Grypa u niemowlaka. Objawy i leczenie. Jak jej zapobiegać?

Grypa jest powszechną chorobą wirusowa układu oddechowego, na którą może zapaść każdy. Choć zwykle nie jest niebezpieczna, może być groźna niemowląt. Jakie są objawy grypy u niemowlaka? Jak przebiega choroba i jak się ją leczy? Czy można jej zapobiegać?

Grypa to choroba wirusowa, do zakażenia którą dochodzi najczęściej drogą kropelkową. By zachorować wystarczy znaleźć się w pobliżu zainfekowanej osoby i mieć obniżoną odporność. Niemowlęta, których układ immunologiczny jest jeszcze niedojrzały, mogą zachorować szybko i w prosty sposób. Wprawdzie do 6. miesiąca życia maluchy są chronione przez przeciwciała od matki, ale ich ilość stopniowo maleje. O infekcję nie jest trudno.

Grypa u niemowlaka - objawy

Po kontakcie z wirusem i złapaniu infekcji choroba rozwija się dość szybko, a objawy grypy u niemowląt pojawiają się po około 2–3 dniach od zakażenia.

Objawami grypy najczęściej są:

• gorączka (co najmniej 38,3°C) i dreszcze,
• ból głowy,
• bóle mięśni,
• ostre objawy ze strony górnych dróg oddechowych: katar, ból gardła i suchy kaszel, przyspieszony oddech, duszności, bezdechy,
• powiększone węzły chłonne szyjne,
• zmęczenie,
• wymioty czy biegunka, utrata apetytu.

Ponieważ niemowlę nie umie powiedzieć, co mu dolega, należy zwracać uwagę na takie objawy jak niechęć do jedzenia, tarcie uszu czy głowy rączkami, niepokój podczas karmienia, a także zachowanie, które jest inne niż zwykle. Mogą one bowiem wskazywać na ból i inne dolegliwości.

Dolegliwości grypowe zwykle mijają w ciągu 4 dni, choć czasem mogą się utrzymywać do dwóch tygodni.

Grypa u niemowlaka - leczenie

Ponieważ grypa jest chorobą wirusową, nie podaje się żadnych antybiotyków. Lekarz przepisuje je wyłącznie wtedy, gdy pojawiła się wtórna infekcja bakteryjna – zapalenie ucha, oskrzeli czy płuc.

Leczenie grypy u niemowląt w większości przypadków jest objawowe i polega na podawaniu dużej ilości płynów i częstym karmieniu piersią oraz stosowaniu leków łagodzących objawy choroby. Są to preparaty przeciwgorączkowe, przeciwbólowe czy przeciwkaszlowe – w zależności od tego, co dziecku dolega i co przepisał lekarz.

Nie wolno dawać niemowlęciu żadnych leków bez konsultacji z pediatrą.

Ulgę na kaszel i katar przyniosą maluchowi inhalacje – zarówno „parówki” z soli morskiej (wodę z gorąca wodą z dodatkiem soli wystarczy postawić koło łóżeczka), jak i inhalacje z soli fizjologicznej. Alternatywnie można zastosować roztwór wody morskiej do nosa.

Należy zadbać o optymalną temperaturę i wilgotność powietrza w sypialni.

Grypa musi być leczona i „wyleżana”, ponieważ może prowadzić do powikłań i groźnych komplikacji. W przypadku dzieci są to najczęściej zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha, zapalenie mięśnia sercowego.

Grypa u niemowlaka – kiedy z dzieckiem do lekarza?

Choć grypa nie jest chorobą niebezpieczną, w przypadku dzieci wymaga wzmożonej czujności. Do lekarza z dzieckiem należy się zgłosić w sytuacji, gdy:

• Maluch ma kilka miesięcy i dokucza mu gorączka (czyli temperatura powyżej 38°C).
• Dziecko ma gorączkę, która od 3. dni nie spada.
• Niemowlę ma kaszel, który jest bardzo uciążliwy bądź nie ustępuje po kilku dniach.
• Dziecko choruje przewlekle (np. na cukrzycę czy chorobę nerek).
• Wydaje się, że dziecko boli ucho.
• Maluch ma świszczący oddech i oddycha z trudnością.
• Niemowlę ma objawy odwodnienia.
• Pomimo leczenia stan dziecka nie ulega poprawie.
• Stan malucha się pogarsza.

Ponieważ układ odpornościowy niemowlęcia nie jest dojrzały na tyle, bo poradzić sobie z wirusem, często niezbędna jest hospitalizacja.

Maluchy przed ukończeniem 2. roku życia z powodu grypy są leczone w szpitalu częściej niż starsze dzieci, a w przypadku niemowląt ryzyko hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii z powodu grypy jest dwa razy większe niż u starszaków.

Grypa u niemowlaka – jak zapobiegać?

Grypie u niemowląt można zapobiegać. Co robić?

Przede wszystkim dbać o odporność – zarówno karmiąc dziecko piersią przynajmniej do ukończenia 6. miesiąca życia, jak i stosując racjonalną, urozmaiconą dietę. Nie mniej ważne są codzienne spacery na świeżym powietrzu.

Należy unikać zatłoczonych miejsc, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Spacer po galerii handlowej to nie jest dobry pomysł. Warto wiedzieć, że zaraża nie tylko osoba, która wie, że jest chora. Wydalanie wirusa i przenoszenie go na innych rozpoczyna się zwykle dzień przed pojawieniem się objawów.

Ponieważ wirusy, także grypy, roznoszą się drogą kropelkową, tj. przez drobinki rozpraszane w trakcie kichania czy kasłania, ale i są pozostawiane na przedmiotach, których dotykała zakażona osoba, należy separować dzieci od osób chorych, a niemowlęce kubki, sztućce czy smoczki należy trzymać oddzielnie i dbać o ich czystość.

W zapobieganiu grypie u niemowląt powyżej 6. miesiąca życia stosuje się szczepienia, które powtarza się co roku. Pamiętać o nich powinni zwłaszcza rodzice dzieci z grupy wysokiego ryzyka, czyli chorujące przewlekle bądź mające obniżoną odporność.

Warto przestrzegać zasad higieny osobistej. Mycie rąk – przed jedzeniem, po skorzystaniu z toalety i po przyjściu do domu powinien być nawykiem wszystkich domowników.

Komentarz specjalisty

Leczenie grypy jest objawowe: należą do niego obfite pojenie, podawanie leków przeciwgorączkowych (paracetamol, ibuprofen po kontakcie z lekarzem), łagodzenie kaszlu i kataru.

 Grypie zapobiegamy poprzez podawanie szczepień ochronnych kobietom w ciąży i dzieciom powyżej 6 m. ż., noszenie maseczek ochronnych, higienę rąk. Dzieci do dwóch lat szczepione są wyłącznie preparatami inaktywowanymi.