Czy można zajść w ciążę mając endometriozę?

Ostatnie zmiany: 21 listopada 2024
Czy można zajść w ciążę mając endometriozę?

Endometrioza potrafi utrudnić życie, negatywnie wpływa też na płodność kobiety. Chociaż mniej więcej połowa pacjentek zmagających się z endometriozą ma problemy z zajściem w ciążę, choroba ta nie jest wyrokiem. Oznacza to, że nie przekreśla szans na zostanie mamą. Zajście w ciążę z endometriozą jest możliwe, choć może być trudniejsze.

Czym jest endometrioza i jakie są jej objawy?

Endometrioza jest chorobą, która polega na obecności błony śluzowej macicy (endometrium) poza jamą macicy powodując stan zapalny, blizny i zrosty w obrębie narządów miednicy. Ogniska endometriozy najczęściej lokalizują się w jajnikach,  jamie otrzewnej, szyjce macicy, pochwie, ale także jelitach czy pęcherzu moczowym.

Obecność tkanki podobnej do błony śluzowej macicy poza nią może prowadzić do:

  • zaburzeń owulacji,
  • zrostów i blizn, które mogą blokować jajowody lub zaburzać interakcję między jajowodami a jajnikami,
  • stanów zapalnych, utrudniających implantację zarodka w macicy,
  • obniżenia jakości komórek jajowych, zwłaszcza w przypadku bardziej zaawansowanych stadiów endometriozy.

Objawy endometriozy

Endometrioza jest chorobą, która wywołuje wiele objawów. Wiążą się z nią:

  • przewlekłe bóle brzucha i podbrzusza, bóle w okolicy krzyżowej towarzyszące  okresowi lub pojawiające się dwa dni przed jego wystąpieniem (są z reguły cykliczne),
  • bolesne i obfite miesiączki, plamienia między miesiączkami i inne zaburzenia cyklu miesiączkowego,
  • bolesność przy oddawaniu moczu,
  • bóle podczas wypróżniania, krew pojawiająca się w stolcu,
  • dyskomfort, dolegliwości bólowe podczas współżycia,
  • kłopoty z zajściem w ciążę. Konsekwencji endometriozy może być niepłodność lub obniżenie płodności.

Co charakterystyczne, symptomy endometriozy występują głównie u kobiet miesiączkujących. Po menopauzie choroba przechodzi w stan utajony, często bezobjawowy.

Rozpoznanie endometriozy nie jest łatwe, ponieważ jej objawy nie są specyficzne: mogą wskazywać inne jednostki chorobowe. Z tego powodu wiele kobiet dowiaduje się, że choruje na endometriozę dopiero wtedy, gdy pojawiają się problemy z zajściem w ciążę. To podstępna choroba: od pierwszych objawów do chwili jej rozpoznania mija nawet 10 lat. Więcej na ten temat piszemy w artykulepoświęconym endometriozie.

Dlaczego endometrioza utrudnia zajście w ciążę?

Szacuje się, że na endometriozę cierpi około15% miesiączkujących kobiet, a połowa z nich z powodu tego schorzenia zmaga się z niepłodnością. Dlaczego tak się dzieje? Ma to związek z kilkoma mechanizmami. 

Przede wszystkim śluzówka macicy rozrasta się poza jej obręb, a stany zapalne prowadzą do włóknienia tkanek, powstawania blizn i zrostów. Gdy zmiany obejmują jajniki i jajowody, często ogranicza to bądź blokuje ich drożność: nie dochodzi do pękania pęcherzyka Graafa, nie występuje owulacja, nie dochodzi do uwolnienia komórki jajowej. 

Endometrioza może mieć charakter toksyczny w stosunku do komórek jajowych: zmiany ograniczają zdolność endometrium do przyjęcia i zagnieżdżenia w nim zarodka. Ogniska endometriozy często prowadzą do powstawania torbieli, które niszczą jajniki.

U kobiet z endometriozą trudności w staraniu o dziecku wynikają przede wszystkim z:

  • obniżenia jakości komórki jajowej,
  • zaburzenia funkcjonowania gospodarki hormonalnej wskutek zmian powstałych w jajnikach,
  • braku możliwości zapłodnienia komórki jajowej z powodu zrostów, guzków i torbieli powstałych w jajnikach w wyniku obecności ognisk endometriozy,
  • problemów w zagnieżdżeniu się komórki jajowej w macicy, ponieważ zmieniona chorobowo śluzówka jamy macicy zaburza implantację zarodka [1].

reklama

Czy można zajść w ciążę mając endometriozę?

Nawet ze zdiagnozowaną endometriozą można zostać mamą, choć czasem wymaga to dłuższych starań. Wiele kobiet zachodzi w ciążę, zarówno naturalnie, jak i z pomocą metod wspomaganego rozrodu. Niestety im bardziej zaawansowana choroba, tym zajście w ciążę jest trudniejsze.

Co istotne, endometrioza bezpośrednio powoduje niepłodność wyłącznie w sytuacji, gdy zmiany w znacznym stopniu zaburzyły warunki anatomiczne macicy, jajników lub jajowodów.
Wiele kobiet z endometriozą zachodzi w ciążę naturalnie, zwłaszcza w łagodniejszych przypadkach. Taka ciąża wymaga zwykle nie tylko dłuższych starań, ale także ścisłej kontroli lekarskiej na późniejszym etapie utrzymania ciąży.

Jednak u niektórych może być konieczne wsparcie medyczne, szczególnie jeśli starania trwają dłużej niż rok (lub 6 miesięcy w przypadku kobiet powyżej 35. roku życia). Wówczas specjaliści często zalecają leczenie farmakologiczne. Terapie hormonalne mogą pomóc w złagodzeniu objawów endometriozy, ale nie są stosowane podczas starań o ciążę.

- Leczenie polega na stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych oraz leków obniżających progestogen, które mają zapobiegać powstawaniu nowych ognisk endometriozy oraz łagodzić występujące już dolegliwości. Po okresie „przymusowej antykoncepcji” paniom podaje się następnie środki stymulujące jajeczkowanie. [1]

Możliwy jest także zabieg laparoskopowy, podczas którego usuwa się wszystkie widoczne ogniska choroby. Usunięcie ognisk endometriozy i zrostów może poprawić szanse na zajście w ciążę.

Czasem konieczne są metody wspomaganego rozrodu, to jest stymulacja owulacji (co może pomóc w przypadkach łagodnych) i zabieg inseminacji domacicznej po wcześniejszej hormonalnej stymulacji owulacji (opcja w umiarkowanych przypadkach) i zapłodnienie in vitro, IVF (Szczególnie skuteczne w zaawansowanych stadiach endometriozy.

- U pacjentek z endometriozą pierwszego i drugiego stopnia, będących przed 35. roku życia przeprowadza się najczęściej inseminacje domaciczne ze stymulacją jajeczkowania. W  przypadku dalszego braku ciąży oraz u pacjentek z najcięższą formą endometriozy stosuje się procedurę zapłodnienia pozaustrojowego. [1]

Na każdym etapie starań o dziecko bardzo ważne jest, by prowadzić higieniczny tryb życia i dbać o siebie poprzez zdrowe odżywianie, umiarkowaną aktywność fizyczną, zarządzanie stresem i zrezygnowanie z nałogów.

Czy ciąża ma wpływ na endometriozę?

Ciąża może czasowo złagodzić objawy endometriozy, ponieważ podczas ciąży organizm produkuje większe ilości progesteronu, który działa hamująco na rozwój ognisk endometriozy. Jednak objawy mogą powrócić po porodzie.

- Dobra wiadomość jest taka, że podczas ciąży postęp choroby zostaje zahamowany. Jednak ciąża nie jest lekarstwem — nie leczy, a jedynie łagodzi dolegliwości, które po porodzie ponownie się pojawiają.

Wskazówki dla osób z endometriozą starających się o dziecko

Jeśli cierpisz z powodu endometriozy, a chcesz zostać mamą, zadbaj o:

  • regularne konsultacje z lekarzem. Warto być pod opieką specjalisty, zwłaszcza ginekologa lub ginekologa-endokrynologa,
  • zdrowy styl życia. Zbilansowana dieta, redukcja stresu i regularna aktywność fizyczna mogą wspierać płodność,
  • cierpliwość i wsparcie emocjonalne. Zaakceptuj, że proces starań o ciążę z endometriozą może wymagać więcej czasu i wsparcia.

Jeśli masz endometriozę i planujesz ciążę, rozmowa z lekarzem może pomóc w opracowaniu indywidualnego planu postępowania.

Czy ciąża z endometriozą jest ciążą wysokiego ryzyka?

Ciąża z endometriozą jest ciążą wysokiego ryzyka, z uwagi na ryzyko wystąpienia takich powikłań jak ciąża pozamaciczna, krwawienia, zrosty i zmiany, poronienie, odklejenie się łożyska, przedwczesny poród. Z tego też powodu ciężarne, u których zdiagnozowano endometriozę, powinny pozostawać pod regularną opieką ginekologa oraz regularnie monitorować przebieg ciąży. 

Czy ta strona może się przydać komuś z Twoich znajomych? Poleć ją:

Kalendarz ciąży