Jakie objawy w pierwszym trymestrze ciąży mogą być niepokojące?

Badania prenatalne – jakie zrobić?

Na wiele pytań przyszłej mamy mogą dać odpowiedź badania prenatalne, rozwiewając jednocześnie niepewności co do tego, czy dziecko jest narażone na wystąpienie chorób genetycznych. Na rynku badań jest wiele, ale nie każde z nich ma taki sam zakres – a wiadomo, że jak już robić badanie, to najlepsze.

Z pewnością warto rozważyć wykonanie testu VERACITY Premium. Jest to genetyczne, nieinwazyjne (bo wykonywane z próbki krwi mamy) i nowoczesne badanie przesiewowe 3. generacji, które wykrywa wybrane zaburzenia genetyczne.

Jakie choroby wykrywa badanie VERACITY Premium?

Badanie wykrywa m. in. zaburzenie liczby chromosomów 21, 18 i 13, będące przyczyną zespołów: Downa, Edwardsa oraz Patau’a.

Poza tym pozwala wykluczyć:

• Aneuploidie chromosomów płci: Zespół Turnera (monosomia X), Zespół potrójnego X (trisomia X), Zespół Klinefeltera (XXY),Zespół Jacobsa (XYY), Zespół XXYY.

• Mikrodelecje: Zespół DiGeorge’a (22q11.2), Zespół delecji 1p36 (1p36), Zespół Smith-Magenis (17p11.2), Zespół Wolfa-Hirschhorna (4p16.3).

Badanie VERACITY Premium może być pierwszym badaniem prenatalnym w ciąży. Można je wykonać już od początku 10. tygodnia ciąży, czyli jeszcze przed USG I trymestru, którego wykonanie zalecane jest między 11. a 14. tygodniem ciąży.

Więcej o badaniu przeczytasz tutaj: VERACITY Premium – test przesiewowy dla przyszłej mamy. Badanie można wykonać w placówkach Centrum Medycznego Damiana.

Zdrowie maluszka jest dla rodziców priorytetem, dlatego warto wiedzieć, na jakie niepokojące objawy w ciąży zwracać uwagę.

Dr n. med. Zbigniew Morawski, ginekolog położnik z Centrum Medycznego Damiana:

W przebiegu ciąży są ustalone standardy postępowania diagnostycznego rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP).

1.   Pierwsze badanie ultrasonografczne po rozpoznaniu ciąży zwykle wykonywane około 5-7 tygodnia ciąży. Badanie to ma za zadanie potwierdzenie obecność pęcherzyka ciążowego w jamie macicy. Umożliwia stwierdzenie obecności  zarodka, czynności serca płodu i wstępne określenie faktycznego czasu trwania ciąży poprzez ustalenie wymiaru ciemieniowo siedzeniowego.

2.   Kolejnym badaniem powinno być wykonanie Testu Złożonego, określanego popularnie mianem testu PAPP-A. W badaniu oceniana jest: budowa płodu, określenie wiarygodnego czasu trwania ciąży, określenie planowanego terminu porodu oraz  ocena stopnia ryzyka genetycznego, co w zależności od ustalonych danych determinuje dalszą diagnostykę genetyczną.

Jest to ten moment, w którym mogą być ustalone wskazania do badań inwazyjnych – dających możliwość jednoznacznej oceny kariotypu płodu, jak amniopunkcja genetyczna lub biopsja kosmówki – w przypadku tzw. wysokiego ryzyka lub badań nieinwazyjnych, gdzie oceniane jest wolne DNA płodu (cff DNA) w surowicy matki – zalecenia wykonania tego typu badań – NIPT - dotyczą oceny ryzyka tzw. pośredniego. Jednym z testów NIPT jest test Veracity.

Jakie objawy w pierwszym trymestrze ciąży mogą być niepokojące i dlaczego?

Ponieważ niektóre z objawów ciąży mogą wymagać uwagi lekarza, dobrze jest obserwować swój organizm i wiedzieć, jak pośród naturalnych symptomów i dolegliwości ciąży dostrzec te, które powinny niepokoić.

Niepokojące objawy w pierwszym trymestrze ciąży, na które należy zwrócić uwagę, to:

• krwawienie z dróg rodnych, które może zwiastować poronienie lub inne komplikacje,

• silne bóle brzucha lub miednicy, zwłaszcza jeśli są jednostronne lub towarzyszy im gorączka. Mogą wskazywać na zagrożenie ciążą pozamaciczną,

• silne nudności i wymioty, które mogą doprowadzić do odwodnienia. Uporczywe wymioty i bardzo nasilone nudności mogą prowadzić do tak zwanych niepowściągliwych wymiotów ciężarnych. To nudności i wymioty, które wymagają hospitalizacji, a pojawiają się przed 20. tygodniem ciąży,

Niepokoić może także ustąpienie objawów ciąży, takich jak nudności lub zmęczenie, co może wskazywać na poronienie lub zatrzymanie wzrostu płodu.

Dr n. med. Zbigniew Morawski, ginekolog położnik z Centrum Medycznego Damiana:

W ciąży może występować wiele objawów mogących wzbudzić niepokój ciężarnej. Nie wszystkie jednak przekładają się na istotne zagrożenia. Na pewno krwawienia z dróg rodnych, ból podbrzusza powinny być wskazaniem do kontaktu z lekarzem położnikiem. W przypadku nasilonych dolegliwości, obfitego krwawienia niekiedy jest konieczność zgłoszenia się do szpitala. Ustąpienie dolegliwości rzadko jest związane z obumarciem płodu, poronieniem, częściej jest to wynik prawidłowego przebiegu ciąży.

Na co mogą wskazywać niepokojące objawy w pierwszym trymestrze ciąży?

Niepokojące objawy we wczesnej ciąży mogą wskazywać na wiele patologii. Najczęściej jest to poronienie, ciąża pozamaciczna i odwodnienie.

Niepokojące objawy w pierwszym trymestrze ciąży - poronienie

Przede wszystkim niepokojące objawy ciąży mogą wskazywać na poronienie. To samoistne zakończenie ciąży przed upływem 22. tygodnia. Może to być wynikiem różnych czynników, takich jak wady genetyczne płodu, problemy zdrowotne matki, zaburzenia hormonalne, infekcje, urazy czy też czynniki środowiskowe. Od 23. tygodnia ciąży mówi się o porodzie przedwczesnym.

Objawy poronienia to:

• silne lub obfite krwawienie, często bardziej intensywne niż podczas normalnej miesiączki,
• podobne do skurczów menstruacyjnych bóle brzucha lub miednicy,
• skrzepy krwi, fragmenty tkanki płodowej,
• ból pleców lub dolnej części pleców.

Postępowanie w przypadku poronienia zależy od wielu czynników, takich jak stopień zaawansowania ciąży i stan zdrowia kobiety, ale i tego, czy poronienie jest naturalne czy też wymaga interwencji medycznej.

Niezbędna jest konsultacja lekarska, ale i badanie ultrasonograficzne w celu potwierdzenia, czy poronienie faktycznie nastąpiło. Jeśli poronienie jest nieuniknione lub już się rozpoczęło, lekarz może zdecydować o takich rozwiązaniach jak naturalne poronienie, zastosowanie leków (np. misoprostolu) w celu wywołania poronienia lub zabieg chirurgiczny, taki jak łyżeczkowanie macicy.

Niepokojące objawy w pierwszym trymestrze ciąży - ciąża pozamaciczna

Niepokojące objawy w pierwszym trymestrze ciąży mogą również wskazywać na ciążę pozamaciczną (inaczej ciąża ektopowa). Mówi się o niej, gdy zapłodnione jajo implantuje się poza jamą macicy, najczęściej w jajowodzie, rzadziej w obrębie jajnika, otrzewnej lub szyjki macicy.

Ciąża pozamaciczna może być spowodowana przez wiele czynników, takich jak uszkodzenia jajowodów, infekcje, zaburzenia hormonalne czy procedury leczenia niepłodności. Wymaga szybkiej interwencji medycznej, zwykle poprzez chirurgiczne usunięcie zarodka, aby zapobiec poważnym konsekwencjom dla zdrowia kobiety.

Objawy ciąży pozamacicznej mogą obejmować:

• obfite krwawienie z dróg rodnych, przy czym krwawienie może być różnej intensywności i może być obfite lub skąpe,
• jednostronne, przypominające skurcze menstruacyjne bóle brzucha lub miednicy, które mogą również promieniować do ramion i pleców,
• nudności i wymioty,
• zawroty głowy lub omdlenia, które mogą być związane z utratą krwi z powodu krwawienia wewnątrz jamy brzusznej.

Ciąża ektopowa jest niebezpieczna, ponieważ rozwijający się zarodek może doprowadzić do pęknięcia jajowodu, co grozi poważnymi powikłaniami dla zdrowia kobiety. Sytuacja zwykle jest wskazaniem do interwencji medycznej.

Dr n. med. Zbigniew Morawski, ginekolog położnik z Centrum Medycznego Damiana:

Nie zawsze rozpoznanie ciąży ektopowej jest wskazaniem do leczenia chirurgicznego. W przypadku wczesnego rozpoznania istnieje możliwość leczenia zachowawczego. Dlatego ważne jest wykonanie badania ultrasonograficznego we wczesnej ciąży (w 5 – 7 tygodniu).

Niepokojące objawy w pierwszym trymestrze ciąży - odwodnienie

Poważnym problemem może być także odwodnienie. To stan, w którym organizm traci więcej płynów niż jest w stanie je przyjąć. Trzeba pamiętać, że organizm kobiety w ciąży, by wspierać rozwój płodu i utrzymać odpowiednie funkcje ciała, potrzebuje większej ilości płynów niż zwykle.

Objawy odwodnienia mogą obejmować:

• suchość w ustach i gardle,
• wzmożone pragnienie,
• zmniejszona ilość oddawanego moczu, zmniejszenie częstości oddawania moczu lub zmniejszenie ilości moczu,
• zawroty głowy lub uczucie osłabienia: Odwodnienie może prowadzić do spadku ciśnienia krwi i uczucia zawrotów głowy.
• mroczki przed oczami,
• omdlenia.

Ponieważ optymalne nawodnienie jest kluczowe dla zdrowia matki i prawidłowego rozwoju płodu, odwodnienie może stanowić zagrożenie dla ciąży, ponieważ może wywołać:

• zaburzenia równowagi elektrolitowej, takich jak niedobór potasu lub sodu, co może mieć wpływ na funkcje serca i mięśni.
• niewydolność nerek,
• zmniejszenie przepływu krwi do płodu, co może mieć negatywny wpływ na jego rozwój i zdrowie,
• zwiększone ryzyko poronienia, zwłaszcza w przypadku ciąży pozostającej wczesnym stadium,
• niedobór płynu owodnieniowego, co może stanowić zagrożenie życia dla matki i płodu.

Jeśli podejrzewasz odwodnienie w ciąży, pij wodę, unikaj napojów zawierających kofeinę, ale i odpoczywaj w chłodnych pomieszczeniach, unikaj długotrwałego przebywania na słońcu lub w gorących pomieszczeniach. W sytuacji, gdy objawy odwodnienia są poważne lub utrzymują się przez dłuższy czas, skonsultuj się z lekarzem lub położną, ponieważ być może konieczna jest interwencja medyczna.

Dr n. med. Zbigniew Morawski, ginekolog położnik z Centrum Medycznego Damiana:

W naszej szerokości geograficznej ciężarne, które nie są obciążone przewlekłymi chorobami internistycznymi, raczej nie ulegają skrajnemu odwodnieniu mogącemu zagrozić przebiegowi ciąży. Wyjątkiem mogą być nasilone wymioty lub np. zatrucia pokarmowe z biegunką.

Niepokojące objawy ciąży – co robić?

Jeśli w pierwszych tygodniach ciąży obserwujesz objawy, które wywołują niepokój, nie czekaj i nie bagatelizuj ich. Skontaktuj się z lekarzem lub położną, którzy otoczą cię opieką. Jeśli z ciążą i dzieckiem nie dzieje się nic złego, uspokoją cię. Jeśli dzieje się coś złego, podejmą stosowne działania.

Ważne jest, aby słuchać swojego ciała i reagować na wszelkie niepokojące objawy. Nawet jeśli objawy wydają się łagodne, lepiej jest być ostrożnym i skonsultować się z profesjonalistą, by upewnić się, że wszystko jest w porządku.

Niektóre problemy mogą wymagać szybkiej pilnej konsultacji lekarskiej, a nawet interwencji medycznej. Jeśli masz objawy, takie jak obfite krwawienia, silne bóle brzucha czy inne nietypowe symptomy, które mogą sugerować zagrożenie dla ciąży, skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem lub udaj się do szpitala na oddział ratunkowy. Wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe dla uniknięcia poważnych powikłań związanych z ciążą pozamaciczną czy poronieniem.

Po skonsultowaniu się z lekarzem zawsze postępuj zgodnie z jego zaleceniami. Dbaj o siebie, wykonuj badania diagnostyczne bądź zastosuj inne środki zapobiegawcze. Pozostawaj w stałym kontakcie z ginekologiem. Regularne kontrole są bardzo ważne.

Dr n. med. Zbigniew Morawski, ginekolog położnik z Centrum Medycznego Damiana:

Prowadzenie ciąży przez lekarza położnika szczegółowo ustalone jest poprzez Rekomendacje PTGiP. Zalecenia dotyczą zarówno częstości należnych wizyt w kolejnych trymestrach ciąży, diagnostyki prenatalnej oraz wykonywania określonych badań laboratoryjnych. Ciężarne mogą znaleźć opis Rekomendacji w kartach przebiegu ciąży, na stronach internetowych lub zapytać swojego lekarza prowadzącego.