Infekcje i higiena intymna. Co warto wiedzieć? – rozmowa z ginekologiem

Czy powinnam robić badania na infekcje przenoszone drogą płciową? Jeśli tak, to kiedy i na jakie?

W niektórych krajach, w niektórych kulturach badania w kierunku infekcji przenoszonych drogą płciową są swoistym paszportem do rozwoju związku. Partnerzy wykonują je na początku znajomości. W Polsce nie mamy takiej tradycji.

Na pewno tego typu badania trzeba wykonać, kiedy pojawiają się niepokojące objawy, zarówno u kobiety, jak i u partnera. U kobiet najczęściej jest to świąd, pieczenie w pochwie lub na zewnątrz, a także upławy. U mężczyzn objawem infekcji intymnych są gruzełki, wypryski, zmiany podobne do trądziku w okolicy prącia czy moszny.

Obecnie obserwuje się nawrót wielu chorób wenerycznych, o których zapomnieliśmy (to np. kiła). Warto pamiętać, że część infekcji to pamiątki z wakacji. Ma to także z tym, że niektóre patogeny, takie jak choćby chlamydia, znajdują się w wodzie w rejonach tropikalnych.

Pamiętajmy, że wiele chorób przenoszonych drogą płciową można w szybki i prosty sposób leczyć. To najczęściej są patogeny wrażliwe na krótkie kursy antybiotyków. Nie wiążą się z wielotygodniowym leczeniem, wymagają jedynie kilku dawek leku. Ich leczenie jest ważne, ponieważ zaniedbane i zlekceważone mogą prowadzić do powikłań, także niepłodności, jeśli zajmą wyższe piętra narządów rodnych kobiety.

Jak się badać? Aby wykryć infekcje intymne, można oceniać przeciwciała we krwi, ale bardzo przydatne są testy, które wykrywają obecność wielu różnych patogenów w jednej próbce. Dostępne są panele zarówno urologiczne, które wykonuje się u mężczyzn, jak i ginekologiczne, które wykonuje się u kobiet. Pobranie materiału do badania przebiega podobnie, jak w przypadku cytologii. Badania są płatne i kosztują od 200 do 400 zł.

Jeśli mamy wielu partnerów lub często ich zmieniamy, to przede wszystkim pamiętajmy o profilaktyce pierwotnej, czyli o stosowaniu prezerwatywy. Obecnie, z uwagi na powszechność pigułki antykoncepcyjnej, zapominamy o prezerwatywach, dlatego właśnie wracają choroby przenoszone drogą płciową. Prezerwatywa chroni zarówno przed zajściem w ciążę, jak i przed patogenami. 

Po czym poznam, że z wydzieliną z pochwy coś jest nie tak, skoro ona ciągle się zmienia podczas cyklu?

W trakcie cyklu miesiączkowego zmienia się zarówno ilość, kolor, jak i gęstość wydzieliny z pochwy. To absolutnie normalne. To, co powinno zwrócić uwagę, to znaczne zwiększenie produkcji wydzieliny, zmiana jej koloru i zapachu. Niepokojący powinien być zapach rybi czy pojawienie się w niej grudek. To najczęstsze objawy drożdżycy, czyli drożdżakowych infekcji pochwy.

Czy zawsze opryszczka jest chorobą przenoszoną drogą płciową?

Opryszczkę wywołują wirusy opryszczki pospolitej, HSV (herpes simplex virus, human herpesvirus) typu 1 lub typu 2. Występowanie obu wirusów jest bardzo podobne. Do zarażenia się dochodzi w momencie kontaktu wydzielin (śliny, nasienia, śluzu pochwowego) z uszkodzoną skórą lub nabłonkiem. Droga płciowa jest najczęstsza, ale do zakażenia może dojść po przytuleniu się czy w innych sytuacjach nie związanych ze współżyciem.

Czego mogę używać do higieny intymnej? Czy irygacje są wskazane?

Do higieny intymnej, podobnie jak do ogólnej higieny, powinno się stosować niezbyt wymyślne środki. Pamiętajmy, że bakterie są naszymi współtowarzyszami. Czy tego chcemy, czy nie, w każdym z nas żyje kilka kilogramów bakterii, które w większości są dobre. Pomagają nam choćby trawić. Jeśli przesadzajmy z higieną, niszczymy naturalną florę bakteryjną skóry, która jest szczególnie ważna w okolicach intymnych. Jeżeli mamy prawidłową flory bakteryjnej pochwy, zapobiega to kolonizacji zarówno przez bakterie chorobotwórcze, jak i przez grzyby.

Do higieny intymnej możemy stosować zwyczajny, dobrej jakości żel pod prysznic, a okazjonalnie, raz na jakiś czas, także żel czy globulkę z probiotykami (pałeczkami kwasu mlekowego). Irygacje nie są wskazane, ponieważ nie tylko usuwają zdrowe bakterie, ale i zmieniają pH. Powodują wyjałowienie pochwy.

Należy tez unikać wkładek czy podpasek zapachowych. Tego typu produkty powodują podrażnienia, alergię czy świąd.

Czy depilacja stref intymnych naprawdę jest niezdrowa? Słyszałam taką opinię, a przecież brak owłosienia pozwala lepiej zadbać o higienę

Moda na depilację czy golenie okolic intymnych jest relatywnie nowa. Czy to zdrowe? Tutaj zdania są bardzo podzielone zarówno w kwestii estetycznej, jak i zdrowotnej.

Natura wymyśliła owłosienie właśnie w tych rejonach jako dodatkową barierę zabezpieczającą przed inwazją czy wtargnięciem patogenów do ważnych miejsc ciała. Obecnie mamy standardy higieny o wiele wyższe niż kilkaset czy kilka tysięcy lat temu. Tutaj ewolucja jeszcze nie zdążyła zadziałać.

Jeśli depilację wykonujemy w bezpieczny sposób, to nie powinno to w higienie przeszkadzać. Jednocześnie przy prawidłowym dbaniu o higienę owłosienie łonowe w żaden sposób nie przeszkadza i na pewno nie jest przyczyną rozwoju chorób.