Kontroluj zdrowie - jakie badania warto robić?

Wraz z nadejściem wiosny ogarnęła cię potrzeba odnowy: porządki w szafie, wizyta u kosmetyczki.

Może to też dobry czas, by zająć się zdrowiem? Podpowiemy ci, jakie badania wykonać w zależności od wieku i rodzinnych predyspozycji.

BADANIA 20-LATKI

Sprawdź, czy masz anemię
Dzięki badaniu morfologii krwi można wykryć niedobór hemoglobiny, czyli niedokrwistość, której objawem w tym wieku często są kłopoty z koncentracją i uczucie ciągłego zmęczenia. U 20-latek przyczyna to najczęściej „studencki" styl życia - niedobór snu, złe odżywianie się.

Wyklucz stany zapalne
Wykrywaniu wszelkich infekcji w organizmie, począwszy od przeziębienia po zmiany zapalne jajników, służy badanie CRP (zamiast tzw. OB).

Zmierz poziom żelaza
Pierwiastek ten jest budulcem czerwonych krwinek odpowiedzialnych za dystrybucję tlenu w ustroju. Odpowiednia ilość żelaza w organizmie 20-latki daje jej energię do nauki, gwarantuje witalność.

Zmierz poziom cukru
Badanie krwi określające poziom cukru w ustroju może pomóc wykryć zaburzenia pracy trzustki.

Zbadaj nerki
Ocenie ich kondycji służy badanie moczu plus analiza poziomu kreatyniny i mocznika.

Skontroluj wątrobę
Próby wątrobowe AST i ALT - badanie szczególnie istotne, jeśli pacjentka stosuje antykoncepcję hormonalną, która może mieć negatywny wpływ na pracę wątroby.

Wyklucz stan zapalny szyjki macicy
Do niedawna służyło temu wyłącznie badanie cytologiczne, ostatnio zaleca się również test na obecność wirusa HPV.

Test różyczkowy
Poziom przeciwciał różyczki jest szczególnie ważny, gdy kobieta planuje bądź liczy się z ewentualnością zajścia w ciążę.

Zbadaj piersi
W wieku 20 lat wystarczy palpacyjne, instruktażowe badanie sutków u ginekologa. W NIEKTÓRYCH PRZYPADKACH:

Oznacz poziom hormonów tarczycy Badanie wyklucza nadczynność i niedoczynność tarczycy. Jest wskazane w przypadku osłabienia, nerwowości i niskiego cholesterolu.
 
BADANIA 30-LATKI

Skontroluj piersi
Palpacyjne badanie piersi przez lekarza ginekologa nie wystarczy. Od 30. roku życia specjaliści zalecają wykonywanie corocznie USG sutka. Jeszcze częściej należy się na nie zgłaszać, jeśli w rodzinie były przypadki nowotworów.

Badania krwi
test morfologiczny krwi - wykrywa niedokrwistość, TORA może utrudniać zajście w ciążę lub wywoływać poronienia po kilku dniach od momentu zapłodnienia. Przyczyną niedokrwistości bywa często choroba wrzodowa.

Test różyczkowy
określi poziom przeciwciał różyczki organizmie. Trzeba go wykonać przed Planowanym poczęciem. Różyczka w ciąży grozi wadą płodu lub poronieniem.

Określ poziom żelaza
pierwiastek ten jest szczególnie ważny, jeśli 30-Latka planuje macierzyństwo. Żelazo warunkuje utrzymanie ciąży.

Badania hormonalne
pomiar poziomu estradiolu i progesteronu jest standardem przed planowanym macierzyństwem, bardzo często u 30-latek efektem stresu jest domiar prolaktyny uniemożliwiający w wielu przypadkach zajście w ciążę. Warto zbadać jej ilość we krwi.

Wyklucz stany zapalne
badaniu CAP można wykryć wszelkiego rodzaju stany zapalne organizmu, także przewlekłe infekcje dróg oddechowych i zapalenie przydatków.

Sprawdź kondycję trzustki
stan określi badanie poziomu cukru we krwi.

Zbadaj nerki
określeniu ich kondycji służy badanie moczu oraz pomiar poziomu kreatyniny i mocznika.

Próby wątrobowe
pozytywny wynik tego testu jest konieczny, by móc swobodnie planować zajście w ciążę.

Cytologia i badanie na obecność wirusa HPV
standardowe testy wykrywające stany zapalne dróg rodnych. Obowiązkowe coroczne badanie każdym wieku.

BADANIA 40-LATKI

Sprawdź siłę swojej kobiecości
Morfologia krwi może ujawnić niedokrwistość, której przyczyną bywają w wieku 40 lat dodatkowe krwawienia miesięczne. Pojawiają się tym częściej, im bliżej do menopauzy.

Czas na mammografię
Pierwsze takie badanie warto wykonać w wieku 40 lat, nie należy jednak przesadzać z częstotliwością jego powtarzania. Na USG zgłaszaj się co pól roku, badanie palpacyjne wykonuj, co miesiąc.

Badanie hormonów płciowych
Po czterdziestce organizm produkuje coraz mniej estrogenów i progesteronu. Pomiar ich poziomu daje informację, jak daleko do menopauzy.

Zbadaj kondycję stawów
Ich stany zapalne zwykle zaczynają pojawiać się po 40. roku życia, wykrywa je m.in. badanie CRP (zamiast tzw. OB).

Wyklucz nowotwór szyjki macicy
Służy temu badanie cytologiczne oraz test na obecność wirusa HPV. Ostatnie badania wykazały, że ten wirus w dużej mierze decyduje o pojawieniu się komórek nowotworowych.

Pomiar magnezu we krwi
Magnez odpowiedzialny jest za napięcie emocjonalne. Jego niedobór może zaowocować wyjątkowo dokuczliwym napięciem przedmiesiączkowym lub gwałtownymi wahaniami nastroju w okresie przedmenopauzalnym. Prawidłowy poziom to 1,58-2,5 mg/dl.

Zmierz poziom cukru
Standardowy test w każdym wieku, ujawnia problemy z trzustką, cukrzycę.

Skontroluj pracę nerek
Najprościej za pomocą badania moczu oraz pomiaru poziomu kreatyniny i mocznika.

Zbadaj wątrobę
Próby wątrobowe są konieczne, jeżeli codziennie zażywasz lekarstwa, np. pigułki antykoncepcyjne czy preparaty obniżające cholesterol.

Badanie sodu i potasu
Ważna jest równowaga obu pierwiastków. Nadmiar tego pierwszego powoduje zatrzymywanie wody w organizmie, obrzęki. Oznaką niedoboru potasu są skurcze łydek, częste mrowienia.

Tekst Paulina Kmieć
Konsultacja dr n. med. Ilona Romanowska
internistka i psychoterapeutka I lecznicy Medicover

Tekst ukazał się w Marie Claire nr5 maj 2005