Czy twoje dziecko jest zdolne?

Każde dziecko ma jakiś talent: może to być umiejętność dzielenia się, wywoływania uśmiechu, słuchania, rozumienia cudzych uczuć, szybkiego biegania, unikania kłopotów i tak dalej... Tymczasem rodzice najwięcej uwagi poświęcają uzdolnieniom "akademickim”, takim jak inteligencja czy łatwość uczenia się. Jak rozpoznać dziecko zdolne?

Dziecko szybko uczy się czytać i pisać

Dziecko spotyka się ze słowem pisanym zanim jeszcze pójdzie do szkoły: otaczają nas napisy na szyldach i reklamach, rodzice mają książki i gazety, na zabawkach umieszczane są pojedyncze litery, słowa, czy nawet cały alfabet. Większość dzieci nie zwraca na to uwagi, ale są takie, które niezmordowanie pytają, po czym nagle okazuje się, że umieją czytać. Charakterystyczne jest to, że nikt ich czytania nie uczył, nie stosował specjalnych metod nauki czytania przeznaczonych dla małych dzieci, a mimo to opanowały tę umiejętność: samodzielnie i praktycznie bez wysiłku. Podobnie jest z umiejętnością pisania – bez żadnych specjalistycznych ćwiczeń dziecko zaczyna kreślić litery i łączyć je w spójną całość.

Szybko uczy się liczyć i myśleć logicznie

Dziecko jest zafascynowane liczbami – uczy się liczyć, chętnie eksperymentuje na liczbach dodając je i mnożąc, a ułamki uważa za fascynujące. Lubi rozwiązywać zagadki logiczne, chętnie bawi się łamigłówkami. Jeśli jakaś gra jest zbyt prosta, wymyśla dodatkowe zasady, które ją komplikują.

Interesuje się wszystkim

Jest zainteresowane całym światem. Nie ustaje w zadawaniu pytań: dlaczego, czemu i kto. Ma dużą wiedzę o świecie. Może to być wiedza ogólna, ale bywa i tak, że dziecko jest specjalistą w jakiejś określonej dziedzinie, która go zainteresowała: zna marki i modele wszystkich samochodów, wie jak działa silnik spalinowy, umie wymienić z imienia i nazwiska graczy swojej ulubionej drużyny lub zna łacińskie nazwy motyli. Lubi dowiadywać się nowych rzeczy, jest otwarte na wiedzę.

Ma dobrą pamięć

Zainteresowania łączą się często z rewelacyjną pamięcią – określaną nawet jako fotograficzna, choć często odnosi się to też do tego, co usłyszane. Zdolne dzieci zapamiętują rzeczy, których inni muszą świadomie się uczyć: może to być wiersz, piosenka, ale też cała książka, rozkład jazdy autobusów czy fakty dotyczące życia dinozaurów. Takim dzieciom zwykle bardzo łatwo idzie nauka w szkole, w większości opiera się ona bowiem na konieczności zapamiętywania usłyszanych i przeczytanych faktów.

Dostrzega szczegóły

Mało kto zapamiętuje jaki kolor miał autobus, którym jechaliśmy, czy jakie towary kupowała przed nami pani w sklepie. Dziecko zdolne zapamiętuje takie drobiazgi, które innym umykają. Dostrzega rzeczy w ogóle nieistotne dla innych. Zwykle towarzyszy temu chęć poznania odpowiedzi na pytanie „jak to działa?” i nieustępliwe dążenie do dowiedzenia się wszystkiego na ten temat. Dziecko kolekcjonuje książki i informacje na temat interesującej go dziedziny.

Umie się uczyć

Jeśli coś je interesuje, wie gdzie zdobyć informacje na ten temat i bardzo szybko wyrabia sobie umiejętność uczenia się – dzięki temu może zaspokajać swój głód wiedzy. Szybko orientuje się, jaki styl uczenia się mu odpowiada i dąży do tego, aby móc się uczyć tylko w ten sposób.

Myśli nieszablonowo

Uzdolnione dziecko myśli szybko, ale też w sposób bardzo elastyczny. To sprawia, że umie dostrzec nietypowe rozwiązania problemów. Ta cecha może sprawić, że dziecko bardzo zdolne będzie mieć kłopoty w szkole, jeśli nauczyciel będzie oczekiwał posługiwania się schematami i rozwiązywania zadań dokładnie według narzuconej metody (często innej od tej wypracowanej przez dziecko).

Krytycyzm

Dziecko zdolne szybko się uczy, że aby nauczyć się czegoś nowego, trzeba ocenić wartość zarówno posiadanych wiadomości, jak i tych nowych. Dlatego łatwo przychodzi powiedzenie mu, że coś jest nielogiczne, bez sensu czy głupie. Równie krytyczne jest w stosunku do samego siebie, próbuje być perfekcjonistą, a gdy mu się to nie udaje, jest sfrustrowane lub rezygnuje z zajęcia. W efekcie zaczyna przedkładać myślenie nad działanie.

Joanna Górnisiewicz