Badania przed ciążą

Idź do ginekologa - ten nie tylko cię zbada, ale i przeprowadzi szczegółowy wywiad. Lekarz wykluczy choroby przenoszone drogą płciową, zapyta cię o zdrowie partnera, prześledzi twoją historię rodzinną, także pod kątem przebiegu ciąż, porodów, chorób dziedzicznych, wad wrodzonych. Skieruje cię na stosowne badania (także genetyczne w razie potrzeby) ii konsultacje u specjalistów (jeśli te okażą się konieczne).

Przy okazji lekarz przepisze ci receptę na kwas foliowy, który powinny zażywać nie tylko kobiety w ciąży, ale także te, które ja planują. Porozmawiacie na temat witamin – ich pożyteczności, ale i szkodliwości (np. wit.A).

Porozmawiaj ze swoim ginekologiem, jeśli stosujesz antykoncepcję. Dowiedz się, jak i kiedy powinnaś przestać brać pigułki, a jeśli masz wkładkę – jaki jest optymalny termin jej usunięcia. Jest to ważne nie tylko ze względu na unormowanie cyklu miesiączkowego i możliwość zajścia w ciążę, ale i dlatego, że niektóre kobiety silnie odczuwają nieprzyjemne skutki uboczne, związane z zaprzestaniem stosowania antykoncepcji.

Ginekolog stwierdzi też, czy nie dolega ci żadne schorzenie dróg rodnych (infekcja, nadżerka, stan zapalny, grzybica), które mogą być przyczyną powikłań lub niekorzystnie wpłynąć na rozwijający się płód. Przeprowadzi takie badania jak:

• Cytologia - polega na pobraniu komórek nabłonka z tarczy oraz kanału szyjki macicy. Badanie umożliwia wykrycie nadżerek i stanów zapalnych.
• Badanie czystości pochwy – to bakteriologiczna ocena wydzieliny pobranej z pochwy. Badanie pozwala stwierdzić istnienie stanu zapalnego i określić jego przyczynę (infekcję bakteryjną czy grzybiczą). Przewlekła, rozwijająca się infekcja może utrudnić zajście w ciążę, może także dojść do zakażenia dziecka).
• USG narządu rodnego, wykonane przez pochwę (tzw. transwaginalne). Badanie ujawnia wady budowy, torbiele czy mięśniaki macicy (które mogą utrudnić, a nawet uniemożliwić zajście w ciążę).

Lekarz zleci ci też zrobienie podstawowych badań krwi, by sprawdzić twoją kondycję i zminimalizować ryzyko różnych zagrożeń (różyczka, toksoplazmoza, ospa).

Stomatolog. Dobry stan zdrowia jamy ustnej jest ważny nie tylko ze względów estetycznych, ale i zdrowotnych – nie tylko kobiety, ale i jej dziecka (lekarze alarmują, że zaniedbana jama ustna zwiększa ryzyko poronienia!). Przed planowaną ciążą zgłoś się więc do swojego dentysty, by wykonać niezbędne zabiegi: plombowanie czy usuwanie kamienia.

Psychiatra. Odwiedź go, jeśli leczysz depresję lub bierzesz leki na inne dolegliwości psychiczne. Ponieważ samowolne odstawienie leków nie jest dobrym pomysłem, porozmawiaj z lekarzem psychiatrą o swoich macierzyńskich planach. Być może zaproponuje ci terapię alternatywną lub inny lek, bezpieczny dla kobiet w ciąży, z pewnością zaś omówi wpływ leku na ciążę.

Endokrynolog. Jeśli leczysz się na niedoczynność bądź nadczynność tarczycy, masz zdiagnozowaną chorobę Hashimoto, koniecznie odwiedź endokrynologa. Powiedz mu o swoich planach.

Wykonaj też badania laboratoryjne:

• Morfologia krwi to absolutna podstawa. Służy ona do określenia ilości i jakości składników krwi. Dzięki morfologii można ocenić ogólny stan zdrowia, a także wykryć dolegliwości takie jak niedokrwistość czy stany zapalne, zaburzenia krzepliwości krwi spowodowane nieprawidłową ilością płytek.
• Określ też swoją grupę krwi, współczynnik Rh i krzepliwość krwi. Grupa krwi i czynnik Rh (matka i ojciec dziecka) – jest to istotne, by ocenić ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego (gdy matka ma grupę krwi Rh ujemną, a płód Rh dodatnią, którą odziedziczył po ojcu). Przy zagrożeniu wystąpienia konfliktu serologicznego ściśle kontroluje się stan płodu, a także podaje leki.
• Oznacz poziom glukozy – badanie może wykryć cukrzycę, która jest niebezpieczna dla płodu.
• Mocznik, kreatynina – oznaczane w surowicy krwi, oceniają funkcjonowanie nerek.
• TSH – hormon przysadki regulujący funkcjonowanie tarczycy. Diagnostykę można poszerzyć o oznaczenie fT3 i fT4 (hormony tarczycy).

Badania pod katem chorób:

• WZW A i WZW B. Wykonaj badania na obecność antygenu (Hbs) i przeciwciał (anty-Hbs, anty-Hbc), świadczących o tym, że jesteś nosicielem WZW typu B. Jeśli jesteś zdrowa, zaszczep się przeciwko WZW typu A i B.
• Różyczka – Jeżeli nie pamiętasz, czy chorowałaś na różyczkę lub czy byłaś na nią szczepiona, koniecznie wykonaj badanie na obecność przeciwciał. Różyczka jest niebezpieczna dla płodu, dlatego zaszczep się.
• Toksoplazmoza – oznacza się poziom przeciwciał we krwi. Świeża toksoplazmoza jest niebezpieczna dla płodu. Jeżeli badanie wykaże świeżą infekcję, udaj się do lekarza chorób zakaźnych. Jeżeli nie jesteś zarażona, musisz bardzo uważać, żeby nie zachorować. W każdym trymestrze ciąży trzeba też będzie kontrolować pozom przeciwciał. Przy „starym” zakażeniu nie ma ryzyka przejścia infekcji na płód;
• Cytomegalia – badanie polega na oznaczeniu poziomu przeciwciał. Z cytomegalią jest tak, ze nabyty wirus pozostaje w formie utajonej w organizmie przez całe zycie, nie da się go wyleczyć. Dobra wiadomość jest taka, że istnieje niewielkie ryzyko przeniesienia go na płód. Przy wynikach ujemnych trzeba uważać, by nie zachorować podczas ciąży.
• Wirus HIV – nie jest badanie obowiązkowe, ale warto je wykonać, nawet gdy nie znajdujesz się w grupie ryzyka ( seropozytywna matka może przekazać dziecku wirus).