Zastanawiasz się czy doświadczasz przemocy domowej? Sprawdź

„Gdyby mój mąż podniósł na mnie rękę, od razu pakuję walizki i wystawiam za drzwi”. Łatwo jest tak powiedzieć, gdy nie doświadcza się przemocy. W nieco innej sytuacji są kobiety, które są jej ofiarami. Im trudniej wyjść z impasu. Jeśli zastanawiasz się czy doświadczasz przemocy domowej, sprawdź. Zobacz, co możesz zrobić.

Centrum Praw Kobiet szacuje, że rocznie około 800 tysięcy Polek doświadcza przemocy w domu. Dlaczego tak wiele z nich tkwi w wyniszczających związkach?

Dlaczego kobiety tkwią w związkach przemocowych?

Kobiety tkwią w związkach przemocowych z różnych powodów. Niektóre są zastraszane, stąd obawiają się o życie swoje i bliskich, inne żyją w przeświadczeniu, że taki ich los, tak musi być. Bardzo często zdarza się, że kobiety wierzą, że muszą dbać o ognisko domowe za wszelką cenę. Chodzą na palcach, by nie prowokować partnera, który "ma długie ręce". Nie zdają sobie jednak sprawy, że ich dzieci, które są świadkami przemocy, są także jej ofiarami, nawet gdy agresja nie jest w nich wymierzona.

Kobiety będące ofiarami przemocy bardzo często obwiniają siebie. Wiele z nich ma nadzieję na poprawę. Wierzą, że zmienią partnera, że to ostatni raz. Wachlarz działających tu mechanizmów jest szeroki. Niektóre kobiety tkwią w związkach przemocowych, ponieważ mają osobowość zależną, a zaburzenia przejawiają się wyuczoną bezradnością. Bywa, że ofiara czuje się winna i wyłącznie odpowiedzialna za stan, w jakim znajduje się rodzina. Nie bez znaczenia jest brak wiary w to, że sytuacji można zaradzić.

- To, że kobieta latami żyje w przemocowym związku, nie jest jej winą. I nie jest też tak, że taka kobieta lubi być w tego rodzaju związku. Kiedy odwołujemy się do jej racjonalizmu, mówiąc o podobnej sytuacji innej kobiety, odpowie, że to związek przemocowy, z którego kobieta powinna wyjść. U siebie tego jednak nie dostrzega. Trwanie w związku przemocowym związane jest bowiem z pewnymi nieuświadomionymi mechanizmami, które nie pozwalają na racjonalne działanie – mówi psychoterapeutka dr Małgorzata Kowalczyk z Kliniki Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Zdarza się, że dorosła ofiara przemocy pochodzi z przemocowej rodziny. Jak tłumaczą psychoterapeuci dziecko w takiej rodzinie oddycha napięciem – to dla niego naturalna i paradoksalnie bezpieczna atmosfera, tj. bezpieczna w tym znaczeniu, że stabilna i przewidywalna. Można nauczyć się być ofiarą przemocy.

Zdarza się, że kobiety ukrywają przemoc domową, tym samym chronią sprawcę przed odpowiedzialnością. Obawiają się, co powiedzą inni, rodzina, znajomi. Wstydzą się, że otrzymają piętno tej, która męża wsadziła do więzienia czy naraziła go na kłopoty. - mówi Urszula Nowakowska z Centrum Praw Kobiet

Zdarza się, że kobiety są uwikłane w przemoc, nie mając świadomości jej występowania.

Dla osoby postronnej ktoś, kto stosuje przemoc jest sprawcą przemocy. Ale dla danej osoby, która przemocy doświadcza, to będzie mąż, partner, ojciec dzieci. Te osoby wiele przecież łączy i myślę, że będąc w takiej relacji cały czas ma się nadzieję na to, że jeszcze może być dobrze. Dlatego trudno jest tak po prostu z tej sytuacji wyjść. – tłumaczy Monika Lakowska, psycholog i współzałożycielka Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”.

Co jest przemocą domową?

Przemoc domowa z definicji, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, to jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Przemoc fizyczna, seksualna, psychiczna czy ekonomiczna mają wspólny mianownik. To cierpienie ofiary, brak równowagi sił i przewaga agresora, a także intencjonalne działanie w celu uzyskania korzyści.

Przemoc domowa ma różne oblicza. Czy jej doświadczasz?

Tak, jeśli:

• partner krzyczy na ciebie, kopie cię, popycha, uderza, szarpie, policzkuje, rzuca w ciebie przedmiotami, niszczy twoje rzeczy i przejawia inne agresywne zachowania,
• partner urządza dzikie awantury lub sceny zazdrości,
• partner poniża cię, szantażuje, obrzuca obelgami i wyzwiskami,
• partner zmusza cię do robienia rzeczy, które są poniżające,
• seks zdaniem partnera jest twoim obowiązkiem, dlatego nie możesz bez obaw go odmówić. Aktywności seksualnej towarzyszy ból, którego nie chcesz doświadczać,
• partner domaga się ograniczenia twoich kontaktów z bliskimi, przyjaciółmi i znajomymi,
• musisz tłumaczyć się partnerowi ze swoich zakupów i wydatków lub partner zabiera twoje pieniądza bądź sprawia, że nie masz własnych pieniędzy i swobodnego do nich dostępu.
• partner uważa, że zasługujesz na takie traktowanie lub traktuje cię tak dla twojego dobra.

Zastanawiasz się czy doświadczasz przemocy domowej? Sprawdź

Jeśli masz wrażenie bądź zastanawiasz się czy doświadczasz przemocy domowej, koniecznie przyjrzyj się swojej sytuacji i nie wahaj się prosić o pomoc. Przemoc ma to do siebie, że niszczy i eskaluje. Nie wolno na nią pozostawać obojętnym. Jeśli jesteś ofiarą przemocy w rodzinie, walcz o siebie i działaj.

Jeśli masz wątpliwości, zrób test przemocy. Znajdziesz go na stronie Feminoteki.

Przemoc domowa: jak sobie pomóc?

Przemoc domowa nie ustanie sama z siebie, a wręcz przeciwnie – będzie narastać. Co możesz zrobić?

Skontaktuj się z Fundacją Feminoteka:

• zadzwoń pod numer 888 88 33 88, od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-20.00,
• zainstaluj aplikację Avon Alert, z której możesz skorzystać, gdy fundacja nie pełni dyżuru.

Kampania przeciwprzemocowa Fundacji Feminoteka i Avonu umożliwia skorzystanie z bezpłatnej pomocy prawnej, psychologicznej przez kobiety doświadczające przemocy ekonomicznej, seksualnej, psychicznej czy ekonomicznej.

Zadzwoń na „Niebieską Linię”

Zadzwoń na „Niebieską Linię”, czyli do Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia". Numer całodobowej infolinii: 800 120 002.

Konsultanci „Niebieskiej Linii” podpowiedzą, jak uzyskać wsparcie, pomoc psychologiczną, a także poinformują o możliwościach uzyskania pomocy.

Przemoc domową na „Niebieską Linię” można również zgłosić przez:

• e-mail – niebieskalinia@niebieskalinia.info
• SKYPE - dyżur w języku migowym – pogotowie.niebieska.linia (poniedziałki w godzinach 13-15),
• list (adres: Al. Jerozolimskie 155 02-326 Warszawa).

Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" oferuje pomoc osobom doświadczającym przemocy, świadkom przemocy oraz osobom. Więcej informacji i szczegółów możesz znaleźć po adresami: www.niebieskalinia.info.

Zainstaluj aplikację „Twój parasol”

"Twój parasol" to bezpłatna aplikacja mobilna, która ma pomagać ofiarom przemocy domowej. Dzięki niej osoby narażone na sytuacje przemocowe mogą szybko otrzymać niezbędną pomoc, wsparcie i informacje.

Aplikacja umożliwia dokumentowanie incydentów i przesyłanie informacji o zdarzeniach przemocowych, daje możliwość szybkiego wybrania telefonu alarmowego czy kontaktu z wcześniej skonfigurowanym adresem email. Program umożliwia także dostęp do materiałów edukacyjnych i bazy placówek, które oferują pomoc i wsparcie osobom dotkniętym przemocą.

Aplikację "Twój parasol można pobrać na Google Play i Apple Store lub za pomocą kodów QR. Dostępna jest też na stronie internetowej www.twojparasol.com.

Znajdź zaufane osoby

Poszukaj zaufanej osoby lub osób, którym będziesz mogła się zwierzyć. Często otoczeniu trudno zauważyć, że jesteś ofiarą przemocy. Wiem, że ujawnienie się może budzić w tobie obawy, poczucie wstydu, lęk, zagubienie. To jednak jest krok, który może dać ci większe poczucie, że panujesz nad sytuacją.

Pamiętaj, że są ludzie, którzy chcieliby ci pomóc, ale często nie wiedzą jak. Boją się ci zaszkodzić, a i powiedzieć coś niewłaściwego. Jeśli usłyszą, że potrzebujesz pomocy, większość z nich po prostu zapyta, co mogą zrobić.

Opowiedzenie chociaż jednej osobie o sytuacji, w której się znajdujesz, chroni również ciebie. Jeśli dojdzie np. do rozwodu, będziesz miała kogoś, kto wiedział, kto zaświadczy. Przecież często pojawia się pytanie/wątpliwość: No dobrze, skoro doświadczyła pani przemocy, to dlaczego nikt o tym nie wiedział? To pytanie jest okrutne i bez sensu, ale pada, dlatego zadbaj o siebie.