Jod w ciąży

• To podstawowy składnik hormonów tarczycy (tyroksyny i trojjodotyroniny), jest niezbędny do jej prawidłowego funkcjonowania.
• To silny przeciwutleniacz – pełni funkcje ochronnie w procesach zapalnych, działa przeciwnowotworowo.
• Wpływa na zdrowie: podnosi odporność, zwiększa witalność, zapobiega depresjom i przewlekłemu zmęczeniu.
• Reguluje poziom cholesterolu, wpływa na pracę serca i układu nerwowego.
• Odpowiada za spalanie z tłuszczu, reguluje przemiany energetyczne.
• Wpływa na urodę: chroni przed przyśpieszonym starzeniem, wpływa na kondycję skóry (chroni ją przed wysuszeniem), włosów, zębów i paznokci.
• Jest niezbędny do pracy i rozwoju mózgu, wpływa na poziom inteligencji.
• Warunkuje płodność, jest jednym z 5 suplementów, które powinny przyjmować ciężarne, ponieważ jod warunkuje prawidłowy przebieg ciąży. Reguluje on metabolizm dziecka, wpływa na jego prawidłowy wzrost, pracę układu mięśniowego i układu krążenia. Zapobiega poronieniom i powstawaniu wad wrodzonych.

Jod należy do pierwiastków mało rozpowszechnionych w przyrodzie, jego większe ilości występują w wodzie morskiej i solankach, a także w wielu codziennych produktach spożywczych, które  pochodzą z terenów, gdzie jod występuje w glebie i w wodzie (najbogatsze są gleby i wody okolic nadmorskich, najmniej - podgórskich).

Dla większości z nas głównym źródłem jodu jest sól kuchenna (jej jodowanie rozpoczęto w 1997 roku). Niestety jod podczas gotowania się ulatnia. Dodatkowo specjaliści alarmują, by ograniczać podaż soli, która zwiększa ryzyko nadciśnienia i miażdżycy.

• wody mineralne wzbogacone jodem, które cechuje bardzo dobra przyswajalność,
• ryby i owoce morza, głównie: dorsz, mintaj, halibut, łosoś wędzony,
• nabiał: kefir, maślanka, mleko,  ser – biały i żółty,
• ryż brązowy, chleb żytni razowy, owies,
• wino – białe i czerwone,
• owoce: czereśnie, truskawki, melony,
• warzywa: pomidory, fasola, czosnek, sałata, cebula, szpinak.

Czy wiesz, że niektóre produkty mogą wpływać na utratę jodu i hamują przyswajanie jodu przez tarczycę? Są to między innymi: kabaczki, soja, rzepa, kalafior, brzoskwinie, gruszki, brukselka czy orzeszki ziemne.

Dobowe zapotrzebowanie na jod jest bardzo małe, wynosi ok. 150-200 mikrogramów dziennie (w ciągu całego życia potrzeba zatem zaledwie kilka gramów jod). W czasie ciąży i karmienia piersią dawka powinna ona wzrosnąć do 250 mikrogramów. Tymczasem z badań wynika, że najczęściej dostarczamy organizmowi mniej niż połowę niezbędnej dziennej dawki.  

Zbyt mała ilość jodu w codziennej diecie może mieć poważne konsekwencje. Są to na przykład:

• zaparcia, przybieranie na wadze,
• ślepota,
• depresja, brak chęci do życia,
• bezpłodność, impotencja, spadek libido a co za tym idzie trudności z zajściem w ciążę
• anemia, zmęczenie,
• suchość skóry, wypadanie włosów,
• powiększenie tarczycy - pojawiają się wole,
• osłabienia odporności,
• uczucie zimna,
• bezsenność,
• zmniejszona odporności na stres,
• spadek sprawności intelektualnej,
• podwyższenia poziomu cholesterolu,
• u dzieci zaburzenia wzrostu i rozwoju fizycznego,
• niedoczynność tarczycy (a nawet związane z nią poważne zaburzenia rozwojowe),
• w ciąży: niedorozwój płodu, karłowatość i kretynizm dziecka.

Ryzyko przedawkowania jest rzadkie, niemniej się zdarza. Nie ma zgodności co do tego, przekroczenie jakiej ilości jest przedawkowaniem. Niektórzy mówią o dawce 20., inni o 30-krotnej.

Objawami przedawkowania są:

• metaliczny smak w ustach,
• zmienność nastrojów,
• utrata wagi,
• podrażnienie żołądka a nawet wrzody w jamie ustnej,
• wytrzeszcz oczu,
• zmiany trądzikowe na skórze,
• nerwowość, pobudzenie, lęki,
• zwiększona wrażliwość na dotyk,
• spuchnięcie języka i nadmiar śliny,
• biegunka, wymioty,
• bóle głowy.

Konsekwencjami przedawkowania mogą być zaburzenia hormonalne, upośledzenie funkcji tarczycy oraz wzrost ryzyka pojawienia się chorób autoimmunologicznych - nadczynności tarczycy, choroby Hashimoto.