Alergia na orzeszki ziemne

Orzeszki ziemne to jedne z najczęstszych i najsilniejszych znanych alergenów. Alergia na nie jest często chorobą całego życia – i to wyjątkowo dokuczliwą. Silną reakcję alergiczną mogą wywoływać nawet ich niewielkie ilości. Jak sobie radzić z uczuleniem?

Dlaczego orzeszki uczulają

Dwoma najbardziej znanymi, wyizolowanymi i scharakteryzowanymi alergenami orzechów arachidowych są białka Ara h 1 i Ara h 2. Wywołują one reakcje uczuleniowe, które u każdego alergika mogą przebiegać w inny sposób – tak łagodny, jak i gwałtowny. Niektóre reakcje mogą być niespecjalnie dokuczliwe i obejmować wyłącznie jeden układ, np. pokarmowy, inne mogą być cięższe, obejmować więcej niż jedną część ciała.

Białka orzechów są podobne w swojej budowie, dlatego jeśli ktoś jest uczulony na orzeszki ziemne, mogą go alergizować również migdały, orzechy brazylijskie, orzechy laskowe czy pistacje i nerkowce (pomimo tego, że te ostatnie rosną na drzewach).

Najczęściej reakcje alergiczne na orzeszki ziemne obejmują:

• Reakcje skórne - swędzenie, zaczerwienienie, wysypka, pokrzywka, obrzęk.
• Układ pokarmowy - bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka.
• Układ oddechowy – katar, swędzenie, zatkany nos, łzawienie oczu, kichanie, świszczący oddech, kaszel.
• Układ sercowo-naczyniowy – omdlenia, spadek ciśnienia krwi, zawroty głowy.

Alergia na orzechy może być niebezpieczna. W skrajnych przypadkach może wywołać wstrząs anafilaktyczny, który jest realnym zagrożeniem życia. Dlatego osoby, które na orzechy reagują silną alergią, powinny mieć przy sobie adrenalinę.

W alergii na orzeszki ziemne niebezpieczne jest to, że do reakcji może dojść nawet podczas minimalnego kontaktu z orzechami – nie tylko droga pokarmową, ale także przez skórę czy podczas wdychania drobin orzechów.

Alergia na orzeszki ziemne najczęściej występuje u osób uczulonych także na inne czynniki. Uczulenie na orzeszki ziemne nie jest dziedziczne – dziedziczona atopia, tzn. jest sama skłonność do uczuleń.

Diagnostyka

Tak jak w przypadku innych alergii i podejrzeń o uczulenia, diagnoza opiera się o wywiad lekarski i specjalistyczne badania. Najczęściej są to testy skórne, testy z krwi (określa się całkowity poziom przeciwciał klasy IgE oraz miano przeciwciał swoistych) oraz próby prowokacyjne. Wszystkie należy wykonać w warunkach szpitalnych bądź w gabinetach wyposażonych w zestaw przeciwwstrząsowy.

Uwaga. U małych dzieci testy mogą nie być wiarygodne. Co więcej prawidłowe stężenie IgE nie wyklucza alergii. Tak więc ustalenie, czy twoje dziecko ma alergię pokarmową bywa niezwykle trudne. Najlepsze co możesz zrobić to wnikliwa obserwacja i … prowadzenie dziennika.   Bądź jak najbardziej szczegółowa.  Zwróć uwagę na porę dnia i zaobserwuj zmiany w zachowaniu maluszka.  Prowadź dziennik przez kilka tygodni, a następnie odnaleźć możliwe podobieństwa.  Bez zapisywania łatwo możesz zapomnieć o tym, co jadło lub jak zareagowało dziecko.

Leczenie

Leki, które przepisze alergolog, nie leczą przyczyny alergii, a jedynie jej objawy -  stosuje się leki przeciwhistaminowe, które łagodzą dolegliwości. W przypadku ciężkich reakcji podaje się adrenalinę.

Jak żyć z alergią na orzechy?

Unikaj spożywania orzechów, ale i dań oraz produktów, które je zawierają. A orzechy można znaleźć niemal wszędzie: w ciastach, cukierkach czy lodach, ale i w pasztetach, sosach czy pieczywie. Mogą je zawierać dania typu fast-food a czasem nawet preparaty wit. D3

Czytaj uważnie etykiety – to ważne! Unikaj tych, które zawierają informację „Może zawierać”: orzeszki, białko orzeszków arachidowych, masło orzechowe, krem orzechowy, olej arachidowy, a także „Produkt wytworzony/pakowany w zakładzie, w którym przetwarzane są orzechy”.

Uważaj na masło arachidowe, które jest nie tyko dodatkiem do żywności, ale i kosmetyków. Oznacza to, że kontakt z szamponem czy balsamem może wywołać alergię kontaktową.

Czy wiesz, że:

• Alergia na orzechy zdecydowanie częściej występuje u osób uczulonych na pyłki roślin i owoce?
• Objawy alergii na orzechy może nasilać duży wysiłek fizyczny, spożycie alkoholu, a także  działanie leków, które zawierają kwas acetylosalicylowy.
• Do wywołania reakcji alergicznej na orzeszki wystarcza zaledwie kilka mikrogramów (reakcje może wywołać nawet drobina na niedomytych naczyniach kuchennych).
• O ile na przykład alergia na mleko mija z wiekiem, o tyle alergia na orzeszki ziemne utrzymuje się zwykle aż do wieku dorosłego.
• Najnowsze badania dowodzą, że dzieci, które we wczesnym okresie życia jedzą orzeszki ziemne później znacznie rzadziej  alergizują się na nie. Amerykańska Akademia Pediatrii wycofała się z zaleceń, by dzieciom poniżej trzeciego roku życia nie podawać produktów zawierających fistaszki - źródło