Szkoła Rodzenia

Przyszłe mamy często chodzą na zajęcia do szkół rodzenia - zdobywają tam nie tylko wiedzę i umiejętności, niezbędne tak podczas porodu jak i w pierwszych dniach opieki nad maluszkiem, ale i pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa. Szkoła rodzenia to genialna inicjatywa - przyjrzyjmy się jej z bliska.

Jak powstała idea szkół rodzenia?

Idea szkół rodzenia powstała w Europie w latach 60. Jej inicjatorem był angielski położnik G.D. Read. Twierdził on, że kobieta rodząca powinna pozbyć się lęku i napięcia, zmniejszając tym samym odczuwanie bólu. Rozpowszechnił tzw. "koło Reada" głoszące, że lęk podczas porodu powoduje napięcie mięśniowe, które potęguje odczucia bólowe, co z kolei prowadzi do nasilonego lęku.

Read uważał, że aby przerwać to magiczne koło, kobieta powinna zapoznać się z przebiegiem porodu i zadaniami, jakie na nią czekają. Sądził, że znajomość i akceptacja przebiegu porodu pomaga kobiecie w pozbyciu się lęku, natomiast brak świadomości, bezczynność i bierność prowadzą do jego nasilenia.

Poród bez lęku nie jest jednak równoznaczny z rodzeniem bez bólu. Przygotowanie do porodu sprawia jednak, że ból jest inaczej interpretowany i łagodniej odczuwany. Aktywnie uczestnicząca w kolejnych etapach porodu kobieta, potrafi w odpowiedni sposób reagować na skurcze i łagodzić odczuwane niedogodności. Wszystkie te działania mają zasadniczy wpływ na ogólne wrażenia bólowe.

Dlaczego warto uczestniczyć w zajęciach szkoły rodzenia?

Korzyści, jakie dają zajęcia w szkole rodzenia, zależą od rodzaju szkoły, cech osób prowadzących zajęcia i postaw osób uczestniczących.

Komfort psychiczny

Dla większości osób uczestnictwo w zajęciach znacznie podnosi komfort psychiczny. Jeżeli zdecydujesz się na uczestnictwo w zajęciach szkoły rodzenia, spotkasz tam innych ludzi, w podobnej sytuacji. Będziesz miała szansę uzyskiwania na bieżąco odpowiedzi na nurtujące Cię pytania, możliwość uwierzenia w siebie poprzez poszerzenie wiedzy i nabycie umiejętności niezbędnych w czasie porodu.

Zajęcia w szkole rodzenia dadzą Ci możliwość lepszego zrozumienia procesu porodu, oraz zwiększą szansę udziału Twojego męża w czasie ciąży, porodu i chwilach po narodzinach dziecka. Być może uczestnictwo w zajęciach umocni także Twoją wiarę w rodzicielskie umiejętności, tak bardzo potrzebne po narodzeniu dziecka.

Komfort fizyczny

Korzystanie z zajęć szkoły rodzenia przyniesie Ci również fizyczne korzyści podczas porodu. Badań na ten temat przeprowadzono już bardzo wiele. Wskazują one, że długość porodu kobiety nieprzygotowanej, rodzącej po raz pierwszy wynosi około 8-12 godzin, natomiast kobieta przygotowana do porodu rodzi 6-8 godzin.

U kobiet przygotowanych do porodu mniejsze jest prawdopodobieństwo uszkodzenia szyjki macicy (zdarza się u około 25 % kobiet nieprzygotowanych i tylko u 6 % kobiet przygotowanych do porodu). Mniejsza jest również potrzeba zastosowania znieczulenia podczas porodu czy utrata krwi podczas rodzenia łożyska. Trzykrotnie rzadziej występują porody operacyjne.

U kobiet przygotowanych do porodu dwukrotnie zwiększa się szansa urodzenia dziecka bez nacinania krocza, a powrót do pełnej sprawności fizycznej po porodzie jest znacznie szybszy.

Jak wybrać szkołę rodzenia?

Obecnie w Polsce jest szeroki wybór różnego typu szkół rodzenia. Są to szkoły przyszpitalne, prywatne, przy stowarzyszeniach i fundacjach lub we wspólnotach parafialnych. Ideą naczelną wszystkich szkół jest dobro dziecka i kobiety rodzącej. Wybierając szkołę rodzenia, warto wziąć pod uwagę zarówno cenę czy lokalizację, ale i bliżej przyjrzeć się programowi zajęć w niej proponowanych.

Program szkoły rodzenia obejmuje zajęcia teoretyczne oraz praktyczne.

W większości szkół rodzenia prowadzone są wykłady o rozwoju dziecka, przebiegu ciąży i porodu. Wiele jest również informacji praktycznych, dotyczących opieki nad noworodkiem (np. nauka kąpieli, przewijania), radzenia sobie z problemami a także wiadomości z zakresu karmienia piersią. W wielu szkołach rodzenia przedstawia się kobietom sposoby oddychania podczas porodu, z równoczesnym uwzględnieniem indywidualnych potrzeb danego organizmu.

Niektóre szkoły duże znaczenie przypisują emocjom kobiety rodzącej, poświęcają więc czas na naukę relaksu, stosują muzykoterapię oraz masaż. Zajęcia wzbogacane są filmami, slajdami, a ćwiczenia gimnastyczne odbywają się przy pomocy worków sako czy piłek. Wiele miejsca poświęca się też ojcom, pragnącym uczestniczyć w narodzinach swoich dzieci.

Część szkół rodzenia wychodzi w swoim programie poza tematykę przygotowania do porodu. Wiele miejsca poświęca się również karmieniu piersią. Przy szkołach organizowane są grupy wsparcia matek karmiących, gimnastyka po porodzie a także spotkania z rodzicami po narodzinach dziecka.

W jakich przypadkach uczestnictwo w zajęciach szkoły rodzenia jest niewskazane?

Jeżeli ciąża należy do grupy podwyższonego ryzyka - jest zagrożona poronieniem, kobieta nie powinna uczestniczyć w normalnych zajęciach szkoły rodzenia. Są jednak szkoły, które proponują ćwiczenia kobiecie z problemami zdrowotnymi podczas ciąży (z nadciśnieniem tętniczym, czy leżącej przez część ciąży) lub czekającą na cesarskie cięcie. Czasami okazuje się, że w ostateczności zaistniały warunki do porodu naturalnego, mimo, że na początku ciąży było to mało prawdopodobne.

Istnieje także możliwość uczestnictwa w zajęciach teoretycznych oferowanych przez szkołę. Jeżeli Twoje zdrowie nie pozwala na aktywny udział w ćwiczeniach gimnastycznych oferowanych przez szkołę, możesz z nich zrezygnować w pełni korzystając z części teoretycznej przygotowanego programu.

Ile trwa cykl zajęć w szkole rodzenia?

W wielu szkołach rodzenia zajęcia trwają 2 - 3 miesiące, w innych kilka tygodni. Bywają również szkoły oferujące tzw. kursy weekendowe (zajęcia odbywają się w blokach sobotnio - niedzielnych).

Naukę w szkole rodzenia najlepiej rozpocząć pod koniec II i w III trymestrze, ponieważ w tym okresie przyszła mama nie odczuwa już ciążowych dolegliwości i jest w dobrej formie, zaś brzuch nie jest jeszcze tak duży, by przeszkadzał w wykonywaniu ćwiczeń.

Ile kosztuje szkoła rodzenia?

Ceny są różne. Przeciętnie wahają się od 100 do 800 złotych, choć istnieją również szkoły bezpłatne (finansowane przez fundacje, stowarzyszenia lub przez Kasy Chorych), ale i takie, w których uczestnictwo to koszt powyżej 1 000 zł.

Warto jednak nie traktować ceny jako jedynego kryterium wyboru szkoły rodzenia. Cena uzależniona jest od ilości spotkań i różnorodności tematyki na niech poruszanych.

Daria Żarczyńska