Białe plamki w buzi

W buzi maluszka zauważyłaś białe plamki i nie bardzo wiesz, co robić. Owe zmiany to pleśniawki, problem wielu maluszków i objaw zakażenia grzybem z rodzaju Candidia, pasożytującym w jamie ustne. Jak do tego doszło? Czy to niebezpieczne? Jak sobie radzić z pleśniawkami? Odpowiemy na wszystkie pytania.

Pierwsze konkaty z drobnoustrojami

Kiedy noworodek rozpoczyna samodzielnie życie, zaczyna mieć kontakt z bakteriami, wirusami i grzybami. Dziecko ssie pierś matki, wkłada rączki do buzi i tym samym przenosi drobnoustroje do jamy ustnej. To nieuniknione. Wiele bakterii pełni ważne funkcje w organizmie, ale niektóre z nich - jeśli się namnożą za bardzo - potrafią nieźle nabroić. Z kolei wirusy i grzyby nie są w ogóle mile widziane, ale nie sposób się od nich odizolować.

Pleśniawki są objawem grzybicy

Pleśniawki pojawiają się tak u dzieci, jak i dorosłych i są objawem kandydozy, zwanej także drożdżycą. To grzybicze zakażenie wywołane najczęściej przez grzyby Candida albicans.

Grzyby Candida albicans to drobnoustroje, które występują naturalnie w środowisku. Może się zdarzyć, że do organizmu dziecka dostają się podczas porodu, poprzez kanał rodny.

Następnie grzyb namnaża się w różnych częściach ciała, takich jak usta i przewód pokarmowy, i rozwija się, dzięki dobrym bakteriom znajdującym się w organizmie. Zwykle drożdżaki nie wywołują żadnych szkód, ale w niektórych sytuacjach, gdy dziecko jest narażone na ich nadmierne ilości, może to doprowadzić do grzybicy.

Grzybica zwykle lokalizuje się w jamie ustnej, na wargach i gardle (kandydoza jamy ustnej).

Czasami u maluchów zmiany grzybiczne można dostrzec też na skórze, szczególnie tam, gdzie jest ciepło i wilgotno, np. w kroczu i pośladkach (drożdżyca pieluszkowa, kandydoza skóry).

Kiedy może rozwinąć się grzybica?

Grzybica pojawia się, gdy dobre bakterie i układ odpornościowy organizmu nie są w stanie regulować istniejącej populacji Candida.

Organizm może nie kontrolować ich wzrostu z kilku powodów.

Dziecko przechodzi antybiotykoterapię. Antybiotyki atakują wszystkie typy bakterii, także te dobre, które kontrolują populację candida. W rezultacie maluch, mający zubożoną florę bakteryjną, może być bardziej podatny na pleśniawki.

Matka karmiąca zażywa antybiotyki - wówczas dziecko także jest podatne na zakażenie.

Maluch nosi mokre pieluchy przez długi czas. Noszenie zabrudzonej pieluszki przez dłuższy czas może zwiększyć ryzyko pojawienia się infekcji grzybiczej pod pieluszką.

Niektóre niemowlęta są bardziej podatne na pleśniawki niż inne.

Dlaczego niektóre dzieci są bardziej podatne na zakażenia grzybicze?

Są sytuacje, które zwiększają ryzyko pojawienia się u dziecka pleśniawek, tak ustnej, jak i pieluszkowej. Można powiedzieć, że narażone są wszystkie maluchy, u których rozwijający się, obciążony bądź szwankujący układ odpornościowy nie jest w stanie poradzić sobie z atakiem Candida albicans. Są to:

• wcześniaki, które mają niedostatecznie rozwiniętą odporność i są podatne na infekcje.
• niemowlęta cierpiące na choroby układu immunologicznego (w tym niemowlęta z HIV/ AIDS), ponieważ mają obniżoną odporność.
• niemowlęta zażywające leki na choroby autoimmunologiczne (np. astma).
• dzieci chore na cukrzycę - wrodzona cukrzyca typu 1 zwiększa ryzyko infekcji grzybiczych.
• dzieci, których mamy cierpią na przewlekłe zakażenie drożdżakami. Jeśli matka ma chroniczną grzybicę, może wielokrotnie przekazywać dziecku grzyby np. poprzez kontakt ze skórą podczas karmienia piersią.

Na pojawienie się pleśniawek narażone narażone są wcześniaki, maluchy z obniżoną odpornością, po kuracji antybiotykowej lub dzieci kobiet chorujących na grzybicę.

Jak rozpoznać pleśniawki?

Początkowo są to pojedyncze białe plamki, które bardzo szybko obejmują całą powierzchnię jamy ustnej.

Dziecko zaczyna być niespokojne, nerwowo zachowuje się przy karmieniu, ponieważ pleśniawki przyczyniają się do podrażnienia śluzówki, co jest przyczyną bólu.

Pleśniawki nie są niebezpieczne, ale dziecko może odczuwać ból i pieczenie.

Jak leczyć pleśniawki?

Pleśniawki trzeba je leczyć, ponieważ same nie ustąpią. Co robić? Walka z pleśniawkami jest na szczęście dosyć prosta.

Jeśli jama ustna nie jest mocno skolonizowana przez grzyby, można zastosować Aftin - preparat do kupienia w aptece bez recepty, który wpuszczamy po karmieniu. Jedną kroplę w kącik jamy ustnej dziecka, 5-6 razy dziennie, przez co najmniej 6 dni. Co ważne, trzeba smarować nimi brodawkę piersi, jeśli maluch jest karmiony naturalnie.

Po przetarciu gazikiem nalot znika, ale po chwili znów sie pojawia.

Inną metodą  jest pędzlowanie jamy ustnej noworodka gencjaną na wodzie - 2- 3 razy dziennie, przez  4-5 dni. Nie wolno używać gencjany do pępka - ta jest na spirytusie i może popalić śluzówkę.

Zanim jednak przystąpisz do jakichkolwiek zabiegów, koniecznie skontaktuj się z pediatrą. Być może niezbędny okaże się środek przeciwgrzybiczy dostępny na receptę.

Leczenie jest ważne i nieuniknione, ponieważ nie leczona grzybica atakuje inne części organizmu.

Jak zapobiegac pleśniawkom?

W przypadku maluchów, które wszystko biorą do buzi, zapobieganie pleśniawkom jest trudniejsze niż leczenie, ale trzeba się starać i próbować. O czym pamietać?

• dbać o czystość i higienę, także otoczenia,
• pamiętać o sterylizacji butelek i smoczków,
• utrzymywac zabawki w czystości,
• wymieniać stare smoczki na nowe,
• myć brodawki przed i po karmieniu.