Grypa i przeziębienie w ciąży - objawy i bezpieczne leczenie

Przeziębienie czy grypa?

Przeziębienie rozpoczyna się powoli. Jego objawy ujawniają się stopniowo i nie są specjalnie dotkliwe. Należą do nich podwyższona temperatura (do 38°C), uczucie ogólnego rozbicia. Z kolei symptomy grypy pojawiają się szybko i dość gwałtownie. Charakterystyczne są bóle kostno-mięśniowe czy kostno-stawowe oraz ogólne uczucie psychicznego rozbicia.

Przeziębienie w ciąży - czy szkodzi dziecku?

Objawy przeziębienia, takie jak katar kaszel, ból głowy, ból gardła ciężarnej, właściwie w żaden sposób nie zagrażają płodowi. To co grozi powikłaniami, to wysoka gorączka. Największa obawa dotyczy kobiet ciężarnych w pierwszym trymestrze ciąży. Wysoka temperatura, we wczesnej ciąży może spowodować wady rozwojowe, a może doprowadzić do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.

Najmniejsze ryzyko zaś występuje pod koniec ciąży, kiedy z powodu gorączki u matki czasem obserwuje się przejściowe zmiany objętości płynu owodniowego.

Co na katar, ból gardła podczas przeziębienia w ciąży?

Początkowo należy zastosować leczenie objawowe, które wzmacnia odporność. Jeśli u kobiet ciężarnych występuje wysoka temperatura należy podać im środek, który ją obniży. Za najbardziej bezpieczny uważa się paracetamol.

Możemy sięgnąć po domowe sposoby: dużo pić, np. bezpieczny dla ciężarnej jest napar z lipy czy sok z malin (nie mylić z naparem z liści malin, który może wywołać czynność skurczową macicy). Dopuszcza się stosowanie witaminy C, rutyny, wapnia. Katar można leczyć za pomocą wody morskiej, nos smarować maścią majerankową lub z dodatkiem eukaliptusa czy mentolu. Niebezpieczna jest efydryna i wszystkie preparaty mające działanie obkurczające.

Na ból gardła zabronione jest stosowanie syropów i tabletek z tymiankiem i podbiałem, ponieważ są niebezpieczne dla zdrowia; mogą wywołać czynność skurczową. Bezpieczne na przeziębienie są, np: syrop z cebuli, syrop z czosnku, mleko z miodem lub mleko z czosnkiem i miodem. Można też stosować syropy i leki OTC, które są bezpieczne dla kobiet w ciąży. Należy uważać z preparaty z propolisem, bo często przyszłe mamy, słyszą takie porady. Propolis potrafi silnie alergizować. W ogóle nie lecz się na własną rękę. Zawsze w aptece powiedz, że jesteś w ciąży.

Jeśli przeziębienie trwa więcej niż 3-5 dni lub/i czujesz się coraz gorzej, nie czekaj, zadzwoń do lekarza. On udzieli ci porady i zaordynuje leczenie odpowiednie dla kobiety w ciąży. Kiedy dochodzi do zakażenia bakteryjnego w czasie ciąży, potrzebna jest antybiotykoterapia. Na szczęście, obecnie lekarz ma do wyboru różne preparaty, które sa bezpieczne zarówno dla organizmu kobiet ciężarnych, jak i płodu. Należą do należą pochodne penicylin, cefalosporyny i makrolidy, z wykluczeniem klarytromycyny.

Grypa w okresie ciąży? Co robić, jeśli zachorujesz?

Przyszła mama powinna przede wszystkim postawić na odpoczynek. Tak jak podczas przeziębienia, tak i w przypadku tej choroby, grypę leczy się przede wszystkim objawowo.

Bardzo ważne jest obniżenie gorączki, które nie tylko przynosi ból głowy, czy ciała, ale jest niebezpieczne dla płodu. Dlatego niebywale ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Przyszłe mamy winny wypijać około 2-3 l. wody w ciągu dnia. Oczywiście mogą to być też soki herbaty z czarnego bzu, dzikiej róży czy lipy. Jedz owoce bogate w witaminę C.

Na katar i ból zatok pomoże sól fizjologiczna lub inne roztwory w aerozolu, ale tylko te bezpieczne dla kobiet w ciąży.

Pamiętaj, że niektóre ogólnodostępne preparaty mogą przenikać przez łożysko, w rezultacie są niebezpieczne dla dziecka.

Możesz też smarować podrażnione okolice nosa maścią majerankową. 

Na ból gardła, pomogą bezpieczne tabletki do ssania dostępne w aptece (nie zapomnij poinformować farmaceuty o tym, że jesteś w ciąży) oraz płukanka z soli lub naparu szałwii, a także inhalacje. W tym celu możesz wykorzystać olejek sosnowy i eukaliptusowy lub napary z mięty, rumianku czy lawendy.

Jeśli dokucza ci kaszel możesz stosować łagodne syropy (zapytaj o nie lekarza bądź farmaceutę, nie zażywaj syropów przypadkowych!).

Możesz też postawić na naturalne środki - syrop z cebuli (posiekaną lub pokrojoną w talarki cebulę zasyp cukrem i poczekaj, aż puści sok) lub z cebuli i czosnku (zawierają fitoncydy - substancje bakteriobójcze).

Co robić, jeśli masz gorączkę w okresie ciąży?

Pamiętaj, że gorączka w ciąży to temperatura ciała przekraczająca 38,5 stopnia Celsjusza. Stan podgorączkowy (do 38,5 stopnia Celsjusza) to znak, że organizm walczy z infekcją.

Gorączka może być zagrożeniem dla dziecka, dlatego trzeba ją kontrolować. Jeśli jest wysoka lub trwa długo, bezwzględnie skonsultuj się z lekarzem.

Nie zażywaj też żadnych leków przeciwgorączkowych bez konsultacji ze specjalistą, który prowadzi twoją ciążę. Ten prawdopodobnie, jeśli sytuacja będzie tego wymagała, zaleci Ci paracetamol w dziennej dawce nie większej niż 1000 mg (najlepiej jednak unikać go w 1. trymestrze ciąży).

Sama zaś, by zbić gorączkę, możesz stosować letnie okłady na czoło i chłodną kąpiel bądź prysznic. Nie przyjmuj kwasu acetylosalicylowego i żadnych środków zawierających efedrynę, zawierające je leki są niebezpieczne w ciąży!

Kiedy kobiety w ciąży powinny skonsultować się z lekarzem?

Grypa w ciąży naprawdę może być nie tylko uciążliwa, ale również niebezpieczna. Dlatego, jeśli przyszła mama zauważy któryś z tych objawów, powinna jak najszybciej zadzwonić do lekarza.

• wysoka gorączka
• pozostałe wzmożone objawy, które utrzymują się dłużej niż 3 dni.
• problemy z oddychaniem – ciężki oddech, przyspieszony oddech, ból w klatce piersiowej i płucach
• dużo mniejsza niż zwykle ilość oddawanego moczu
• zawroty głowy lub omdlenie przy próbie wstania
• sine zabarwienie ust i skóry wokół

Te objawy grypy wskazują na ciężki przebieg i powikłania. Do powikłań tej choroby należą: zapalenie płuc, niewydolność oddechowa, krup a także zaostrzenie przewlekłych schorzeń płucnych

W jaki sposób uniknąć przeziębienia i zakażenia się grypą w ciąży?

Jednym ze sposobów uniknięcia choroby jest zaszczepienie na grypę całej rodziny. Szczepionka przeciw grypie daje szansę na uniknięcie infekcji, której komplikacje mogą być groźne. Badania również wykazały, że szczepionka w sposób istotny chroni noworodki i niemowlęta przed zachorowaniem.

Od września 2021 kobiety w ciąży mają dostęp do bezpłatnego szczepienia przeciw grypie. Szczepionki znalazły się na liście Ciąża+. Dotyczy to preparatów Vaxigrip Tetra i Influvac Tetra.

Kobieta w ciąży, która chce zaszczepić się przeciw grypie powinna:

• zgłosić się do swojego lekarza POZ (z zaświadczeniem potwierdzającym ciążę lub kartą ciąży) po receptę,

• w aptece odebrać bezpłatną szczepionkę,

• zapisać się na szczepienie w POZ, gdzie po badaniu kwalifikacyjnym zostanie zaszczepiona.

źródło GIS

Przeczytaj jak jeszcze można zapobiegać infekcji

• Dokładne mycie rąk jest najważniejszym sposobem na zmniejszenie rozprzestrzeniania się wirusów.
• Kichając staraj się zakrywać usta i nos ramieniem i przedramieniem, tego też  naucz swoją rodzinę. 
• Używaj płynów odkażających dłonie, zwłaszcza, kiedy korzystasz z komunikacji miejskiej lub miejsc ogólnodostępnych.
• Jeśli któryś z domowników zachorował na grypę lub inną infekcję poproś go używanie maseczki ochronnej, żeby nie rozsiewał zarazków.
• W czasie wzmożonej zachorowalności staraj się unikać zatłoczonych miejsc.

Skutki przeziębienia i grypy w ciąży

W przypadku kobiet w ciąży absolutnie nie wolno lekceważyć przeziębienia - ani tym bardziej grypy - i po prostu przechodzić, przeczekać, aż infekcja wirusowa górnych dróg oddechowych sama przejdzie.

O ile przeziębienie nie jest groźne dla malucha (zwłaszcza, że najczęściej mija po kilku dniach niedyspozycji), o tyle grypa jest dużo bardziej niebezpieczna i źle leczona może doprowadzić do powikłań. Grypa może też być groźna dla rozwijającego się płodu, szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży.

Prof. Miłosz Parczewski ostrzega: „Zakażenie grypą podczas ciąży może wiązać się nawet z pięciokrotnym zwiększeniem ryzyka zgonu okołoporodowego. Obserwowano związek pomiędzy zachorowaniem na grypę a poronieniami, urodzeniem martwego płodu, rozwojem wczesnych powikłań poporodowych.

Podczas grypy również ryzyko przedwczesnego porodu zwiększa się trzykrotnie, nierzadko obserwowano zmniejszenie urodzeniowej masy ciała. Pogorszenie stanu zdrowia matki z powodu grypy często było wskazaniem do wykonania pilnego cięcia cesarskiego”.

U kobiet w ciąży, które zachorowały na grypę można zastosować leczenie przeciwwirusowe. Rekomenduje się podanie oseltamiwiru ze względu na spektrum jego działania. W Polsce to jedyny lek, który można stosować w warunkach domowych.

Uważaj na te leki - ważne dla kobiet w ciąży!

Najlepsze co możesz zrobić dla siebie i dziecka to sprawdzić, które leki zarekomenduje ci lekarz. Odradzamy stosowanie leków i leczenie się na własną rękę w ciąży. Co należy wiedzieć o stosowaniu leków?

• Paracetamolu nie należy stosować w I trymestrze ciąży, chyba że istnieje taka konieczność .
• Ibuprofen w ciąży: w I i II trymestrze stosować należy jedynie w przypadku zdecydowanej konieczności, w III trymestrze nie należy stosować w ogóle. Stosowanie w późniejszym okresie ciąży może powodować u płodu przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego Botalla oraz wpływać na czynność kurczową macicy.
• Kwas acetylosalicylowy w ciąży i w okresie karmienia piersią: nie należy stosować w czasie ciąży i karmienia piersią.
• W trakcie ciąży leki zawierające efedrynę stosować jedynie w przypadku, gdy korzyść dla matki przeważa nad potencjalnym zagrożeniem dla dziecka. To samo dotyczy karmienia piersią. W okresie stosowania leku należy przerwać karmienie piersią.