdopodobieństwo ich ponownego wystąpienia jest niewielkie. Oznacza to, że pojedyncze poronienie nie zwiększa ryzyka kolejnego, nawet jeśli konkretna przyczyna nie została odnaleziona. Do grupy ryzyka ponownego poronienia zalicza się kobiety, u których wystąpiły trzy następujące po sobie poronienia.

Organizm kobiety gotowy jest na kolejną ciążę już w czasie pierwszej owulacji po poronieniu, to jest po 2-8 tygodniach. Czy wtedy można zacząć starania o dziecko? To zależy, głównie od przyczyny poronień i ich przebiegu. Co to znaczy?

Jeśli kobieta nie zdawała sobie sprawy, że poroniła wczesną ciążę, zajście w kolejną jest jak najbardziej naturalne. W sytuacji, gdy utrata dziecka nastąpiła w późniejszej fazie ciąży, ze staraniami o dziecko najlepiej poczekać minimum 3-6 miesięcy. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego można podjąć próby po 3 miesiącach od poronienia. Dlaczego?

Z dwóch głównych powodów. Po pierwsze ciało powinno mieć czas, by się zregenerować, a i przygotować się do kolejnej ciąży po stracie. Podczas ciąży, już na jej początku, w ciele kobiety zachodzi wiele zmian hormonalnych. Warto zatem poczekać, aby ich poziom się unormował i ustabilizował.

Poza tym zdarza się, że poronienie wymaga przeprowadzenia zabiegu łyżeczkowania. Ma on za zadanie oczyścić jamę macicy, gdy ta nie jest w stanie zrobić tego samodzielnie. Pozostawione doprowadzają do groźnych powikłań i stanów zapalnych.

Ponadto przed kolejną ciążą warto także zrobićbadania, które pozwalają ustalić przyczynę poronienia.

Po drugie kobiet musi mieć czas, by pogodzić się ze stratą i odzyskać wewnętrzny spokój po utracie dziecka. Proces ten czasem trwa nawet kilkanaście miesięcy. Poronienie jest bardzo trudnym momentem w staraniach o dziecko, które wiąże się nie tylko z dolegliwościami fizycznymi, ale przede wszystkim psychicznymi. To dlatego z próbami poczęcia dziecka należy chwilę poczekać. Choć kobieta sama powinna poczuć moment, w którym będzie gotowa do kolejnej ciąży, decyzję o próbie zajścia w ciąże najlepiej skonsultować z lekarzem.

Większość kobiet po poronieniu przechodzi spokojnie kolejna ciążę i rodzi zdrowe dzieci. Warto zatem zadbać o zdrowie i psychikę, aby powrócić do siebie po poronieniu.

Uwaga! Jeżeli planujecie odroczyć starania o dziecko po poronieniu, stosujcie skuteczną metodę antykoncepcji. Do zapłodnienia może bowiem dojść już przy pierwszej owulacji po stracie ciąży.

Ciąża po poronieniu w pierwszym cyklu jest bardziej prawdopodobna, jeśli nie było konieczności oczyszczania macicy. Choć lekarze zalecają dłuższą przerwę, tak wczesne zajście w ciąże nie musi wywoływać ujemnych skutków dla matki czy dziecka.

Poronienie może mieć wiele różnych przyczyn, zależnych od licznych czynników zewnętrznych i wewnętrznych.

Wśród przyczyn poronień wymienia się:

• problemy z budową anatomiczną narządów rodnych kobiety, infekcje w czasie ciąży (zwłaszcza różyczka lub toksoplazmoza) czy choroby, takie jak zaburzenia krzepliwości krwi (trombofilia wrodzona lub nabyta), zaburzenia hormonalne (PCOS, choroby tarczycy), otyłość,

• niehigieniczny tryb życia: używki (alkohol, nikotyna, narkotyki), stres, duży wysiłek fizyczny,

• niedobory kwasu foliowego,

• wiek powyżej 40. roku życia (statystycznie oznacza to bowiem większe ryzyko wystąpienia wad genetycznych płodu. Ciąża po 35. roku życia jest prowadzona przez lekarzy w sposób szczególnie uważny),

• wady genetyczne uniemożliwiające prawidłowy rozwój (nawet 70% poronień).

Najczęstszą przyczyną poronień są aberracje chromosomowe, czyli mutacje genetyczne zmieniające ilość lub strukturę kodu genetycznego. W większości przypadków powstają one przypadkowo na etapie powstawania komórek rozrodczych lub we wczesnym okresie rozwoju zarodka. W niewielu przypadkach nosicielami mutacji genetycznej, która powoduje poronienie, są rodzice.

Diagnostyka poronień nie jest prosta, gównie z uwagi na dużą liczbę czynników, które mogą powodować utratę ciąży. Niemniej wykonanie różnych badań tak laboratoryjnych, jak i obrazowych, które pomogą wskazać przyczynę poronienia i pozwolą na odpowiednie leczenie lub przygotowanie się, jest bardzo ważne. Dzięki poznaniu przyczyny poronienia szansę na to, że kolejna ciąża po poronieniu będzie szczęśliwa zdecydowanie rosną.

Jakie badania warto zrobić po poronieniu? To przede wszystkim:

• morfologia krwi obwodowej wraz z oznaczeniem poziomów hormonów m.in. estradiol, progesteron, TSH, FSH i LH (badania zaleca się wykonać w konkretnym dniu cyklu),

• USG macicy,

• badania genetyczne (najlepiej przeprowadzić na materiale poronnym), które pozwalają ustalić przyczynę poronienia i typu wad u płodu, jak i stwierdzić ewentualne problemy genetyczne u kobiety lub mężczyzny. Najczęściej są to aberracje chromosomowe, czyli mutacje genetyczne u dziecka, ale i któregoś z rodziców.

U obojga przyszłych rodziców przeprowadza się badania kariotypu mające uwidocznić ewentualne zmiany chromosomalne, które odziedziczone przez zarodek mogłyby wywoływać poronienia (szczególne wskazanie stanowią nawracające poronienia).

Kobiety najczęściej poddawane są badaniom:

• w kierunku trombofilii wrodzonej (badania V Leiden, MTHFR i genie protrombiny),
• KIR – receptory KIR mają znaczny udział w procesie tworzenia łożyska. Nieprawidłowości w ich obrębie mogą powodować zaburzenia w jego budowie,
• HLA-C – ekspresja antygenów zgodności tkankowej (u obojga partnerów).

Jeśli po poronieniu wykonano zabieg łyżeczkowania macicy, pobrany materiał również poddawany jest badaniom histopatologicznym, które mogą wskazać przyczynę samoistnego zakończenia ciąży.

Nie każdemu poronieniu można zapobiec, choć można zwiększyć szanse na ciążę zakończoną sukcesem poprzez zredukowanie czynników ryzyka. Bardzo ważne jest:

• prowadzenie higienicznego, zdrowego trybu życia. Kluczowe jest zaprzestanie palenia, przestrzeganie zasad zdrowej diety (np. diety śródziemnomorskiej, ale i diety zwiększającej płodność), bycie aktywnym fizycznie, unikaniu stresu,
• kontrola chorób przewlekłych (np. cukrzyca, niedoczynność tarczycy), utrzymanie prawidłowej masy ciała,
• zniwelowanie przyczyny poronienia (np. poprzez leczenie),
• suplementacja kwasu foliowego, który warunkuje rozwój układu nerwowego dziecka. Zalecana dawka wynosi 0,4 mg dziennie stosowana co najmniej 3 miesiące przed zajściem w ciążę oraz do 12. tygodnia ciąży).