Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wydała nowe wytyczne, które mają na celu zwiększenie szans przeżycia i poprawy zdrowia wcześniaków oraz noworodków z niską masą urodzeniową. Okazuje się, że kangurowanie od razu po narodzinach jest dla nich najlepszą opcją.
Nowe wytyczne WHO - kangurowanie wcześniaków
Opublikowane 15 listopada br. stanowisko WHO stanowi istotną zmianę w stosunku do wcześniejszej opinii organizacji, ale i praktyk klinicznych. Podkreśla ogromne korzyści zdrowotne płynące z zapewnienia wcześniakom i ich opiekunom bliskości zaraz po urodzeniu - bez konieczności separacji.
W myśl nowych wytycznych dzieci urodzone przedwcześnie, aby mieć większe szanse na przeżycie, powinny mieć zapewniony kontakt skóra do skóry natychmiast po narodzinach. Według wcześniejszych wytycznych WHO maluch po narodzinach musiał przybywać co najmniej kilka dni w inkubatorze, co skutkowało fizyczną rozłąką z rodzicami przez pierwsze 3-7 dni (wcześniaki i noworodki o niskiej wadze urodzeniowej często mają trudności z kontrolowaniem temperatury ciała i często potrzebują pomocy medycznej w oddychaniu, ponieważ brakuje im tkanki tłuszczowej).
Nowe wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia mają być stosowane u niemowląt urodzonych przed 37. tygodniem ciąży lub noworodków o wadze poniżej 2,5 kg z wyjątkiem tych, które wymagają wspomagania oddychania czy wentylacji mechanicznej.
Badania dowiodły, że rozpoczęcie kangurowania zaraz po porodzie ratuje życie większej liczbie dzieci, zmniejsza infekcje i hipotermię oraz pomaga w karmieniu piersią. Nie inkubator, a ciało mamy lub taty jest najlepszym z możliwych miejsc dla procesu zdrowienia.
- Poprawa wyników małych dzieci nie zawsze polega na dostarczaniu najbardziej zaawansowanych technologicznie rozwiązań – powiedział dyrektor generalny WHO, dr Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Co to jest kontakt skóra do skóry, czyli kangurowanie?
Kangurowanie(Kangaroo Mother Care) to najlepszy i najbardziej naturalny sposób opieki nad noworodkiem i niemowlakiem. Polega na bezpośrednim kontakcie fizycznym z rodzicem, goła skóra do gołej skóry (kontakt skóra do skóry - SDS).
Nazwa kangurowanie nawiązuje do obserwacji świata zwierząt, a szczególnie kangurów, które rodzą się w stanie embrionalnym, a dorastają i dojrzewają w torbie matki.
Jak wygląda kangurowanie?
Dziecko zostaje położone w pozycji pionowej lub półpionowej na klatce piersiowej mamy lub taty, w okolicy piersi. Przylega swoim ciałem do skóry rodzica, a jego ucho znajduje się nad sercem mamy czy taty (kangurować mogą także ojcowie).
Obowiązujące zalecenia Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej mówią, iż kontakt „skóra do skóry” matki i dziecka powinien trwać nieprzerwanie od pierwszej minuty życia dziecka do zakończenia pierwszego karmienia.
A później? Dzieci zdrowe i urodzone w terminie powinny być kangurowane co najmniej godzinę dziennie. Zaleca się, by kontakt „skóra do skóry” był kontynuowany przez pierwsze 3 miesiące życia dziecka. Kangurowanie ma największe znaczenie przez pierwsze dwie godziny po urodzeniu.
Dlaczego kangurowanie wcześniaków jest ważne?
Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, liczba przedwczesnych porodów, które są główną przyczyną śmierci dzieci poniżej 5. roku życia, rośnie. Obecnie ich liczba wynosi około 15 milionów urodzeń rocznie lub więcej niż jedno na dziesięć urodzeń na całym świecie. Jednocześnie rocznie ponad 20 milionów noworodków przychodzi na świat z niską wagą urodzeniową.
Warto pamiętać, że przebieg pierwszych chwil po porodzie ma wpływ na fizyczną i psychiczną kondycję dziecka, rzutuje także na dalsze lata jego życia.
- Pierwszy uścisk z rodzicem jest nie tylko ważny emocjonalnie, ale także absolutnie krytyczny dla poprawy szans przeżycia i wyników zdrowotnych dzieci małych i wcześniaków – powiedziała dr Karen Edmond, specjalista ds. zdrowia noworodków w WHO.
Kontakt „skóra do skóry”, który niezbędny jest nie tylko dla noworodków urodzonych przedwcześnie. WHO zaleca kangurowanie jako standardową procedurę po porodzie drogami i siłami natury także dla noworodków donoszonych.
Największy odsetek noworodków umierających z powodu wcześniactwa i niskiej masy urodzeniowej dotyczy krajów nisko rozwiniętych. Przeżywa zaledwie 10 procent maluchów. W krajach rozwiniętych przeżywają prawie wszystkie.
- W czasach COVID-19 wiemy, że wiele kobiet było niepotrzebnie oddzielanych od swoich dzieci, co może mieć katastrofalne skutki dla zdrowia dzieci urodzonych wcześnie lub z niską wagą. Nowe wytyczne podkreślają potrzebę zapewnienia wspólnej opieki rodzinom i wcześniakom oraz zapewnienia rodzicom najlepszego możliwego wsparcia w tym często wyjątkowo stresującym i niespokojnym okresie.
WHO podkreśla, że nowe rekomendacje mają szczególne znaczenie w krajach słabo rozwiniętych, ale powinny być wdrożone również w innych miejscach na świecie. Noworodki i rodzice powinni być razem od chwili przyjścia maluchów na świat.
Karmienie piersią wcześniaków i dzieci z niską masa urodzeniową
Dwa inne czynniki kangurowania to częste i wyłączne lub prawie wyłączne karmienie piersiąoraz staranie się o wczesny wypis ze szpitala.
Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla także znaczenie karmienia piersią dla dzieci urodzonych przedwcześnie. Wyniki badań dowodzą, że zmniejsza ono ryzyko infekcji. W sytuacjach, gdy mama nie może podawać piersi, dziecko powinno być karmione mlekiem z banków mleka.
Dobra wiadomość jest taka, że kontakt skóra do skóry stymuluje uwalnianie hormonów wspomagających wczesne rozpoczęcie produkcji mleka matki, co jest szczególnie ważne dla wcześniaków ze względu na ich niedojrzały układ jelitowy, który pomaga zmniejszyć częstość infekcji.
Źródła: