Ćwiczenia głosowe dla dzieci
Ćwiczenia głosowe, czyli fonacyjne, mają na celu nauczanie dzieci właściwego posługiwania się głosem, wykształcenie u nich odpowiedniej wysokości i umiejętności właściwego stosowania natężenia głosu w czasie mówienia. Dzięki ćwiczeniom głosowym, prowadzonym w formie zabawowej, utrwalamy prawidłową wymowę, zapobiegamy wadom, korygujemy zaburzenia. Nie są one trudne, dzieci chętnie w nich uczestniczą, zwłaszcza, gdy w zabawach towarzyszą im rodzice. Powodzenie tych ćwiczeń zależy w znacznej mierze od regularnego oddechu i umiejętności wydłużania fazy wydechowej, dlatego warto je wykonywać po przeprowadzeniu podstawowych ćwiczeń oddechowych.
Ćwiczenia oddechowe
Harmonijka
Stoimy w małym rozkroku z rękoma na biodrach. Wykonujemy skłon w bok, głęboko wciągając powietrze, a drugą stronę ciała rozciągamy jak harmonijkę. Następnie wyprostowujemy się, „wyciskając powietrze z harmonijki”, czyli wykonując dłuuugi wydech. Potem wykonujemy skłon w drugą stronę, ponownie rozciągając „harmonijkę” i prostujemy się, wydychając powietrze.
To samo ćwiczenie możemy wykonać w pozycji siedzącej, ze skrzyżowanymi nogami, jednocześnie kładąc ręce na karku. Dla urozmaicenia zabawy, możemy przygotować dziecku papierową harmonijkę, która będzie „grała” razem z nami.
reklama
Wąchanie kwiatów
Z papieru lub bibułki wycinamy kolorowe kwiatki. Stojąc, z rozchylonymi lekko ustami, powoli wciągamy powietrze nosami (bezszmerowo), wąchając nasze piękne kwiaty. Zadbajmy, by klatka piersiowa dziecka lekko uniosła się i wysunęła do przodu, ramiona pozostały opuszczone, dolne żebra rozszerzyły, brzuch odrobinę się uwypuklił. Następnie, równie powoli, aby jak najdłużej zapamiętać zapach kwiatów, robimy spokojny wydech. Teraz wąchamy drugi kwiatek – powtarzamy ćwiczenie.
Jesienny wiatr – zabawa z dmuchaniem na liście
Przygotowujemy różnej wielkości liście – mogą być suszone lub nie. Proponujemy dziecku zabawę w hulający wśród liści wiatr. Gdy wieje silny wiatr, liście fruną w powietrzu, niesione jego podmuchami - mocno dmuchy na nasze liście tak, by choć przez chwilę unosiły się w powietrzu. Wiatr „przegania” liście z miejsca na miejsce - liście spadły na podłogę, a my nadal dmuchamy na nie. A teraz powiał słabiutki wietrzyk – delikatnie zdmuchujemy liście z dłoni, ze stołu, z krzesełka itp.
reklama
Ćwiczenia głosowe
Teraz przechodzimy już do ćwiczeń głosowych. Rozpoczynamy je od ćwiczeń wymowy samogłosek. Na początek, aby zlikwidować ewentualne napięcie mięśni krtani i gardła, proponuję zabawę w misie. Senne misie ziewają (ziewamy wraz z dzieckiem). Teraz mruczą cichutko –– mruczymy razem z dzieckiem. Przeciągają się i znowu mruczą mmmmm, tym razem ulubioną melodię.
Na scenie
Dziś w operze wielki konkurs! Udział wezmą znani i lubiani śpiewacy – lalka, miś, lisek, piesek, jeżyk i żyrafa (dowolne zabawki lub maskotki naszego dziecka). Pierwsza na scenę wychodzi Lalka, kłania się i śpiewa:
AAAAAAAAAAAAA – cichutko, potem coraz głośniej (początkowo śpiewamy razem z dzieckiem, ale zachęcamy je, by samodzielnie wybrzmiewało samogłoskę - aaaaaaaaaaaa.
Śpiewa wysokim głosem (naśladujemy samogłoskę wraz z dzieckiem), a potem niskim (śpiewamy razem).
Widzowie biją brawo. Ale oto na scenie pojawia się Lisek. Teraz ona zaśpiewa. EEEEEEEEEE (śpiewamy ). Nisko, wysoko, nisko, wysoko. Brawo!!! Po nim, kolejno pojawiają się następni artyści i śpiewają – o, u, i, y. Kto był najlepszy i wygrał??? Niech dziecko samo zdecyduje.
reklama
Samogłoski na zakupach
Opowiadamy dziecku historyjkę - demonstrujemy, dziecko powtarza, a my kontrolujemy poprawność wykonania.
Samogłoski A, E, O, U, I, Y wybrały się na zakupy do supermarketu, po artykuły papiernicze. Ależ ten sklep ogromny! Idą i idą - wybrzmiewamy: aaaaa, eeeee, ooooo, uuuuu, iiiii, yyyyy (długo i płynnie, z szerokim otwieraniem buzi). Muszą zapytać kogoś z obsługi (płynnie, ale z intonacją rosnącą , jak w pytaniu): Aaaaa? Eeeee? Ooooo? Uuuuu? Iiiii? Yyyyy? Wszystko znajdą dopiero na dwudziestym regale! Teraz szybko wrzucają potrzebne rzeczy do koszyka: Samogłoska A zeszyty w linie (rytmicznie i szybko powtarzamy): a a a a a..., samogłoska E ołówki: e e e e e, samogłoska O długopisy: o o o o o , U temperówki i gumki: u u u u u, samogłoska I zeszyty w kratkę: i i i i i , Y bloki rysunkowe: y y y y y. Wracając do domu, śpiewają (płynnie, przeciągając. Rozpoczynamy, potem kontynuujemy wraz z dzieckiem.
Możemy wykorzystać znaną, prostą melodię lub wymyśloną): pierwsza zaczyna samogłoska A - aaaaaa..., potem eeeee... następnie oooooo... , a za nią uuuuu... i jeszcze iiiii..., na koniec yyyyy... . Uff, ależ te siatki ciężkie! Teraz trzeba rozpakować zakupy i poukładać rzeczy na półkach (rytmicznie, ale powoli): najpierw a a a a, potem e e e e, za nią o o o o, u u u u, i i i i, y y y y.
Zabawa w echo
Wybieramy się na wycieczkę do lasu lub w góry. Tam można spotkać echo. Zobaczymy, czy zechce z nami rozmawiać! Wołamy aaaaaaaa, echo nam odpowiada: aaaaaaaaaaa (głośno) – aaaaaaaaa (cicho). Teraz wykrzykujemy inne samogłoski . Następnie wołamy MAA. Echo nam odpowiada maamaamaa (głośno) – maamaamaa (cicho). I kolejno – mee, moo, muu, mii, myy – najpierw głośno, potem cicho, jak to echo.
Przedstawione zabawy, to tylko propozycje, które mogą stanowić miłe urozmaicenie codziennych zajęć w domu i stać się inspiracją dla rodziców i opiekunów, do powstawania nowych, ciekawych ćwiczeń fonacyjnych, zawsze w formie zabawowej.