Buty dla malucha i dziecka - co musisz wiedzieć o rozwoju stopy

Rozwój stopy dziecka jest procesem dynamicznym, złożonym, wieloetapowym i długotrwałym. Jego znajomość pozwala dostrzec różne nieprawidłowości, które na wczesnym etapie można dość szybko skorygować. Umożliwia również dopasowanie butów do potrzeb małych, zmieniających się stópek. Buty dla malucha i dziecka: co musisz wiedzieć o rozwoju stopy?

Co musisz wiedzieć o rozwoju stopy

Stopy dziecka z biegiem czasu, wraz z rozwojem młodego człowieka, nieustanie się zmieniają - dokładnie tak samo, jak zmienia się budowa ciała dziecka. Przemiany te rozpoczynają się już w pierwszych tygodniach po narodzinach i trwają aż do 8.-10. roku życia, kiedy to stopy dziecka zwykle zaczynają wyglądać jak stopy osoby dorosłej. Jak przebiega ten proces?

Stopy noworodka i niemowlaka

Dziecko rodzi się z charakterystycznie ustawionymi nóżkami, które tworzą kształt litery O (kolana szpotawe), a jego stopy mają specyficzne proporcje i kształt. Niektóre noworodki mają podwinięte i skrzyżowane paluszki, które z czasem się prostują. U większości bobasów paluszki obu stóp są skierowane ku sobie. Niedojrzałość aparatu kostno-stawowego sprawia, że malutka stopa jest niezdolna do utrzymania ciężaru dziecka.

Małe stópki są dość szerokie, zwężają się ku pięcie, a ich strona podeszwowa jest skierowana lekko ku stronie wewnętrznej. Niemowlęce stópki są pulchne, mają miękkie podbicie. Kiedy z czasem urocza poduszeczka z tłuszczu zniknie, pojawi się łukowate wygięcie stopy.

Buty dla niemowlaka

Na tym etapie buciki nie są jeszcze potrzebne. Najlepiej zakładać dziecku skarpetki z antypoślizgowymi spodami. Podczas spacerów, gdy jest chłodniej, przydadzą się „niechodki” i miękkie otulacze. Ważne jest, by stópki nie były ściśnięte, a paluszki mogły swobodnie się poruszać.

Skarpetki i „paputki” dla maluchów muszą być wykonane z naturalnych materiałów, które pozwalają skórze oddychać. Nie należy kupować niczego, co uszyto ze sztucznego włókna. Jeśli jest wystarczająco ciepło, maluch powinien mieć gołe stopy.

Stopy roczniaka

Prędzej czy później maluch zaczyna stawiać pierwsze kroki. Niektóre dzieci zaczynają treningi około 10. miesiąca życia, inne po ukończeniu 1. roku życia. Choć nie wiadomo, kiedy dziecko zacznie chodzić, to jest pewne, że jeśli rozwija się prawidłowo, ten moment nadejdzie w swoim czasie, gdy maluch będzie na to gotowy.

Na tym etapie rozwoju stopy dziecka wciąż są zrotowane lekko do wewnątrz, a ich palce - ułożone promieniście. Ponadto łuk sklepienia stopy jest ukryty przez poduszeczkę tłuszczową, która maskuje kształt szkieletu stopy. Czy to płaskostopie? Tak, ale w tym wieku jest ono fizjologiczne, z czasem powinno zanikać.

Buty dla malucha

Kiedy kupić dziecku pierwsze buty? Kiedy maluch zaczyna stabilnie chodzić. Dopóki raczkuje, obuwie nie jest potrzebne. Wystarczą skarpetki lub "niechodki". Należy pamiętać, by pozwalać maluchowi chodzić boso po dywanie, piasku czy innych miękkich powierzchniach.

Jakie powinny być buty dla dziecka? Nie mogą być ani za duże, ani za małe. Muszą być dość szerokie i wygodne. Maluch musi się w nich dobrze i pewnie czuć. Trzeba zwrócić uwagę, by odległość między dużym palcem a noskiem buta powinno wynosić 1 cm luzu. Odpowiedni but dla malucha musi być zrobiony z naturalnego tworzywa, dzięki czemu ma szanse dopasować się do kształtu stopy.

Ważne, żeby obuwie dla dzieci było nie tylko estetyczne i wygodne, ale również prawidłowo wykonane pod względem konstrukcyjnym, technologicznym i materiałowym. Aby mieć pewność, że wybrane buciki są bezpieczne i zapewniają prawidłowy rozwój stóp w pierwszych latach jego życia, warto kupować takie, które mają stosowne atesty i certyfikaty, takie jak certyfikat Zdrowa Stopa. Takie buciki można kupić w na przykład w Befado.

Stopy dwulatka

Dziecko chodzi już samodzielnie. W 2. roku życia rozpoczyna się proces prostowania kolan. Zwykle trwa od 18. do 36. miesiąca życia. Obserwuje się również przechodzenie stóp z pozycji supinacyjnej do pronacyjne. Oznacza to, że stopy rotują się na zewnątrz.

Palce stóp ułożone są promieniście. Powoli zanikają tłuszczowe poduszeczki na podeszwach, choć nadal maskują sklepienie podłużne stopy. Jeśli tak się nie dzieje, nie jest to niepokojące. Proces ten powinien rozpocząć się nie później niż w 3. roku życia.

Stopy, tak jak cały organizm dziecka, nie rośnie jednostajnie, w tym samym tempie. Inaczej rosną stopy u dziewczynek, inaczej u chłopców. Stopy czasem powiększają się szybciej, a niekiedy wolniej - zależy to od okresu rozwoju. Największy przyrost długości stopy obserwuje się pomiędzy 1. a 2. rokiem życia. To dlatego buty tak szybko okazują się za małe.

Stopy przedszkolaka

W 3. i 4. roku życia dziecka obserwuje się stopniowy zanik płaskostopia fizjologicznego. W 4. roku życia u większości przedszkolaków zanikają poduszeczki tłuszczowe, a sklepienie podłużne stopy jest odsłaniane i wyraźnie ukształtowane. W 5. roku życia, jeśli stopy rozwijają się prawidłowo, widać sklepienie łuku podłużnego. W 6. roku życia dziecięce stopy mają dobrze widoczny i zbudowany łuk podłużny.

Ponadto kontynuowane są procesy, które rozpoczęły się na wcześniejszych etapach rozwoju, skutkiem czego winno być pronacyjne ustawienie stóp malucha (na zewnątrz). Od 5. roku życia rozpoczyna się okres ostatecznego kształtowania się stopy dziecka. Czas ten cechuje się mniejszą dynamiką zachodzących zmian.

Stopy dziecka w wieku szkolnym

Okres ostatecznego kształtowania się stopy dziecka kończy się między 8. a 10. rokiem życia. W tym czasie łatwo zaobserwować coraz lepiej widoczny łuk sklepienia stopy. Zmniejsza się też koślawość kolan.

O ile jednak stopa dziecka osiąga kształt spotykany u osób dojrzałych, trzeba podkreślić, że procesy kostnienia chrząstek oraz wzmacniania aparatu kostno-więzadłowego, które rozpoczęły się w chwili, gdy maluch zaczął stawiać pierwsze kroki, nie kończą się. Proces jest kontynuowany aż do dorosłości. Stopa osiąga pełną wytrzymałość około 18.- 21. roku życia.