Ucz się języków obcych, by mieć sprawny mózg
Szwedzcy naukowcy odkryli, że dzięki nauce języka obcego można zwiększyć rozmiar mózgu.
Ludzie, którzy biegle posługują się więcej niż jednym językiem, silniej rozwijają potencjał poznawczy, mają lepszą pamięć i są bardziej kreatywni, twórczy niż osoby jednojęzyczne. Badania pokazują też, że później i rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera. Jednym słowem nauka języków obcych pozwala osobom w podeszłym wieku dłużej zachować sprawność i zdrowie psychiczne.
Eksperyment i jego zaskakujące wyniki
Dzięki zastosowaniu najnowszych technologii i skanom mózgu, uzyskanym przy pomocy rezonansu magnetycznego pokazali, co się dzieje wewnątrz organizmu osoby, która uczy się drugiego języka. Aby lepiej zrozumieć korzyści poznawcze płynące z nauki języków, przeprowadzili szereg badań obrazujących zmiany zachodzące w mózgach w momencie, kiedy słyszymy, rozumiemy i komunikujemy się w drugim języku. W eksperymencie wzięły udział dwie grupy. Pierwsza - to osoby dorosłe z talentem językowym, których zadaniem była nauka arabskiego, rosyjskiego i dari (dialekt używany w Afganistanie). Grupa kontrolna, czyli studenci nauk medycznych, pracowali równie intensywnie, ale zgłębiali inne zagadnienia, nie związane z językami obcymi. Rezonans magnetyczny wykazał, że określone części mózgu studentów językowych zwiększyły swój rozmiar, natomiast struktury mózgu grupy kontrolnej pozostały niezmienione.
Wiemy już, że warto; zdecydowaliśmy, który język chcielibyśmy poznać; jesteśmy gotowi podjąć spory wysiłek, wygospodarowaliśmy czas i pieniądze. I co teraz? Jak - niezależnie od wieku - skutecznie i z przyjemnością (to przecież bardzo ważne) uczyć się języka obcego?
Realistyczne, określone cele
Na początku warto zadać sobie zadać sobie pytanie: co chcemy osiągnąć i w jakim czasie? Aby nauka języka przebiegała szybciej, według specjalistów warto podzielić ją na małe, łatwe cele, które osiągniemy w ciągu kilku miesięcy. Jest to o wiele bardziej motywujące i realistyczne.
Czy wobec tego płynność w posługiwaniu się nowym językiem będzie takim celem? Niekoniecznie. To specyficzna cecha, o której nie możemy powiedzieć, że jest konkretna bądź namacalna. Lepszą motywacją będzie postanowienie: już wkrótce przeczytam artykuł w obcojęzycznej gazecie, bez sprawdzania znaczenia słów w słowniku.
reklama
Przypominaj sobie, dlaczego uczysz się języka obcego
Wydaje się to oczywiste, ale przypominanie sobie powodów, dla których chcemy nauczyć się języka, jest naprawdę ważne. Alex Rawlings, nauczyciel angielskiego i poliglota mówi: Motywacja jest zwykle najważniejszą rzeczą w nauczaniu, zwłaszcza wśród studentów, którzy uczą się samodzielnie. Aby utrzymać początkowe tempo i pozytywne nastawienie, proponuję spisanie 10 powodów, dla których uczysz się języka. Kartkę trzymaj zawsze pod ręką. W momentach zwątpienia wracaj do niej – to naprawdę pomaga.
Skup się na tym, czego chcesz się dowiedzieć
Często dyskusja wokół najskuteczniejszych sposobów przyswajania nowego języka, przeradza się w porównywanie tak zwanych tradycyjnych metod z nowymi, technologicznymi rozwiązaniami. Tak naprawdę nie chodzi o to, co jest lepsze – internet czy książka. Ważne, by dobrać odpowiednie metody dla konkretnego celu, to znaczy zapewnić narzędzia pozwalające zrozumieć te elementy, nad którymi w danym momencie pracujemy. Właściwie środki uczynią je „przyjaznymi”, łatwiej przyswajalnymi.
Ostatecznie nauka odbywa się w tobie, w twoim mózgu, a nie poza nim. Ty jesteś za nią odpowiedzialny albo odpowiedzialna, niezależnie od tego, czy przed oczami masz komputer, książki bądź nauczyciela. Dlatego zawsze, abstrahując od proponowanej metody nauczania, myśl nie o metodach, ale o materiale, zagadnieniach, których zamierzasz się nauczyć.
Czytaj dla przyjemności
Kiedy czytasz teksty w języku obcym, poznajesz różnego rodzaju słownictwo, z którym nie zetkniesz się w codziennym życiu. Co więcej – utrwalisz i usystematyzujesz skomplikowane i trudne dla ciebie konstrukcje gramatyczne. Poza tym czytanie, to w tym przypadku rodzaj nagrody oraz duże osiągnięcie. Na pewno na długo zapamiętasz pierwszą książkę w języku obcym, którą przeczytasz do końca.
reklama
Poznawaj słownictwo w kontekście
Niejeden student przekonał się, iż wkuwanie listy słówek może być trudne oraz nużące. Dlatego warto spróbować innych metod. Kluczem do zapamiętywania nowych słów mogą być skojarzenia. Jak twierdzą specjaliści, dobrym sposobem na budowanie słownictwa jest pewność, że poszczególne słowa pochodzą z sytuacji i dziedzin, które znasz. Po prostu - najszybciej i trwale zapamiętujemy słowa odnoszące się do naszym osobistych doświadczeń.
Ignoruj mity: wiek to tylko liczba
Jako jednojęzyczny dorosły nie pozwól sobie wmówić, że im jesteś starszy, tym nauka języka staje się trudniejsza. Faktem jest jedynie, iż dorośli i dzieci uczą się w różny sposób. Do około 12 roku życia chłoniemy język obcy w sposób naturalny, podobnie jak to miało miejsce w przypadku języka ojczystego. Dorosłe osoby uczą się w sposób bardziej świadomy, analitycznie podchodzą do zagadnień, mają lepiej rozwinięte myślenie abstrakcyjnie, posiadają bogatszy zasób doświadczeń i wiedzy, do których odnoszą nowe treści. Jeśli nadal nie jesteś przekonany o swoich szansach, niech zachętą będzie przykład wielu dorosłych, wczesnych filologów i lingwistów, którzy znakomicie przyswoili nie jeden lecz kilka języków i osiągnęli wysoki poziom zaawansowania w posługiwaniu się nimi.
Próbuj jeszcze lepiej poznawać swój język ojczysty
Mówienie w pierwszym języku, języku rodziców, ojczystego kraju jest zapewne drugą naturą, ale niekoniecznie znasz go doskonale. Warto zgłębić znajomość struktur leksykalno - gramatycznych i innych, by w pełni zdawać sobie sprawę z tego, jak język „działa”. Niektórzy nauczyciele uważają, że bez spełnienia tego warunku, postępy w nauce drugiego języka będą minimalne.
Po osiągnięciu pewnego poziomu znajomości języka i biegłości w wypowiadaniu się, w pewnym momencie możesz poczuć, że stoisz w miejscu. Wówczas warto zająć się tłumaczeniami. „To ważne ćwiczenie, które pomaga przekroczyć punkt krytyczny, popycha wciąż do przodu i pozwala dostrzec postępy w nauce, rozumieniu oraz posługiwaniu się obcym językiem”.
reklama
Uważaj na płynność
Trudno zdefiniować płynność, określić czym ona jest. Dlatego nie przeceniaj jej i nie czyń jednym ze swoich głównych celów w nauce. Nauka języka nigdy się kończy – wciąż poznajesz ludzi, kulturę, historię i język w jego zmienności. Zawsze możesz mówić ładniej, poprawniej, z lepszą dykcją.
Jedź do kraju, gdzie język, którego się uczysz, jest uznany za oficjalny
To nie może być rozwiązaniem dla wszystkich, ale jeśli poważnie myślisz o nauce języka i czerpaniu przyjemności z tego, co już umiesz, musisz udać się tam, gdzie ludzie na co dzień mówią w tym języku.Podróże, a jeszcze lepiej mieszkanie za granicą, najlepiej uzupełniają naukę, którą rozpoczynamy w klasie, z książką w ręku czy przed ekranem komputera.
Anna Czajkowska,
pedagog, logopeda