Cytomegalia to choroba wirusowa, którą wywołuje cytomegalowirus - wirus z tej samej rodziny co wirus opryszczki, półpaśca czy ospy wietrznej.

Kilka słów o cytomegalii

Wirus występuje powszechnie w środowisku człowieka, a do zakażenia dochodzi banalnie - przez bliski kontakt z osobą zarażoną, drogą kropelkową i podczas kontaktów seksualnych; przez ślinę, mocz, krew, łzy, pot, a także wydzieliny z dróg płciowych.

Wyróżnić można zakażenie pierwotne (skutek pierwszego kontaktu z wirusem) oraz chroniczne (nie ma objawów, wirus się utajnia, może ulec reaktywacji).

Infekcja zazwyczaj przebiega bezobjawowo, rzadko pojawia się: gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, osłabienie czy ból mięśni, które bardzo łatwo pomylić z klasycznym przeziębieniem czy grypą. Dla większości ludzi infekcja wywołana przez cytomegalowirus nie jest poważnym problemem - zakażenie jest nieszkodliwe i rzadko wywołuje chorobę. Niestety w przypadku kobiet w ciąży cytomegalia może okazać się chorobą wyjątkowo poważną.

Cytomegalia a ciąża

Cytomegalia u kobiet w ciąży ma najczęściej przebieg bezobjawowy, a ryzyko zakażenia nią płodu nie jest jednakowe u wszystkich kobiet. Szczególnie niebezpieczne jest zakażenie pierwotne, niesie ono bowiem realne zagrożenie dla zdrowia i życia dziecka - ryzyko przeniesienia choroby na płód wynosi nawet pięćdziesiąt procent. Jednak niemal 40 % kobiet, jeszcze zanim zaszło w ciążę, przeszło zakażenie cytomegalią i ma przeciwciała chroniące przed kolejnym zarażeniem. w ich przypadku ryzyko zarażenia płodu jest niewielkie (ok. 1% przypadków).

Najpoważniejsze konsekwencje ma zakażenie, do którego dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży – zazwyczaj prowadzi do poronienia, a jeśli płód uda się utrzymać i tak istnieje ryzyko pojawienia się wad wrodzonych (zwłaszcza powiązanych z ośrodkowym układem nerwowym). W drugim i trzecim trymestrze ciąży konsekwencją zarażenia się cytomegalią przez matkę dziecka może okazać się przedwczesny poród, istnieje ryzyko wad rozwojowych (wirus atakuje tkanki niedojrzałe). Nie mniej niebezpieczne dla dziecka jest zarażenie w czasie porodu. Konsekwencje infekcji mogą się pojawić po 2. roku życia dziecka (kłopoty z nauką, koncentracją,  słuchem).

Dobra wiadomość jest taka, ze u niemal 90% zakażonych wewnątrzmacicznie dzieci nie stwierdza się objawów choroby.

Leczenie cytomegalii

By zdiagnozować cytomegalię trzeba wykonać badania krwi lub moczu (choć nie jest to standardowe badanie, jakie lekarze zlecają ciężarnym) – mają one wykryć przeciwciała IGg I igM, które świadczą o przebyciu zakażania. Tak naprawdę jednak badania nie są przeprowadzane, by rozpocząć leczenie, a by zapobiec zakażeniu płodu. Zwykle stosuje się monitoring płodu poprzez regularne, cykliczne badania USG.Zakażenie matki nie oznacza, że zakażone jest dziecko.

Cytomegalię u ciężarnych leczy się tylko w ciężkich przypadkach - gdy choroba przebiega gwałtownie podaje się gancyklovir. Niestety lek ma wiele skutków ubocznych, które mogą być bardziej dotkliwe niż sama cytomegalia. Dlatego warto cytomegalii zapobiegać.

Jak zapobiegać

Przenoszeniu wirusa cytomegalii można zapobiegać. Ponieważ najczęściej jest on przenoszony wraz z płynami ustrojowymi, które stykają się z dłońmi, a następnie są wchłaniane przez nos lub usta, trzeba uważać. I tak - szczególnie w czasie ciąży lub w okresie obniżonej odporności - przestrzegaj zasad higieny. Podstawą jest dokładne i częste mycie rąk. Jeśli jesteś w ciąży, nie używaj tych samych ręczników, filiżanek czy sztućców, co twoi bliscy. Ponieważ częstym źródłem zakażenia kobiet w ciąży jest kontakt z małymi dziećmi, to jeśłi jestes już mamą, nie wkładaj do ust smoczka maluszka, myj ręce po przewijaniu, unikaj kontaktu ze śliną (zarażone dzieci do 2. roku życia wydalają wirusa w ślinie i moczu).


Wsparcie merytoryczne: www.cytomegalia.com