Przepuklina pępkowa po porodzie. Poznaj objawy i możliwości leczenia

Przepuklina pępkowa charakteryzuje się wystawaniem pępka na zewnątrz przez otwór w mięśniach brzucha. Dolegliwość może pojawić się podczas ciąży, ale i tuż po niej. Początkowo zwykle nie daje niepokojących objawów, jednak nie wolno jej lekceważyć. Co warto o niej wiedzieć?

Co to jest przepuklina pępkowa poporodowa?

Przepuklina to stan, kiedy obserwuje się nieprawidłowe przemieszczenia się narządów wewnętrznych poza miejsce, gdzie powinny się znajdować. Przepuklina pępkowa to przemieszczenie zawartości jamy brzusznej przez otwarty pierścień pępkowy.

Przepuklina pępkowa poporodowa to miękkie, delikatne i na ogół niewielkie wybrzuszenie. Charakterystyczne dla niej jest to, że dolna część brzucha wydaje się rozciągnięta i napięta, zwłaszcza podczas podnoszenia ciężkiej rzeczy, kichania bądź kaszlu.

Oprócz przepukliny pępkowej nabytej wyróżnia się wrodzoną przepuklinę pępkową. Ten naturalny otwór w mięśniach występuje w miejscu, gdzie naczynia krwionośne przechodzą z matki na płód. Prawidłowo otwór mięśniowy zamyka się po porodzie. Gdy tak się nie stanie, powstaje przepuklina pępkowa.

Omawiana przypadłość nie jest najczęściej stanem zagrażającym życiu, niemniej należy zachować ostrożność. Dla własnego spokoju warto skonsultować się z lekarzem. Nieleczona przepuklina, nie tylko pępkowa, może być przyczyną groźnych powikłań, takich jak uwięźnięcie, które jest zagrożenia zdrowia i życia.

Przyczyny przepukliny pępkowej

Przyczyną przepukliny pępkowej jest osłabienie tkanki łącznej i mięśni brzucha wokół pępka, które z czasem powoduje rozdarcie lub rozsunięcie tkanek - tworzy się otwór przepuklinowy.

Ciążajest dla organizmu kobiety dużym wyzwaniem i okresem dużych zmian. Wiele z nich wpływa na pojawienie się i rozwój przepuklin. Dzieje się tak, ponieważ powiększająca się z upływem czasu macicawpływa na rozciągnięcie mięśni brzucha w okolicy pępka.

Ponadto mięśnie brzucha mają tendencję do utraty elastyczności u osób z nadwagą. Otyłość zwiększa również ryzyko nawrotu przepukliny pępkowej. Przepuklina może także wynikać z gromadzenia się płynów w narządach jamy brzusznej i jamie brzusznej (wodobrzusze). Może ją też wywołać przewlekłe rozdęcie ściany brzucha i osłabienie tkanki łącznej.

Nie bez znaczenia są zmiany hormonalne w ciąży, które wpływają na pojawienie się problemów z oddawaniem stolca, co z kolei skutkuje zaparciami i nadmiernym wzrostem ciśnienia wewnątrzbrzusznego. Na pojawienie się przepukliny wpływa również sam poród, który jest dla kobiety ogromnym wysiłkiem.

Niektóre kobiety mają małą przerwę lub dziurę w mięśniu bądź tkance brzucha po pępowinie odciętej po urodzeniu. Ponieważ jest to naturalnie słaby punkt, powiększanie się brzucha może okazać się punktem krytycznym. – twierdzi dr Dana A. Telem, profesor nadzwyczajny chirurgii dyrektor Michigan Medicine.

Przepuklina pępkowa po porodzie może wystąpić u kobiet, które w przeszłości przeszły operację brzucha lub cięcie cesarskie, a także u tych, które miały przepuklinę po poprzednim porodzie.

Objawy poporodowej przepukliny pępkowej

Najbardziej widocznym i charakterystycznym objawem przepukliny pępkowej jest wystający pępek, czyli uwypuklenie pojawiające się w pępku lub jego okolicy. Jeśli przepuklina jest mała, zwykle nie daje sygnałów i dolegliwości.

Duże przepukliny oznaczają różne objawy, takie jak:

• ból brzucha zlokalizowany w pępku i uczucie przykrego ciśnienia, które narasta podczas kaszlu czy napinania ściany brzucha,
• czerwonawo-niebieski kolor skóry wokół wypukłości,
• sztywność i rozdzierający ból w przypadku, gdy przepuklina zakłóca przepływ krwi do jelita,
• nudności i wymioty, zaparcia.

Czasami po odprowadzeniu do jamy brzusznej zawartości worka przepuklinowego wyczuwalny jest otwór lub jego ostre brzegi na dnie pępka – to otwór przepuklinowy (wrota przepuklinowe). Jego wielkość zależy od zaawansowania przepukliny (może być zarówno kilkumilimetrowy, jak i dużo większy).

Dlaczego przepukliny nie wolno lekceważyć?

Dopóki zawartość przepukliny jest odprowadzalna do wnętrza brzucha, czyli dopóki można ją przemieścić i wsunąć z powrotem do brzucha, jest właściwie defektem kosmetycznym (niestety potencjalnie groźnym).

Zagrożenie pojawia się w sytuacji, gdy przepuklina staje się nieodprowadzalna, czyli gdy nie można jej zlikwidować poprzez odprowadzenie zawartości do wnętrza brzucha oraz gdy następuje ucisk na zwartość worka przepuklinowego.

Przy poporodowej przepuklinie pępkowej może dojść do:

• stopniowego powiększania się,
• braku możliwość odprowadzenia jej do wnętrza brzucha,
• uwięźnięcia we wrotach przepuklinowych,
• zadzierzgnięcia (ucisku naczyń krwionośnych).

Szczególnie niebezpieczny jest ucisk na ścianę jelita. Najpoważniejsze zagrożenie stanowi uwięźnięcie jelita lub innych narządów w przepuklinie.

Leczenie przepukliny pępkowej u kobiet

Przepuklina pępkowa często występuje u dzieci. Z czasem mogą zamykać się same, dlatego często nie wymagają operacji. Inaczej jest u dorosłych. Powstały otwór przepuklinowy nigdy nie ulegnie samoistnemu zamknięciu. Można to zrobić tylko operacyjnie. To jedyny sposób, by zlikwidować przepuklinę pępkową.

Małych przepuklin, które nie bolą i nie utrudniają funkcjonowania, zwykle nie trzeba operować. Przepuklina pępkowa, która nie zaburza przepływu krwi do jelita rzadko wymaga zabiegów chirurgicznych. Najważniejsze jest, by pokazać ją lekarzowi. Tylko on może zdecydować, czy zmiana wymaga interwencji medycznej, czy też nie.

Jeśli usunięcie przepukliny jest konieczne, operację wykonać najlepiej około 3-6 miesięcy po porodzie. Jedyną skuteczną metodą jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Metody zachowawcze, które polegają na przykład na stosowaniu tak zwanych pasów przepuklinowych, nie są zalecane.

Gdy przepuklina jest mała, wystarczy okresowa kontrola lekarska i obserwacja. Trzeba jednak pamiętać, że przepuklina pępkowa nigdy się sama nie zagoi się, a najprawdopodobniej z każdym rokiem będzie się powoli powiększać.

Na czym polega operacja przepukliny pępkowej? Podczas zabiegu chirurg stara się wypreparować worek przepuklinowy i odprowadzić jego zawartość do jamy brzusznej. Kolejnym etapem jest zamknięcie wrota przepukliny i wzmocnienie ściany jamy brzusznej. W tym celu często wykorzystuje się specjalną siatkę z tworzywa sztucznego.

- Zdecydowanie lepiej jest operować niewielką przepuklinę pępkową niż rozległą, wielokomorową przepuklinę z obecnymi w worku przepuklinowym pętlami jelit. W niewielkich przepuklinach nie stosuje się siatek chirurgicznych. Wykorzystuje się tkanki własne chorego, co jest oczywiście korzystniejsze dla przyszłego gojenia się rany pooperacyjnej. Przepuklinę pachwinową zaopatruje się z półkolistego cięcia pod pępkiem. dr n. med. Maciej Świtoński. źródło

A co z różnymi ćwiczeniami brzucha? Czy są zalecane przy drobnych przepuklinach pępkowych? Zwykle choć nie leczą przepukliny, są dobre dla mięśni brzucha. Dlatego zapytaj lekarza, czy możesz je wykonywać. Poproś o propozycje ćwiczeń i wskazówki.

Ćwiczeniem, które może bezpiecznie wzmocnić mięśnie podbrzusza jest na przykład klasyczny rowerek. Połóż się na podłodze lub macie i powoli unieś nogi w kierunku klatki piersiowej. Trzymając się za boki, pedałuj w powietrzu przez kwadrans.