Poród lotosowy – na czym polega i czy jest bezpieczny?

Co to jest poród lotosowy?

Poród lotosowy to alternatywna metoda rozwiązania ciąży. Istotą tego rodzaju porodu jest pozostawienie przytwierdzonej do łożyska pępowiny dziecka. Po jego narodzinach czeka się, aż ta sama naturalnie wyschnie i odpadnie. Może to trwać od kilku dni do tygodnia. W klasycznym porodzie pępowina jest odcinana niedługo po tym, jak dziecko opuszcza ciało mamy.

Nazwa „poród lotosowy” nawiązuje do kwiatów lotosu, które w niektórych kulturach symbolizują harmonię i duchową czystość. W myśl tej filozofii łożysko po porodzie umiera, oddając siłę życia dziecku.

Pierwszy poród lotosowy odbył się w roku 1974 w Stanach Zjednoczonych. Pomysłodawczynią i pierwszą kobietą rodzącą w ten sposób była nazywana „matką narodzin lotosu” Claire Lotus Day.  

Zasady i etapy porodu lotosowego

Poród lotosowy odbywa się najczęściej w warunkach domowych, choć możliwy jest poród lotosowy w szpitalu. Wówczas zwykle rodzice podpisują oświadczenie (biorą na siebie odpowiedzialność za ewentualne konsekwencje i powikłania).

Etapy porodu lotosowego są podobne do tradycyjnego porodu, z wyjątkiem postępowania z pępowiną i łożyskiem po narodzinach dziecka. Co to znaczy?

Poród, zarówno przez siły natury, jak i cesarskie cięcie, kończy się narodzinami dziecka. O ile jednak w przebiegu tradycyjnej akcji porodowej pępowina jest przecinana wkrótce po narodzinach malucha, w przypadku porodu lotosowego pozostaje (wraz z łożyskiem) przy dziecku, aż naturalnie wyschnie i odpadnie. Jak długo trwa naturalne odłączenie pępowiny? Proces ten trwa zwykle od 3 do 10 dni. Łożysko jest w tym czasie pielęgnowane.

Jak pielęgnować pępowinę po porodzie lotosowym?

Po porodzie łożysko powinno być dokładnie oczyszczone z resztek krwi i posypane solą, również ziołami. Zwykle zawija się je w materiał lub umieszcza w specjalnym pojemniku. Zioła i sól należy wymieniać codziennie, aby przyspieszyć proces wysychania oraz zapobiec nieprzyjemnym zapachom.

Jak pielęgnować noworodka po porodzie lotosowym?

Ponieważ pępowina powinna być sucha i czysta, trzeba unikać jej moczenia podczas kąpieli noworodka. Bardzo ważne jest, by obserwować miejsce, w którym pępowina łączy się z ciałem dziecka, aby upewnić się, że nie pojawiają się objawy infekcji (np. zaczerwienienie czy obrzęk).

Bardzo ważne jest także monitorowanie zdrowia noworodka. W razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów (np. gorączka, zaczerwienienie skóry wokół pępowiny) trzeba natychmiast skontaktować się z lekarzem.

Poród lotosowy – zalety i korzyści

Poród lotosowy cieszy się popularnością wśród miłośników naturalnych i duchowych metod narodzin. Jego zwolennicy wierzą, że sprzyja on łagodniejszemu przejściu dziecka z życia płodowego do świata zewnętrznego. To także okazja, by noworodek mógł w pełni wykorzystać krew z łożyska, co może mieć korzyści zdrowotne.

Poród lotosowy – zagrożenia i krytyka

Jednocześnie poród lotosowy w środowisku medycznym budzi wiele kontrowersji. Według specjalistów wiąże się z nim bowiem. Co mają na myśli?

Ryzyko infekcji

W przebiegu porodu tradycyjnego łożysko zostaje usunięte, co minimalizuje ryzyko infekcji i ułatwia utrzymanie higieny noworodka. W przypadku porodu lotosowego jest inaczej.
Łożysko  po porodzie szybko traci żywotność i staje się bezużyteczną, martwą tkanką. Ponieważ - z uwagi na brak krążenia - nie jest już chronione przez układ odpornościowy matki, pozostawienie go przy dziecku na kilka dni może skutkować rozwojem bakterii i infekcji, które mogą zagrozić zdrowiu noworodka.

Brak naukowych dowodów i konsensusu w środowisku medycznym

Czy poród lotosowy jest bezpieczny? Większość autorytetów medycznych, tak ginekologów oraz położnych, jak i organizacji (np. WHO, czyli Światowa Organizacja) nie zalecają tej metody. Powodem jest brak dowodów na bezpieczeństwo porodu lotosowego.

Lekarze zwracają też uwagę, że brakuje wiarygodnych badań i medycznych podstaw, które potwierdzałyby rzeczywiste korzyści zdrowotne wynikające z porodu lotosowego.  

Ryzyko opóźnienia interwencji medycznej

Z porodem lotosowym wiąże się także ryzyko opóźnienia interwencji medycznej. To groźne na przykład w sytuacjach, kiedy noworodek wymaga natychmiastowej pomocy lekarzy. Mowa na przykład o niskim poziomie tlenu we krwi.

Potencjalne problemy z higieną

Łożysko może stać się nie tylko bombą biologiczną (może stać się siedliskiem drobnoustrojów), ale i źródłem nieprzyjemnych zapachów, co jest wynikiem rozkładu martwej tkanki.

Trzeba też pamiętać, że długotrwałe przywiązanie łożyska do dziecka utrudnia codzienne czynności pielęgnacyjne, takie jak przewijanie czy kąpiel noworodka.

Jak przygotować się do porodu lotosowego?

Przygotowanie do porodu lotosowego wymaga przede wszystkim posiadania podstawowej wiedzy, świadomego planowania oraz zaopatrzenia się w odpowiednie środki pielęgnacyjne i wsparcie. Co jest ważne?

Przede wszystkim staraj się dowiedzieć jak najwięcej o porodzie lotosowym. To pozwoli ci  zrozumieć jego zalety i zrozumieć procedury oraz specyfikę, także dostrzec ryzyko. Przeczytaj relacje osób, których dzieci urodziły się w ten sposób.

Skonsultuj swój plan z ginekologiem lub położną, aby omówić potencjalne zagrożenia i uzyskać odpowiednie wsparcie medyczne. Stwórz szczegółowy plan porodu, w którym podkreślisz, że nie chcesz przecinać pępowiny, a pozostawić ją, by odpadła naturalnie.

Zaopatrz się także w odpowiednie środki, takie jak pojemnik na łożysko, w którym będzie mogło się osuszać. Możesz użyć bawełnianego worka, kosza lub przewiewnego pojemnika.

Potrzebna jest także sól morska lub sól himalajska stosowana do konserwacji i osuszania łożyska. Jej obecność zapobiega rozwojowi bakterii i powstawaniu nieprzyjemnych zapachów.

Zakup też opatrunki z gazy lub muślinu do owijania łożyska i codziennego zmieniania opatrunku. Do pielęgnacji łożyska przydają się również zioła posiadające właściwości antybakteryjne oraz wspomagające naturalne osuszanie. To na przykład lawenda, rozmaryn czy szałwia.

Pamiętaj, że poród lotosowy może być obciążający. To dlatego w przypadku kobiet, które się na niego zdecydowały potrzebne jest wsparcie nie tylko specjalistów, ale także rodziny i bliskich. Przyda się wsparcie tak psychiczne, jak i związane z organizacją i wykonywaniem codziennych czynności.

Przygotuj się na to, że gdy łożysko jest przytwierdzone do pępowiny, to przewijanie, kąpanie i noszenie noworodka mogą być bardziej wymagające. Upewnij się, że masz plan, jak radzić sobie z codzienną opieką i pielęgnacją malucha.

Kiedy można zdecydować się na poród lotosowy? Decyzja o wyborze tej metody narodzin dziecka powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb zdrowotnych matki i dziecka oraz wsparcia dostępnego w miejscu porodu. Poród lotosowy może być rozważany, jeśli rodzice są dobrze przygotowani, świadomi potencjalnego zagrożenia, ale i mają wsparcie odpowiednich specjalistów oraz bliskich.

Poród lotosowy a tradycyjny poród – porównanie

Poród lotosowy i tradycyjny różnią się przede wszystkim podejściem do pępowiny i łożyska po narodzinach dziecka. Podczas porodu tradycyjnego pępowina jest odcinana w ciągu kilku minut po pojawieniu się malucha na świecie, a łożysko ulega usunięciu zaraz po porodzie.

Procedura porodu lotosowego zakłada, że pępowina nie jest przecinana, pozostaje przyczepiona do dziecka i łożyska, aż do naturalnego wyschnięcia i odpadnięcia (co zwykle trwa 3-10 dni). Łożysko pozostaje połączone z dzieckiem i wymaga specjalnej pielęgnacji (solenie, przechowywanie w materiałach bawełnianych, użycie ziół.

Poród lotosowy podkreśla aspekt duchowy i emocjonalny narodzin dziecka. Poród tradycyjny, opierający się na sprawdzonych procedurach medycznych, ma wymiar bardziej fizjologiczny, ale i jest bardziej bezpieczny (nie tylko w przypadku wcześniaków, noworodków z problemami zdrowotnymi lub matek, które wymagają szybkiej interwencji medycznej).  

Podsumowanie

Czy warto zdecydować się na poród lotosowy? To zależy zarówno od potrzeb matki, jak i opinii lekarza prowadzącego ciążę. Należy mieć na uwadze, że choć naturalne metody porodowe są oparte na ideach naturalności i duchowości, bywają krytykowane. W przypadku porodu lotosowego głównie z powodu ryzyka infekcji i braku dowodów na rzeczywiste korzyści zdrowotne. Warto więc na spokojnie i z dużą uwagą rozważyć wszystkie za i przeciw.
 

zdjęcie lead: Luma Pimentel
zdjęcie ilustrujące tekst: Jonathan Borba