Standard organizacyjny opieki okołoporodowej. Co się zmieni?

Standard organizacyjny opieki okołoporodowej to dokument, który zastąpi trzy dotychczas obowiązujące rozporządzenia i tym samym ujednolici okołoporodowe standardy medyczne dla wszystkich placówek medycznych w Polsce. Co zmieni Standard organizacyjny opieki okołoporodowej?

Standard organizacyjny opieki okołoporodowej (SOOO) wejdzie w życie 1 stycznia 2019 r. Od tej pory to on będzie regulował standardy organizacyjne dotyczące opieki zdrowotnej nad kobietą w czasie ciąży, porodu i połogu oraz nad noworodkiem. Przepisy mają uwzględniać nie tylko głos kobiet, ale również najnowsze osiągnięcia medycyny i wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Co istotne regulacje dotyczą wyłącznie organizacji opieki okołoporodowej. Kwestie związane z postępowaniem medycznym pozostawiono do rozstrzygnięcia przez specjalistów.

Standard organizacyjny opieki okołoporodowej. Najważniejsze zmiany

Choć wiele zapisów dotyczących opieki okołoporodowej pozostała niezmieniona, kilka przepisów doprecyzowano, a i wprowadzono nowe. Co się zmieniło?

Dokument zobowiązuje szpitale do monitorowania jakości opieki okołoporodowej z uwzględnieniem oceny satysfakcji kobiet.

Lekarz prowadzący ciążę będzie miał obowiązek skierowania ciężarnej do położnej POZ na edukację przedporodową (na indywidualne przygotowanie lub do szkoły rodzenia), co musi zostać odnotowane w dokumentacji. To ważne o tyle, że dotychczas wiele kobiet nie wiedziało, że przysługuje im bezpłatna edukacja przedporodowa prowadzona przez położną.

Zlikwidowano obowiązkową hospitalizację po 41. tygodniu ciąży. Od teraz konieczne jest zakończenie ciąży przed 42. tygodniem, ale bez wcześniejszej hospitalizacji (o ile nie pojawią się niepokojący sygnały świadczące o zagrożeniu zdrowia czy życia dziecka).

Łagodzenie bólu porodowego nie będzie już traktowane jako dodatkowa procedura medyczna. Oznacza to, że rodząca może otrzymać informację, z jakich metod uśmierzania bólu może skorzystać, a i jakie niesie to ze sobą działania skutki niepożądane. Niestety nie zmieniło się nic w kwestii dostępu do znieczulenia zewnątrzoponowego. Zzo nadal nie będzie dostępne na życzenie ciężarnej, nawet jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych.

Dokument zobowiązuje także personel medyczny (osoby sprawujące opiekę) do omówienia z kobietą jej planu porodu i przestrzegania go (w miarę możliwości).

Ponadto przyszła mama przed porodem będzie mogła zapoznać się z miejscem porodu, ale i wypełnić wówczas dokumentację medyczną oraz odbyć wcześniejszą konsultację anestezjologiczną.

Pochylono się też nad zdrowiem psychicznym ciężarnych i świeżo upieczonych mam. Zobowiązano osobę sprawującą opiekę nad kobietą w ciąży (lekarza prowadzącego ciążę oraz położną) do przeprowadzenia badania przesiewowego pod kątem oceny ryzyka i nasilenia objawów depresji poporodowej. Procedura realizowana ma być w trzech etapach: 11.-14. tygodniu ciąży, 33.-37. tygodniu i po porodzie.

Rozporządzenie daje kobietom prawo do jedzenia i picia w czasie porodu, a będzie o tym decydował lekarz. Dodajmy, że WHO zachęca do umożliwiania spożywania posiłków przez rodzące.

Standard wprowadza zakaz działań marketingowych po porodzie, co oznacza, że w szpitalu nie będą reklamowane produkty związane z początkowym żywieniem niemowląt.

Obowiązujący dokument wspiera karmienie piersią. Kobiety mogą liczyć na edukację już na etapie ciąży. Przyszłe mamy dowiedzą się, jak przystawiać dziecko do piersi czy jak odciągać pokarm. Ale to nie wszystko. Po porodzie maluszkowi mleko modyfikowane będzie wydawane wyłącznie za zgodą lekarza lub na prośbę matki. Wcześniakom lub w sytuacjach, w których matka nie może nakarmić dziecka swoim mlekiem, zaleca się podawanie mleka z banku mleka.

Standard Organizacyjny Opieki Okołoporodowej – zmiany na minus

Niestety do dokumentu wprowadzono też kilka niekorzystnych zmian. Są to między innymi:
Zmieniono zapis mówiący o tym, że kobiety doświadczające trudnych sytuacji przy porodzie nie mogą kontaktować się z mamami, które urodziły zdrowe dzieci. Od tej pory będzie to zależało od warunków i możliwości organizacyjnych szpitala.

Zapis dotyczący porodów poza szpitalem, który zobowiązuje "położne/lekarzy do podpisania porozumienia ze szpitalem, obejmującego tryb i warunki przekazania kobiety i jej dziecka”.

„W naszej opinii może mieć to negatywny wpływ na sytuację zdrowotną kobiety np.: konieczność pojechania do szpitala, z którym położna ma podpisaną umowę, a nie najbliższego miejscu zamieszkania. Dodatkowo ten zapis ogranicza prawo wyboru placówki, które zagwarantowane jest w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta" – komentarz Fundacji Rodzić po Ludzku.

Od nowego roku kierownik placówki nie będzie już zobowiązany do opracowania planu wdrażania Standardu. Ten zapis, obecny w projekcie Rozporządzenia przedstawionym do konsultacji, nie znalazł się w obowiązującym dokumencie.

„Nie bardzo rozumiemy, dlaczego i w czyim interesie nastąpiła ta zmiana. Propozycje zapisów zobowiązywały kierowników placówek do zapoznawania swoich pracowników z zapisami Standardu, do organizacji szkoleń i paneli edukacyjnych” – komentarz Fundacji Rodzić po Ludzku.

Standard organizacyjny opieki okołoporodowej (SOOO) wejdzie w życie 1 stycznia 2019 r. Wprowadza go Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (Dz. U. poz. 1756).

Wsparcie merytoryczne: