Szczepionka błoniczo-krztuścowo-tężcowa DiTePer

Błonica to choroba zakaźna wieku dziecięcego wywołana przez maczugowca błonicy. Zarazek pozostaje we wrotach zakażenia, a wytworzona przez niego toksyna dostaje się do krwi i wywołuje ciężkie zmiany w wielu ważnych dla życia narządach - sercu, nadnerczach, nerkach, wątrobie, mięśniach.

Objawy błonicy: gorączka, bladość skóry, naloty błoniaste (początkowo białe potem brudnoszare) na migdałkach, w nosogardzieli lub krtani, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych. W przypadku błonicy krtani dochodzi do zwężenia szpary głośni co utrudnia oddychanie i powoduje wystąpienie charakterystycznego "szczekającego" kaszlu, sinicy, niepokoju dziecka. Bez natychmiastowej pomocy może dojść do uduszenia. Podstawowa metoda zwalczania błonicy to masowe, profilaktyczne szczepienia ochronne anatoksyną błoniczą. W Polsce stosuje się skojarzoną szczepionkę Di-Per-Te (przeciwko błonicy, tężcowi  i krztuścowi), leczniczo podaje się surowicę przeciwbłoniczą.

Tężec (tetanus) jest groźną chorobą zakaźną wywołana przez toksyny laseczki tężcowej bardzo rozpowszechnionej w glebie, kurzu, wodzie, które dostając się do rany wywołują wysoką gorączkę oraz długotrwałe i bolesne skurcze całych grup mięśniowych, przy wzmożonej pobudliwości odruchowej na najlżejsze bodźce. 

Krztusiec (koklusz) to ostra choroba zakaźna wieku dziecięcego wywołana przez bakterie (Haemophilus pertussis). Chorują najczęściej dzieci ok. 9 roku życia, zakażenie odbywa się drogą kropelkową, przebycie choroby uodparnia trwale.

Objawy: przez pierwsze 14 dni występuje nieżyt nosa i pokasływanie, a potem ciężkie napady kaszlu, zwłaszcza w nocy, kończące się wymiotami i głośnym wciąganiem powietrza ("pianie").

Historia: koklusz został zanotowany po raz pierwszy w XVI w., ale bakteria powodująca tę chorobę została niezidentyfikowana do 1906 roku. 

Mechanizm działania: Skojarzony preparat uodporniający przeciw błonicy, tężcowi  i krztuścowi. Zawiera dwie anatoksyny - błoniczą i tężcową oraz zawiesinę zabitych komórek krztuścowych.

Wskazania: Do czynnego uodporniania przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi.

Przeciwwskazania: Ostre choroby zakaźne, niewydolność serca, czynna gruźlica, cukrzyca, choroby nerek i krwi, okres zaostrzenia w chorobie reumatycznej, reakcje alergiczne na składniki szczepionki. Jeśli u dziecka obserwowano nadmierną reakcję poszczepienną  np. gorączkę powyżej 40° C, stan drgawkowy można zaprzestać szczepienia szczepionką Di-Te-Per i ewentualnie kontynuować szczepionką Di-Te.

Działanie niepożądane:

Miejscowe: zaczerwienienie, obrzęk, bolesność, bolesność kończyny, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Ogólne: wzrost temperatury ciała, złe samopoczucie, utrata łaknienia, drażliwość.

Opracowała Marzena Fenert
Konsultacja dr Maciej Zakrzewski, pediatra, Szpital Bielański w  Warszawie