Z wizytą u psychologa dziecięcego

Porada wychowawcza? Ocena dojrzałości szkolnej? A może wsparcie dla dziecka, kiedy rozpoczyna przedszkole? Psycholog dziecięcy – czym się tak naprawdę zajmuje? Gdzie go szukać? Jak przygotować się do pierwszej wizyty?

Oto kilka odpowiedzi, na najczęściej zadawane przez rodziców pytania:

Psycholog dziecięcy, czyli kto?

Psycholog dziecięcy, jak sama nazwa wskazuje, pracuje z dziećmi i ich rodzinami. Możemy od niego oczekiwać, że posiada szeroką wiedzę i umiejętności z zakresu pracy z dziećmi. Specjalista ten posiada (przede wszystkim) wykształcenie, które daje mu prawo do wykonywania tego zawodu (w przypadku psychologa – ukończenie 5-letnich studiów magisterskich na kierunku psychologia). „To oczywiste!” – powiedzą niektórzy rodzice, jednak biorąc pod uwagę dobro dziecka, a także obecność na rynku porad wielu oszustów, warto sprawdzić do kogo się udajemy. Warto tutaj podkreślić, że psycholog to nie to samo, co psycholog kliniczny (ten drugi jest specjalistą po specjalizacji – podobnej do tej lekarskiej i zajmuje się problemami klinicznymi, np. w placówkach zdrowia, szpitalach dziecięcych).

Gdzie znaleźć psychologa dla dziecka?

Najprostszym sposobem jest odszukanie w naszym mieście (lub okolicy) Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, pod którą podlega przedszkole albo szkoła naszego dziecka. Informację o tym na pewno znajdziecie w danej placówce, np. u szkolnego pedagoga. Korzystanie z pomocy oferowanej przez państwowe poradnie jest bezpłatne. W publicznych Poradniach Psychologiczno – Pedagogicznych można skorzystać z oferty diagnostycznej, a także z poradnictwa (np. w sprawach wychowawczych). Konsultacji udzielają tam również logopedzi oraz pedagodzy.

Oprócz publicznych poradni, istnieje wiele niepublicznych, w których również można znaleźć psychologów pracujących z dziećmi. Być może ktoś z Waszych znajomych zna kogoś godnego polecenia – warto popytać.

Coraz częściej psychologa można spotkać bezpośrednio w placówce, do której uczęszcza dziecko, np. w przedszkolu. Jest to o tyle korzystne, że zwykle zna on nasze dziecko, ma możliwość częstej obserwacji (np. funkcjonowania na tle grupy) i bardzo często nasze dzieci po prostu tę osobę znają.

Z jakimi problemami można się zgłosić do psychologa dziecięcego?

Teoretycznie ze wszystkimi, które dotyczą dzieci – od pytań dotyczących rozwoju („kiedy dziecko powinno siadać, a kiedy mówić?”), przez problemy wychowawcze, rodzinne, szkolne. Warto jednak pamiętać, że im bardziej złożony problem, tym bardziej specjalistycznych kwalifikacji i umiejętności będziemy od psychologa oczekiwać (czym innym bowiem zajmuje się psycholog w domu dziecka, czym innym w przedszkolu, a jeszcze czymś innym w ośrodkach wczesnej interwencji). Oczywiście nie każdy problem wymaga wizyty u specjalisty(bo np. dwulatek ma prawo się buntować), jednak jeśli rodziców niepokoją jakieś zachowania, warto to skonsultować.

Jak przygotować się do pierwszego spotkania?

Już podczas zapisów warto zapytać czy na spotkaniu mamy zjawić się sami czy z dzieckiem. Bardzo często zdarza się bowiem tak, że podczas pierwszego spotkania psycholog zbiera wywiad z rodzicami, ustala z nimi cele i metody pracy, a dopiero na kolejnym rozpoczyna bezpośrednią pracę z dzieckiem. Jeżeli jednak okaże się, że na spotkanie powinno przyjść również dziecko, warto uprzedzić je, że może zdarzyć się tak, że na czas rozmowy rodziców z psychologiem, ono zostanie samo (a może ktoś mógłby nam towarzyszyć i zająć się dzieckiem przez ten czas?).

Ideałem byłoby, gdyby na spotkaniu byli oboje rodzice – będą mogli się uzupełniać podczas zbierania wywiadu.

Przygotujcie się dobrze do tej wizyty – jeśli trzeba spiszcie to, o czym chcecie powiedzieć, a co podczas spotkania może umknąć Waszej uwadze. Z pewnością psycholog zapyta Was o kwestie dotyczące rozwoju dziecka – od poczęcia do chwili obecnej, warto sobie przypomnieć, kiedy stawiało pierwsze kroki, a kiedy zaczęło mówić. Wśród tych pytań pojawią się także dotyczące stanu zdrowia – czy dziecko miało jakieś urazy? Czy ma alergie? Jeśli tak, jakie leki zażywa? Dobrze jest spisać sobie takie istotne informacje.

W dniu spotkania, jeśli to możliwe, przyjdźcie chwilę wcześniej – być może okaże się, że trzeba wypełnić jakieś dokumenty w sekretariacie, a jeśli to prywatny gabinet – opłacić wizytę. Przybycie kilka minut przed pozwoli Wam również na spokojne zebranie myśli.

Jeśli zauważycie u siebie oznaki stresu, dajcie sobie do nich prawo – to przecież nic dziwnego, że ktoś się denerwuje tuż przed rozmową na poważne tematy z obcą osobą.

Czego można się spodziewać?

Psycholog z pewnością zapyta – co Was do niego sprowadza? W tym momencie pomocne mogą się okazać notatki, które zrobiliście dzień wcześniej.

Psycholog zbierze również wnikliwy wywiad, w którym zapyta o dotychczasowy rozwój i funkcjonowanie dziecka, a także o jego relacje z rówieśnikami i relacje rodzinne.

Jeśli na spotkaniu będzie również dziecko, psycholog zaprosi je do gabinetu, aby nawiązać z nim kontakt, np. poprzez zabawę. W zależności od sposobu pracy, może również na tym pierwszym spotkaniu przeprowadzić testy diagnostyczne (np. w kierunku dysleksji, jeśli zgłaszacie problem błędów ortograficznych w zeszytach – u dzieci w wieku szkolnym).

W zależności od złożoności sprawy, z którą się zgłaszacie – psycholog może zaproponować kilka spotkań, może również polecić zapisanie dziecka na jakieś zajęcia terapeutyczne, np. logopedyczne bądź grupowe, np. dla dzieci nieśmiałych; dostaniecie również wskazówki, jak pracować z dzieckiem w domu.

Po pewnym okresie pracy, na spotkaniu z Wami, psycholog podsumuje Wasze wspólne działania, będziecie mieli okazję wspólnie zastanowić się nad skutecznością pewnych rozwiązań, a także, jeśli zajdzie taka potrzeba, opracować kolejne.

Na koniec - pamiętajcie, że psycholog nie jest wróżką, która da Wam złotą radę, albo zaklęcie. Nie oczekujcie więc gotowych rozwiązań, jak również tego, że bez Waszego udziału, uda się coś zmienić. Najważniejsze jest jednak to, że chcecie coś z tym kierunku zrobić, że szukacie rozwiązań, które będą pomocne dla Waszego dziecka i całej rodziny.

Anita Janeczek-Romanowska
psycholog