Krwawienie w połogu. Jakie są normy i kiedy zgłosić się do lekarza?

Czym jest krwawienie w połogu?

Po porodzie w ciele kobiety zachodzą różne zmiany, które mają na celu przywrócenie organizmu do stanu sprzed ciąży. Ich najbardziej intensywny przebieg obserwuje się w połogu, to jest w czasie pierwszych 6 tygodni po narodzinach dziecka.

W tym okresie macica kurczy się i oczyszcza, co wiąże się z wydalaniem tak zwanych odchodów poporodowych. To krew, śluz oraz resztki tkanek pochodzących z jamy macicy. Ponieważ odchody połogowe (łac. lochia) początkowo są krwiste, mówi się o krwawieniu po porodzie czy krwawieniu w połogu.

Ile trwa krwawienie po porodzie?

Krwawienie w połogu trwa zazwyczaj od 4 do 6 tygodni i różni się intensywnością. Jego przebieg jest kwestią indywidualną. W dużej mierze zależy od upływu czasu, ale i sposobu, w jaki przebiegał poród oraz wieku czy stanu zdrowia świeżo upieczonej mamy. Niemniej można mówić o pewnych normach.

Proces krwawienia w połogu można podzielić na kilka faz:

• 1-3  doba po porodzie (lochia rubra). Ta faza trwa zwykle od 3 do 5 dni. Wówczas obserwuje się intensywne krwawienie, które może przypominać obfitą miesiączkę. Wydzielina jest krwista,
• koniec 1 tygodnia (lochia fusca). Odchody poporodowe stają się brunatnokrwiste, brązowawe, półpłynne, pojawia się w nich domieszka surowicy. Krwawienie staje się mniej obfite. W tym czasie następuje stopniowe zaciskanie naczyń w ścianie macicy,
• koniec 2 tygodnia (lochia flava). Odchody połogowe są brudnożółte. Na tym etapie wydzielina zawiera większą ilość leukocytów, zostaje wydalany martwiczy materiał komórkowy,
• koniec 3 tygodnia (lochia alba). Odchody zmieniają barwę na szarobiałą. Są surowiczo-wodniste.

Krwawienie w połogu – normy

Co jest zatem normą, jeśli chodzi o wydalanie odchodów połogowych? Przede wszystkim to, że krwawieniu po porodzie nie powinien towarzyszyć nieprzyjemna woń (zapach odchodów poporodowych jest mdły). Poza tym intensywność i kolor oraz konsystencja odchodów powinny się zmieniać. Bezpośrednio po porodzie odchody są najbardziej obfite i krwiste, z czasem krwawienie po porodzie staje się mniej intensywne. Ostatecznie po 4-6 tygodniach ustaje (następuje zanikanie wydalania odchodów poporodowych).

Ilość wydalanych odchodów po porodzie naturalnym nie powinna przekraczać 500 ml na dobę. W przypadku cesarskiego cięcia ich objętość może być nieco większa, jednak przekroczenie 1000 ml może wskazywać na krwotok poporodowy. To sytuacja wymagająca natychmiastowej pomocy medycznej, ponieważ traktuje się ją jak stan zagrażający życiu. Normą jest również, że krwawieniu po porodzie może towarzyszyć ból podbrzusza, który nasila się podczas karmienia piersią. W tym czasie mogą też być wydalane większe ilości odchodów połogowych.

Kiedy krwawienie w połogu może być niepokojące?

Choć krwawienie w połogu jest zjawiskiem naturalnym, czasem pojawiają się objawy, które mogą wskazywać na komplikacje.

Jeśli zauważysz poniższe symptomy, skonsultuj się z lekarzem. Uwagi wymaga:

• bardzo obfite krwawienie (konieczna jest częsta zmiana podpasek (co godzinę lub częściej),
• zbyt długo utrzymująca się wydzielina o krwistoczerwonej barwie,
• obecność w wydzielinie dużych skrzepów (większymi niż piłeczka golfowa),
• nagły, nieprzyjemny zapach wydzieliny, który może wskazywać na infekcję,
• wysoka gorączka, dreszcze niezwiązane z infekcją ogólnoustrojową lub silny, nieustający ból podbrzusza (mogą to być objawy zakażenia lub problemów z macicą),
• zanik i nawrót krwawienia w połogu.

Zanik i nawrót krwawienia w połogu

Niepokojące jest zarówno nagłe zatrzymanie wydalania odchodów, jak i powrót intensywnego krwawienia po upływie 1-2 tygodni połogu. 

Najczęstsze przyczyny nawrotu krwawienia w połogu to:

• niewydalone pozostałości łożyska w macicy,
• niedostateczne skurcze macicy. Jeśli macica nie kurczy się prawidłowo, może dojść do krwawienia,
• uraz, nacięcie, uszkodzenie tkanek w okolicach dróg rodnych, które nie zostały prawidłowo leczone,  
• infekcja w obrębie macicy,
• zaburzenia krzepnięcia krwi,
• polipy lub mięśniaki macicy,
• problemy z nadciśnieniem, które nie jest odpowiednio kontrolowane.

Dlaczego skąpe krwawienie w połogu to powód do niepokoju?

Skąpe krwawienie w późniejszych etapach połogu jest zazwyczaj normalne. Jednak nagłe i nieoczekiwane zmniejszenie krwawienia w pierwszych dniach po porodzie może być sygnałem ostrzegawczym. Dlaczego?

Może to wskazywać na zatrzymanie resztek łożyska w macicy lub inne problemy, które wymagają konsultacji lekarskiej. Jeśli pojawia się ból, gorączka lub dyskomfort, trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Jak dbać o siebie w okresie połogu?

Z uwagi na stały odpływ odchodów poporodowych, w okresie połogu konieczna jest szczególna dbałość o higienę. To nie tylko wpływa na samopoczucie i komfort, ale i zapobiega infekcjom. Skupienie się na pielęgnacji zmniejsza ryzyko nadkażenia czy problemów z gojeniem się krocza po porodzie. Trzeba wiedzieć, że odchody połogowe zawierają liczne bakterie (gronkowce, paciorkowce), które namnażają się intensywnie w 2 i 3 dniu połogu.

Co zatem robić? W okresie połogu:

• często wymieniaj podpaski. Nie stosuj tamponów, aby nie zaburzać procesu gojenia się macicy,
• często się podmywaj, zawsze w kierunku od przodu do tyłu. Stosuj wyłącznie delikatne i sprawdzone kosmetyki do higieny intymnej. Możesz także sięgać po różne preparaty, które działają antyseptycznie i przeciwzapalnie, a i łagodzą dolegliwości związane z połogiem,
• zrezygnuj z kąpieli na rzecz prysznica,
• noś bawełnianą, przewiewną, niekrępującą bieliznę,
• odpoczywaj i unikaj nadmiernego wysiłku fizycznego, który może nasilać krwawienie.
• wietrz krocze.

Po porodzie, zwłaszcza w połogu, zachowaj czujność. Obserwuj swój organizm, monitoruj stan zdrowia. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości skonsultuj się z lekarzem. Krwawienie po porodzie wymaga stałej obserwacji i kontroli.

Krwawienie w połogu – podsumowanie

Krwawienie w połogu to naturalny proces, który pomaga organizmowi wrócić do formy po porodzie. Znajomość norm i ewentualnych objawów niepokojących pomoże świeżo upieczonym mamom zrozumieć, kiedy potrzebna jest interwencja medyczna. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub nieprawidłowości, warto skontaktować się z lekarzem.

Zdjęcie lead: Jonathan Borba