Ból brzucha u dzieci

Dzieci dość często skarżą się na ból brzucha. Choć czasem masz wrażenie, że to tylko wymówka, nie bagatelizuj tego. Przyczyn bólu brzucha może być wiele – od niestrawności, przez stres, po zapalenie wyrostka. Dlatego tak ważne jest, by każdy epizod bólowy potraktować poważnie. Dzięki temu szybko można znaleźć przyczynę bólu i pomóc dziecku.

Ból brzucha może mieć różne oblicza i charakter – od łagodnego po gwałtowny i silny. Brzuch może ćmić, ale i drażnić dotkliwymi skurczami. Czasem pomaga ciepły termofor, a niekiedy wymagana jest interwencja lekarska. Bywa, że towarzyszą mu inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak wymioty czy biegunka. Niekiedy pojawia się gorączka.

Przyczyny bólu brzucha

Ból brzucha u dzieci może być wywołany wieloma czynnikami. Najczęściej są to:

• infekcja wirusowa lub bakteryjna,
• niestrawność, nietolerancja niektórych składników pokarmowych, alergia,
• refluks,
• wzdęcia,
• zaparcia,
• silne emocje, stres,
• choroba wrzodowa,
• pasożyty,
• zapalenie wyrostka robaczkowego.

Infekcje bakteryjne i wirusowe

Ból brzucha może być zwiastunem infekcji – anginy, grypy czy zapalenia układu moczowego. Jeśli pojawiają się inne objawy – gorączka, kaszel, katar, wymioty czy biegunka – warto skonsultować się z pediatrą. Być może niezbędna będzie antybiotykoterapia. Może to być także rotawirus – wówczas pojawia się stan zapalny jelit, który manifestuje się bólem brzucha, wymiotami, biegunką, podwyższoną temperaturą, osłabieniem. Zakażenia wirusowego nie leczy się antybiotykiem, ważne jest podawanie płynów, by zapobiec odwodnieniu.

Niestrawność, nietolerancja niektórych składników pokarmowych, alergia

Układ pokarmowy dziecka, zwłaszcza otwartego na smaki, które lubi próbować nowych potraw, może zareagować gwałtownie, gdy będzie to produkt nietolerowany, alergizujący, ciężkostrawny bądź nieświeży. Wówczas pojawia się ból brzucha, następuje brak apetytu, pojawiają się biegunki i zaparcia, a także wymioty. Warto obserwować, po zjedzeniu jakiego produktu pojawiły się dolegliwości, zwłaszcza jeśli nie jest to jednorazowa sytuacja.

Refluks

Refluks, czyli cofanie się treści pokarmowej do przełyku, pojawia się nie tylko u niemowląt, ale także u starszych dzieci. Cofający się pokarm, wymieszany z sokami żołądkowymi, drażni śluzówkę przełyku i wywołuje ból. Jeśli podejrzewasz refluks, koniecznie porozmawiaj o tym z pediatrą, bo schorzenie to wymaga leczenia.

Wzdęcia

Za wzdęcia najczęściej odpowiadają występujące w nadmiarze bakterie (np. w jelicie cienkim). Wzdęcia powstają wskutek dostania się laktozy do jelita cienkiego - bakterie zmieniają cukier na gaz.

Zaparcia

Bóle brzucha pojawiają się na skutek zaparć, dlatego nie można ich bagatelizować. Mogą być wywołane złą dietą, ale i stresem. Zaparciom towarzyszy ból brzucha, a wypróżnianiu często dyskomfort i ból. Przyjrzyj się diecie dziecka – może jest w niej za mało warzyw,  owoców i wody?

Silne emocje, stres

Dzieci dokładnie tak samo jak dorośli, przeżywają silne emocje i stres. Dlatego ból brzuszka może wywołać choćby niechęć, by pójść do przedszkola. Dzieje się tak dlatego, że układ pokarmowy powiązany jest z układem nerwowym. Pod wpływem silnych emocji i przeżyć pojawia się skurcz jelita, a ból pojawia się najczęściej w okolicy pępka. Warto z dzieckiem rozmawiać, zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa i wsparcie. Przytulaj je jak najczęściej, bądź blisko.

Pasożyty

Wystarczy, że larwy pasożytów, pochodzące z piaskownicy czy sierści zwierzęcia, dostaną się na ręce dziecka – stąd prosta droga do jelit. Zakażeniu pasożytniczemu towarzyszą: ból brzucha (najczęściej po jedzeniu), brak apetytu, cuchnące stolce, nudności, stany podgorączkowe, kaszel lub wysypia. Dolegliwości mogą wywołać glisty, lamblie, owsiki. Jeśli podejrzewasz zakażenie pasożytami, skonsultuj się z pediatra – leczenie musi objąć całą rodzinę.

Zapalenie wyrostka

Zapalenie wyrostka objawia się silnymi bólami brzucha, najczęściej zlokalizowanymi w dolnym prawym dole biodrowym. Niekiedy ból jest rozlany, promieniujący. Najczęściej towarzyszy mu gorączka i wymioty. Konieczna jest konsultacja chirurgiczna.

Co robić, gdy boli brzuch?

Łagodzenie bólu brzucha zależy od jego siły i rodzaju. Jeśli jest łagodny, na początek sięgnij po domowe sposoby:

• podaj herbatę z mięty, imbiru, rumianku lub kopru włoskiego,
• przyłóż ciepły termofor bądź butelkę z ciepłą wodą,
• możesz podać lek łagodny przeciwbólowy lub rozkurczowy. Pamiętaj o przeczytaniu ulotki. Unikaj stosowania niesterydowych leków przeciwzapalnych, ponieważ te mogą podrażniać delikatną śluzówkę przewodu pokarmowego. Sięgnij po leki, które zawierają paracetamol.
• ważna jest lekkostrawna dieta i podawanie płynów, zwłaszcza wówczas, gdy bólowi brzucha towarzyszy biegunka. Mogą to być także płyny nawadniające, które kupisz w aptece. Jeśli dziecko ma słaby apetyt, podawaj mu gotowany ryż, gotowaną marchew, banany. Nie podawaj tłustych, smażonych potraw i napojów gazowanych.

Kiedy do lekarza?

Koniecznie skontaktuj się z pediatrą, jeśli:

• pojawią się wymioty, biegunka, wysoka gorączka,
• ból jest silny i nic nie przynosi ulgi,
• brzuch jest twardy lub nabrzmiały,
• dziecko słabnie - masz wrażenie, że sytuacja się pogarsza,
• bóle brzucha nie są silne, ale występują cyklicznie bądź utrzymują się kilka dni.