Niemowlę poci się podczas snu

Pocenie się jest procesem stałym. W warunkach spoczynku i komfortu cieplnego każdy człowiek, niezależnie od wieku, wydziela niewielką ilość potu. To gwarantuje utrzymanie prawidłowej temperatury ciała i poziom pH skóry, zapobiega przegrzaniu. Ponadto wraz z potem usuwane są szkodliwe substancje, na przykład amoniak i kwas moczowy czy elektrolity.

Pot wydzielany jest przez gruczoły potowe za pomocą porów potowych, które zalicza się do przydatków skóry. Te są umiejscowione w obrębie niemal całej skóry, zwłaszcza na dłoniach i stopach.

Nadmierne pocenie (hiperhydroza) spowodowane jest nadczynnością gruczołów potowych. Zdarza się, że problem dotyczy tylko główki, dłoni czy rączek, ale może też obejmować całe ciało.

Zwiększona potliwość zazwyczaj nie zwiastuje problemów ze zdrowiem i jest zjawiskiem fizjologicznym. Zdarza się jednak, że jest objawem choroby, również poważnej.

Kiedy zacząć się niepokoić? Jeśli nadmierne pocenie towarzyszy groźnemu schorzeniu, rzadko bywa objawem izolowanym. Zwykle występują również inne, typowe dla danej choroby objawy.

Pocenie się (...) może być spowodowane różnymi czynnikami, które dla uproszczenia można podzielić na dwie grupy. W pierwszej grupie są czynniki związane ze sposobami pielęgnacji, a w drugiej ze stanem zdrowia dziecka. [dr med. Jolanta Wasilewska, Klinika Pediatrii, Gastroenterologii i Alergologii Dziecięcej]

Pocenie się niemowlaka podczas snu bywa często prawidłową reakcją, która ma na celu utrzymanie prawidłowej temperatury ciała i zapobieganiu przegrzaniu dziecka.

Jakie są przyczyny nadpotliwości niemowlęcia?

• Możliwe, że dziecko jest przegrzewane, ponieważ w sypialni jest za gorąco, a ono jest przykryte zbyt ciepłą kołdrą albo zbyt grubo ubrane.

• Nadmierną potliwość główki, karku, ale i kończyn, obserwuje się u ruchliwych, aktywnych, temperamentnych maluchów. Warto to wziąć pod uwagę.

• Czasem niemowlę ma ciągle wilgotne rączki i nóżki, niezależnie od tego, czy są ciepłe, czy zimne – taka jego uroda. Nocne poty u dzieci i niemowląt, zwłaszcza o obrębie rąk i stóp, bywają spowodowane niedojrzałym systemem termoregulacji. Z czasem, gdy układ termoregulacji dojrzeje, wszystko się unormuje. Sytuacja powinna się poprawić wraz z wiekiem.

• Pocenie może mieć podłoże emocjonalne (podłoże psychogenne) – np. dziecko przeżywa stres, lęk separacyjny.

• Wpływ na ilość i zapach potu może mieć również dieta.

• Czasem nadmierna potliwość jest objawem alergii - tak pokarmowej, jak i kontaktowej (np. na płyn do prania, płyn do płukania).

• Nie bez znaczenia, w przypadku zdrowych dzieci, jest tzw. występowanie rodzinne. Bywa, że taką przypadłość się dziedziczy.

Niekiedy jest tak, że przyczyny wzmożonej potliwości u dzieci nie da się ustalić, a wyeliminowanie wszelkich możliwych czynników sprawczych nie przynosi rozwiązania problemu. Nadpotliwość pojawiająca się bez wyraźnej przyczyny nazywana jest nadpotliwością idiopatyczną.

Zazwyczaj pocenie się niemowląt nie oznacza poważnych dolegliwości, ale bywa, że towarzyszy chorobie, tak o przebiegu ostrym, jak i o charakterze przewlekłym. Mogą to być:

• wrodzone wady serca (chorobie towarzyszy nadmierne pocenie się główki dziecka zarówno w nocy, jak i podczas jedzenia i zabawy),
• anemia (niedokrwistość) spowodowana np. tempem wzrostu dziecka lub niedostateczną podażą witamin i żelaza,
• bezdech senny (często dotyczy wcześniaków. Zdarza się, że maluch ma także niebieskawy odcień skóry i sapkę),
• krzywica (dzieci pocą się głównie na główce i karku, najczęściej podczas jedzenia i w czasie snu (Nie zwiększaj dawki witaminy D na własną rękę!),
• nadczynności tarczycy lub inne zaburzenia hormonalne. Podwyższone stężenie tyroksyny i trójjodotyroniny prowadzi do wzmożonej aktywacji układu współczulnego, co skutkuje między innymi nadmiernym wydzielaniem potu u dzieci. Inne objawy nadczynności tarczycy to nadmierna pobudliwość, drażliwość i nerwowość, przyspieszone bicie serca, przyspieszony oddech, utrata masy ciała pomimo podwyższonego apetytu, przyspieszony metabolizm skutkujący biegunkami czy drżenie rąk,
• infekcja, zarówno przebiegająca z gorączką, jak i bez gorączki. Wzmożona potliwość może wystąpić nie tylko w trakcie takiej infekcji, ale również przed nią i nawet kilka tygodni po niej,
• gruźlica. Jej inne objawy to uporczywy, męczący kaszel, przewlekły stan podgorączkowy lub gorączka oraz męczliwość,
• mukowiscydoza (często dotyczy także dzieci, które są jej nosicielami). Pot ma wówczas nieprzyjemny zapach, jest nadmiernie słony, a na skórze można dostrzec kryształki soli.
• przewlekła choroba nerek - dochodzi do zaburzeń równowagi gospodarki wodnej.
• nowotwory układu chłonnego (białaczka, chłoniaki, ziarnica). Choroby zaczynają się od osłabienia i braku apetytu. Cera staje się blada, węzły chłonne są powiększone, a w nocy pojawia się obfite pocenie. Dodatkowymi objawami są omdlenia, wybroczyny, skłonność do krwawień, niewyjaśniona gorączka i bóle kostne,
• zaburzenia elektrolitowe,
• niedobory witamin (na przykład witaminy D3) i składników mineralnych,

Nadmierne pocenie a niedobór witaminy D

U zdrowych, ale szybko rosnących niemowląt (z dużą masą ciała), przyczyną tego, że dziecko poci się, bywa niedostateczna w stosunku do zwiększonego zapotrzebowania podaż witaminy D. Wówczas obserwuje się okresowe wzmożone pocenie się główki podczas zasypiania i snu (tak drzemki, jak i snu nocnego).

W przypadku niedoboru witaminy D pocenie się ustępuje szybko, w ciągu tygodnia, po dostosowaniu dawki witaminy D i wapnia do indywidualnych potrzeb niemowlęcia. Dawkę tę ustala pediatra po uwzględnieniu wyniku badania dziecka oraz analizie diety dziecka.

Co robić, gdy niemowlakowi poci się główka podczas snu? Przede wszystkim utrzymuj optymalną temperaturę i wilgotność powietrza w sypialni. Idealna temperatura powietrza w pokoju to 20-22ºC.

Usuń niepotrzebne koce, zmień dziecku piżamkę na cieńszą, koniecznie uszytą z przewiewnych, nie syntetycznych materiałów. Pamiętaj, że niemowlę powinno mieć na sobie o jedną warstwę ubrań więcej niż dorośli (nie więcej). Nie nie ma co malucha ubierać przesadnie ciepło. Przegrzane ciało będzie próbowało regulować temperaturę właśnie przez pocenie główki.

Zmień płyn do prania i płukania tkanin, który stosujesz do odzieży i pościeli dziecka – być może nadmierna potliwość jest reakcją alergiczną.

Zmieniaj poduszkę, jeśli jest mokra. Przebieraj też dziecko, by nie spało w wilgotnej piżamce.

Nadmierne pocenie - konsultacja lekarska

Jeśli pomimo podjętych działań sytuacja nie zmieniła się i dziecko się poci lub nadpotliwości towarzyszą niepokojąc objawy, koniecznie skontaktuj się z pediatrą. Czasami, by zdiagnozować problem, konieczne są dodatkowe badania:

• pełna morfologia krwi,
• stężenie żelaza,
• oznaczenie parametrów stanu zapalnego (OB,CRP),
• glukozy,
• TSH oraz elektrolitów,
• oraz badania specjalistyczne (dotyczące gospodarki wapniowo-fosforanowej czy badania hormonalne).

Na co zwrócić uwagę?

Przygotowując się do wizyty u lekarza, zastanów się, co cię niepokoi. Spisz objawy, które mogą towarzyszyć nadmiernej potliwości, a które mogą wskazywać na podłoże problemu. Są to:

• zaburzenia łaknienia,
• zaburzenia pragnienia,
• nadmierne oddawanie moczu,
• utrata masy ciała.
• brak przyrostu masy ciała,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• pogorszenie się tolerancji wysiłku fizycznego,
• nadmierna bladość,
• występowanie stanów podgorączkowych.