Jak uspokoić dziecko, gdy płacze

Płacz dziecka jest uwarunkowany ewolucyjnie – gwarantował maluszkowi przetrwanie. W efekcie wysokość i głośność płaczu jest dokładnie taka, że nie można go zignorować.

Przewierca uszy i łapie za serce, ale spełnia swoje zadanie – dorośli rzucają to, co robią i ruszają na pomoc . Jednak, kiedy dziecko już zacznie płakać z całej siły, czasem trudno je wyciszyć.

Jak uspokoić noworodka, kiedy płacze?

Nowo narodzone dziecko potrzebuje przede wszystkim poczucia bezpieczeństwa. A poczucie to zapewnia bliskość mamy.

Głód, chłód i zasikana pielucha to tak naprawdę sprawy drugorzędne. Dlatego najlepszym sposobem uspokojenia malutkiego dziecka jest wzięcie go na ręce, przytulenie, przejście się z nim po pokoju, przystawienie na chwilę do piersi. Najczęściej to wystarcza, żeby maluszek się uspokoił.

Mechanizm ten jest nawet potwierdzony naukowo – według badań tętno płaczącego dziecka spada, gdy zostaje wzięte na ręce i jego poziom stresu też znacząco się obniża. Dziecko można zamiast noszenia głaskać, przytulać, położyć na sobie – ważny jest kontakt fizyczny.

Jak uspokoić niemowlę, kiedy płacze?

Im niemowlak starszy, tym więcej wie o sobie i o świecie. Płacze, bo jest głodny, coś go gniecie, wystraszy się albo po prostu jest znudzony (lub przeciwnie, otacza go zbyt wiele bodźców).

Płacz jest jedynym znanym sposobem komunikowania się ze światem. Z czasem rodzice uczą się wychwytywać różne „odcienie” płaczu, jednak jeśli nie mają pewności, co do jego przyczyny, mogą:

• upewnić się, że dziecko ma sucho, czysto, nic je nie uwiera (dobrze zapięta pielucha),
• sprawdzić, czy nie jest głodne,
• obejrzeć dziecko pod kątem choroby: czy nie ma gorączki, zaczerwienionych i spuchniętych dziąseł, czy nie dotyka ręką ucha,
• sprawdzić, czy przyczyną płaczu nie jest kolka, refluks żołądkowy lub alergie pokarmowe
• ponosić dziecko pokazując mu różne przedmioty w domu, np. lustro,
• zaśpiewać coś albo poopowiadać,
• uruchomić wentylator, odkurzacz, suszarkę – czasami takie dźwięki działają uspokajająco,
• nosić dziecko w różnych pozycjach, np. układając brzuszkiem na ręce,
• zachować cierpliwość i spokój – jeśli się nie da, poprosić kogoś o pomoc i danie chwili wytchnienia.

Spróbuj się dowiedzieć, jakie są preferencje twojego dziecka. Czy, np. zmiany jego nastroju wydają się zbieżne ze zmianami środowiska, pory dnia, czy rutyny związanej ze snem i jedzeniem?  Twoje dziecko tez może źle reagować na zbyt dużą dawkę bodźców, np.: popołudnie w supermarkecie może się  okazać zbyt dużą dawką różnorodności i spowodować płaczliwość i podenerwowanie. Pamiętaj, że trochę czasu minie za nim będziesz bezbłędnie rozpoznawać potrzeby swojego dziecka, więc nie poddawaj się i nie przejmuj. Z czasem będzie co raz łatwiej.

Jeżeli masz wrażenie, że twoje dziecko płacze bez powodu, możesz spróbować metody, którą  poleca doktor  Harvey Karp:

1. Zawiń dziecko w kocyk, żeby poczuło się otulone i bezpieczne.
2. Przytrzymuj je na rękach tak żeby leżało na boczku lub brzuszku
3. Wygeneruj "biały szum", możesz skorzystać z nagrań na YT,  uruchomić odkurzacz, czy suszarkę do włosów.
4. Kołysz maleństwo albo na rękach, albo w wózku
5. Przystaw dziecko do piersi lub podaj mu smoczek- odruch ssania uspokaja

Jak uspokoić małe dziecko, kiedy płacze?

Jedne dzieci płaczą mniej, inne więcej. Dużo zależy od charakteru, ale i od tego, czy w przeszłości potrzeby dziecka były szybko zaspokajane, czy też raczej jest przyzwyczajone do tego, że dopiero solidną porcją płaczu uzyskuje należną sobie uwagę.

Płacz, nawet u nieźle komunikującego się przy pomocy mowy, dziecka nadal jest bardzo ważnym sposobem komunikowania o tym, że dziecko jest: smutne, zmartwione, tęskni, coś je boli, jest głodne, sfrustrowane, zmęczone lub jest mu, z niemożliwych do ustalenia przyczyn, po prostu źle. Każdy powód jest tak samo ważny i zasługuje na uwagę kochających je osób.

Często nadmiernie zmęczone dzieci często śpią krócej i bardziej niespokojnie oraz stają się płaczliwe, więc postaraj się żeby nie rezygnowały z popołudniowej drzemki.

Co można zrobić?

• Zareagować szybko, ignorowanie płaczącego malucha raczej nie pomoże, przeważnie sprawi, że do pierwotnej przyczyny dojdzie jeszcze poczucie odrzucenia, więc płacz się nasili.
• Okazać szacunek dla uczuć dziecka – wysłuchać z powagą, bez śmiechu i kpin, nawet jeśli przyczyna wydaje się rodzicowi zabawna.
• Zapytać dziecko, czy chce aby: przytulić, ukochać, pocałować, podmuchać i po wyrażeniu zgody zrobić to. Nie przytulać na siłę i wbrew woli dziecka!
• Pozwolić na płacz. Dla wielu rodziców to bardzo trudne, a dla dziecka to ważne, aby mogło płakać tak długo, jak tego potrzebuje lecz ze świadomością, że ktoś jest tuż przy nim, wspiera go, słucha.
• Pomóc w nazwaniu uczuć i poszukaniu tego, co może pomóc, ale w sposób cierpliwy i nie natrętny.

Pamiętaj, że Twoje dziecko ma uczucia. Dzieci są istotami emocjonalnymi i doświadczają zarówno szczęścia,  jak i smutku, radości i gniewu od pierwszej chwili życia.

I najważniejsze. bez względu, jak bardzo cię frustruje płacz dziecka i jak silne negatywne emocje może w tobie budzić - nigdy nie potrząsaj maluszkiem. Takie zachowanie może skończyć się tragicznie i spowodować trwałe uszkodzenie mózgu dziecka. Masz prawo "mieć dosyć", ale w takiej sytuacji poproś kogoś żeby ci pomógł i przez jakiś czas zajął się opieką.

Jeśli dziecko często płacze lub jest zdenerwowane, należy poszukać pomocy u pediatry. Jeśli lekarz będzie miał jakieś wątpliwości zleci badania lub spotkanie ze specjalistą, np. neurologiem. Dzięki temu dowiedziesz się, czy istnieje problem i jak mu zaradzić.

Joanna Górnisiewicz