Bradykardia płodu

Jednym z najważniejszych badań, jakim poddawana jest przyszła mama przez cały okres ciąży, jest badanie tętna płodu. Dlaczego? Ponieważ zapis prawidłowy pozwala sądzić, że maluszek ma się dobrze, zaś nieprawidłowy może świadczyć o zaburzeniach, które mogą być nawet zagrożeniem życia. Jednym z nich jest bradykardia płodu. Co to takiego i jak się ją leczy?

Serce maluszka zaczyna bić około 23. dnia życia (niestety nie oznacza to, że jego bicie usłyszysz już wówczas, od razu. Na tę piękną chwilę musisz jeszcze poczekać). Prawidłowo tętno dziecka w łonie matki wynosi 110-150 uderzeń na minutę. Dla osoby dorosłej norma wynosi 60-90 uderzeń na minutę.

Jeśli wartości, przy co najmniej kilkuminutowym zapisie, spadną poniżej 110 uderzeń na minutę, mówimy o bradykardii, a jeśli są wyższe niż 150 uderzeń na minutę – o tachykardii.

Kiedy mówimy o bradykardii płodu?

O bradykardii mówimy się, gdy akcja serca płodu jest zbyt wolna - to zwolnienie akcji serca poniżej 110 na minutę. Co ważne, niezbyt duża bradykardia u płodu jest także stanem fizjologicznym. Na przykład do 6. tygodnia życia dziecka za bradykardię uznaje się tętno poniżej 100 uderzeń na minutę. Praca serca dziecka może nieco zwolnić także miejsce podczas porodu - wówczas odruch zwalniający tętno płodu wywołuje ucisk na główkę dziecka.

Generalnie, podczas ciąży, jeśli parametry zawierają się w przedziale 100-110 uderzeń na minutę, nie ma zagrożenia życia płodu. Sygnałem alarmowym jest zwolnienie akcji do poziomu poniżej 80 uderzeń na minutę.

Przyczyny bradykardii

Przyczynami bradykardii przewlekłej płodu najczęściej są:

• niskie ciśnienie krwi, niska temperatura ciała, niskie stężenie glukozy u przyszłej mamy,
• nieprawidłowości rozwojowe płodu, wady i arytmie serca dziecka,
• wady genetyczne (np. zespół Edwardsa),
• przewlekły ucisk główki płodu,
• niedotlenienie w wyniku zaciśnięcia się pępowiny lub owinięcia jej wokół szyi płodu,
• powikłania ciąży: przedwczesna bądź nasilona akcja skurczowa macicy, przedwczesne odklejenie się łożyska,
• działanie niektórych leków stosowanych przez ciężarną,
• zabieg kordocentezy (PUBS - pobranie, za pomocą igły punkcyjnej, krwi pępowinowej, w celu wykonania badań).

Diagnostyka i leczenie zaburzeń pracy serca płodu

Każde zaburzenie rytmu serca płodu, nie tylko bradykardia, ale także trachykardia (zbyt szybkie tętno), wymaga specjalistycznych badań diagnostycznych. Zarówno po to, by zdiagnozować problem, ustalić przyczynę, jak i móc zareagować jeszcze przed porodem.

Najważniejsze badania to: KTG (kardiotokografii), echokardiografia,  magnetokardiografia (badanie czynności elektrycznej serca płodu), EKG płodu.

To bardzo ważne, by być pod stałą kontrolą lekarza przez całą ciążę, robić zlecane badania, w tym regularnie badać tętno, zarówno przyszłej mamy, jak i dziecka. Prawidłowe tętno płodu pozwala sądzić, czyli utrzymywanie się częstości akcji serca dziecka w granicach normy, pozwala sądzić, że dziecko ma się dobrze i rozwija się prawidłowo. Z kolei wszelkie nieprawidłowości mogą świadczyć o poważnych zaburzeniach stanowiącym zagrożeniem życia. Wymagają one natychmiastowej diagnostyki i reakcji.

Niskie tętno u nienarodzonego jeszcze dziecka da się leczyć jeszcze w czasie ciąży. W przypadku ostrej bradykardii, nie reagującej na leczenie, może być konieczne cesarskie cięcie.