10 największych problemów współczesnych nastolatków

Współcześnie nastolatki zmagają się z wieloma problemami, których nie doświadczali ich rodzice lub które były mniej powszechne. Obecnie nastolatek musi zmierzyć się z wieloma trudnymi sytuacjami, które dotyczą różnych sfer – emocjonalnej, społecznej, poznawczej. Warto wiedzieć, z czym zmagają się nastolatki, aby lepiej je zrozumieć i mieć szansę pomóc.

Dostępność internetu zmieniła skalę problemów, które były kiedyś obecne w życiu młodych ludzi, ale nie tak wyraźnie, jak dzisiaj. Obecnie internet, publikacje w social mediach mają ogromny wpływ na współczesne nastolatki. Duża część ich życia jest związana z wirtualnymi aktywnościami. Dzięki byciu online – uczą się, bawią, ćwiczą, poznają nowe osoby.

1.Depresja

Obecnie uważana za chorobę cywilizacyjną, jej wskaźnik depresji rośnie z roku na rok. Niektórzy badacze rosnący problem depresji wiążą z aktywnością w internecie. Poświęcenie bardzo dużej ilości czasu na kreowanie siebie w internecie i konsumowanie treści zabiera nastolatkom czas na sport, spotkania z rówieśnikami w rzeczywistości, rozwój swoich zainteresowań.

To, co powinno zaniepokoić rodziców i opiekunów: zbyt dużo snu lub bezsenność, wycofanie się z dotychczasowych relacji, zmiana zachowania – rozdrażnienie, płaczliwość, negatywizm, myśli samobójcze. W takiej sytuacji należy zwrócić się o pomoc do specjalisty – psychologa lub psychoterapeuty.

2.Nękanie/zastraszanie

Cyberprzemoc to termin związany z doświadczaniem zastraszania, nękania, otrzymywania gróźb oraz prześladowanie za pomocą mediów społecznościowych, stron www, komunikatorów dostępnych online. Internet umożliwia szybsze i trwalsze prześladowanie nielubianych osób.

Rozmowa z dzieckiem na temat bezpieczeństwa w sieci, komunikatów i komentarzy, jakie dostaje. Szybkie reakcja w sytuacji, kiedy Twoje dziecko zostanie ofiarą cyberprzemocy – interwencja w szkole, u rodziców prześladowców, na policji pokażą dziecku, że nie jest samo, a Ty stoisz po jego stronie i zrobisz wszystko, aby mu pomóc.

3.Aktywność seksualna

W badaniach z 2016 roku wynika, że nastolatki akceptują seks pozamałżeński, szczególnie kiedy towarzyszy mu uczucie. Doświadczenia inicjacji seksualnej deklaruje 54% badanych uczniów, przeważają chłopcy. Najczęściej deklarowany wiek pierwszych kontaktów seksualnych to 17 lat – 32% badanych. Jako formę antykoncepcji nastolatki najczęściej wymieniają prezerwatywy ok. 76,6%, następnie tabletki antykoncepcyjne – 22,3%.

Nastolatki zmagają się ze swoją seksualność oraz presją rówieśniczą i seksualizacją treści w internecie oraz telewizji. Warto rozmawiać z dzieckiem o seksie, o bezpieczeństwie oraz budować zaufanie w taki sposób, aby dziecko zwróciło się do nas o pomoc, kiedy będzie tego potrzebowało.

4.Narkotyki i substancje psychoaktywne

Najczęściej zażywanym narkotykiem przez młodzież jest marihuana, nastolatki mają też dostęp do "twardych narkotyków”. Niebezpiecznymi substancjami odurzającymi są dopalacze, które są nieznanymi mieszankami różnych, często bardzo trujących substancji, których działanie jest nieznane. Odurzanie się dopalaczami rośnie, ponieważ są łatwo dostępne dla nastolatków. Często młode osoby próbują z ciekawości, z chęci zaimponowania grupie, nie zdają sobie sprawy, jak łatwo mogą się uzależnić.

5.Alkohol

Jeden z najpowszechniejszych środków zmieniający stan świadomości jest alkohol. W Polsce do kupienia przez osoby po ukończeniu 18. roku życia. Spożycie alkoholu ciągle wzrasta, a jego wpływ można zaobserwować na podstawie kłopotów z nauką, rozluźnieniu więzów społecznych, braku przestrzegania granic oraz konwenansów. Alkohol w wyraźny, negatywny sposób wpływa na funkcjonowaniu układu nerwowego. Od alkoholu szybciej uzależniają się dziewczyny niż chłopcy.

6.Zaburzenia odżywiania

Otyłość oraz anoreksja – dwie choroby z tego samego kontinuum. Często nastolatki sięgają po jedzenie jako formę nagrody, odstresowania się, pochłaniają wielkie ilości jedzenia. Z drugiej strony presja związana ze szczupłym wyglądem jest coraz większa – dlatego głodówki, ograniczanie kalorii i nadmierna aktywność fizyczna mogą prowadzić do rozwinięcia się anoreksji.

Zdrowy tryb życia, racjonalna dieta to podstawy prawidłowego rozwoju człowieka, porozmawiaj ze swoim dzieckiem, co jest dla niego ważne oraz jakie działania może podjąć, aby osiągnąć swoje cele w sposób bezpieczny.

7.Problemy szkolne

Trudności z przyswojeniem materiału, nieradzenie sobie w sytuacjach stresowych, agresja w stosunku do siebie i innych, brak poczucia sukcesu i przynależności do grupy – powoduje, że szkoła może być bardzo trudnym doświadczeniem dla nastolatka. Nastolatek spędza większość dnia w szkole, gdzie nie zawsze czuje się komfortowo i spokojnie. Często jest narażony na różne trudne sytuacje.

8.Presja rówieśnicza

Znaczenie grupy dla nastolatka jest ogromne. Podziw osób z grupy to najwyższe uznanie, dla którego chłopiec lub dziewczyna są w stanie wiele poświecić. Odpowiedni wygląd, postawa, kreowanie siebie w social mediach, brak świadomości konsekwencji swojego postępowania  – palenie papierosów, używanie narkotyków i alkoholu, oglądanie pornografii czy stosowanie wobec innych przemocy – może mocno zaważyć na życiu młodego człowieka.

9.Media społecznościowe

Są dobrodziejstwem i przekleństwem nastolatków. Facebook, Instagram, Twiter pomaga poznawać nowych ludzi, dzielić się pasjami i zainteresowaniami, uczyć się nowych rzeczy. Z drugiej strony kreują idealny świat, do którego wielu młodych ludzi chce dążyć. Dodatkowo brak ostrożności i odpowiedniego przewidywania konsekwencji, może skończyć się rozpowszechnieniem erotycznych zdjęć lub doświadczeniem cyberprzemocy.

10.Przemoc na ekranie

Ekspozycja na przemoc krwawe gry, filmy i programy narażają nastolatka na przyzwyczajenie się do przemocy, uznanie jej za coś naturalnego. Rozmowa o tym, co oglądają dzieci, jak postrzegają publikowane w social mediach artykuły i filmiki z rodzicami najbardziej chroni je przed zgubnymi skutkami przemocy. Im więcej przemocy oglądają rodzice, tym bardziej dzieci uznają to za coś naturalnego.
Często rodzice chcą myśleć o swoich dzieciach jak o maluchach, które jeszcze nie rozumieją świata i nie mają do czynienia z różnymi poważnymi problemami. Im szybciej dostrzeżemy trudności nastolatków, będziemy z nimi rozmawiać i proponować im różne sposoby radzenia sobie, tym bezpieczniej pomożemy im zmierzyć się ze światem.

Bibliografia:
Młodzież 2016 - raport z badania sfinansowanego  przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, CBOS, Warszawa, 2016