Rozwiń geniusz swojego dziecka

Gdy maluch zaczyna składać sylaby w słowa, rodzice z dumą obserwują te oznaki inteligencji. Wraz z dzieckiem rosną wymagania rodziców.

Od dorosłego człowieka oczekuje się umiejętności wykorzystywania wiedzy przy rozwiązywaniu nowych problemów i radzenia sobie w różnych sytuacjach życiowych, czyli inteligencji.

- Ludzie jednak różnie rozwiązują takie same problemy, mają różne zdolności poznawcze, inaczej ich mózgi przetwarzają informacje i bodźce. Nasze układy nerwowe różnią się - tłumaczy terapeutka Małgorzata Bojanowska. - Głośno jest o inteligencji emocjonalnej. Mniej osób pewnie słyszało o inteligencji i wizualnej, muzycznej czy ruchowej. W sumie można mówić o siedmiu typach inteligencji. Po co jednak zmieniać dotychczasowe pojęcie inteligencji?

Naukowcy zaczęli się zastanawiać, dlaczego osoba, która świetnie radzi sobie w szkole, nie zawsze odnosi sukces w życiu zawodowym. Poza tym uznali, że skoro szachista Garri Kasparow, skrzypek Yehudi Menuhin i piłkarz Pele są mistrzami w dziedzinach, którymi się zajmują, to testy mierzące iloraz inteligencji powinny uwzględniać różne predyspozycje, a nie tylko słowne i logiczno-matematyczne.

Inteligencja i uzdolnienia to jednak nie to samo. - Inteligencja mówi nam o
potencjale ukrytym w człowieku, a uzdolnienia o sposobie jego wykorzystania. W praktyce wygląda to tak: dziecko inteligentne wizualnie może wyrosnąć albo na znakomitego malarza albo na dobrego reżysera czy operatora. To, kim będzie w przyszłości zależy bowiem nie tylko od jego inteligencji, ale doświadczeń życiowych i tego, w czym będzie się ono ćwiczyło - tłumaczy Małgorzata Bojanowska. - Jeśli więc poznamy możliwości intelektualne dziecka, to możemy mu pomóc rozwinąć także jego uzdolnienia.

Rzadko zdarza się, aby ktoś reprezentował tylko jeden typ inteligencji.
Zwykle człowiek reprezentuje dwa-trzy rodzaje inteligencji, które
wykorzystuje do nauki i rozwiązywania problemów. Na przykład skrzypaczka będzie odznaczał się, inteligencją muzyczną i ruchową, dyrygent - muzyczną i emocjonalną, a reżyser spektakli operowych - wizualną, emocjonalną i językową.

Proponujemy zabawę. Oto test przeznaczony do oceny predyspozycji dzieci w wieku 6-15 lat.

Przeczytaj i zastanów się, które z przykładów charakteryzują twoje dziecko.

Inteligencja wizualna

1. Dla dziecka ważna jest estetyka np. dobór elementów ubrania, wystrój
pokoju, dekoracje w sklepie itp.
2. Lubi rysowanie, malowanie, bawi się kolorami, jak również ogląda plakaty,
obrazy, rzeźby i z chęcią chodzi na wystawy
3. Ma dobre wyczucie kolorów i ich komponowania
4. Rysuje i bazgrze na zeszytach, książkach, kartkach
5. Łatwo się uczy mając przed oczyma tekst lub rysunki, tabele, schematy
6. Myśli obrazami np. opowiada opisując jak wyglądała czarownica z jego snu
i jej międzygalaktyczny pojazd.

Inteligencja społeczna

1.Dziecko łatwo nawiązuje kontakty z ludźmi, jest towarzyskie
2. Ma duże poczucie sprawiedliwości społecznej, np.: staje w obronie
słabszych, zauważa, że ktoś został niesprawiedliwie ukarany itd.
3.Lubi zajmować się sprawami organizacyjnymi. Jest inicjatorem wycieczek,
dyskotek, kółek zainteresowań, wspólnej zabawy
4. Łatwo się uczy z kolegą, koleżanką lub w grupie
5. Interesuje się innymi ludźmi i ich sprawami
6. Można je nazwać ekstrawertykiem

Inteligencja matematyczna

1. Dziecko jest systematyczne w pracy, lubi robić notatki
2. Chętnie korzysta z komputera w nauce i zabawie
3. Interesują go i szybko potrafi zrozumieć pojęcia abstrakcyjne
4. Jest dla niego bardzo istotne dokańczanie rozpoczętych działań
5. Lubi gry i zabawy logiczne
6. Chętnie sięga po zabawki typu mały konstruktor, lego itp. I sprawdza ich działanie

Inteligencja emocjonalna

1.. Dziecko potrafi sobie samo zorganizować zajęcia
2. Można odnieść wrażenie, że ma mocno rozwiniętą intuicję
3. Jest typem samotnika, który lubi spędzać czas we własnym towarzystwie
4. Sprawia wrażenie, osoby postępującej według własnych zasad
5. Jest typem osoby, która wie, czego chce i konsekwentnie dąży do celu
6. Można je nazwać introwertykiem

Inteligencja językowa

1. Dziecko lubi słuchać bajek, wierszyków, opowiadań
2. Lubi zabawy, gdzie ważną role odgrywają słowa
3. Lubi układać wierszyki i rymowanki, pisać pamiętnik itp.
4. Nie przerażają go wystąpienia publicznie, a przemówienia nie sprawiają mu kłopotów
5. Chętnie uczy się języków obcych
6. Można mieć wrażenie, że często fantazjuje i wymyśla niezwykłe historie

Inteligencja ruchowa

1. Dziecko ma dobrą koordynacje ruchów, np.: świetnie radzi sobie na boisku, na równoważni, w tańcu itp.
2. Lepiej rozumie pojęcia abstrakcyjne, zjawiska, jeśli może je obejrzeć lub ich doświadczyć. Np.: trudno mu rozwiązać zadania z równią pochyłą, jeśli nie obejrzy sobie jak zjeżdża z równi przedmiot. Jeśli na lekcji matematyki uczy sie o figurach przestrzennych, to łatwiej mu wykonać zadanie, gdy zrobi figury z papieru.
3. Jest fantastyczne w pracach manualnych, np.: lepieniu, majsterkowaniu, szyciu itp.
4. Nie potrafi długo wysiedzieć bez ruchu w jednym miejscu
5. W trakcie rozmowy gestykuluje, chodzi, dotyka rozmówce
6. Zajęcia sportowe sprawiają mu przyjemność i doskonale sobie tam radzi

Inteligencja muzyczna

1. Dziecko chętnie słucha muzyki, śpiewa, nuci zasłyszane melodie, klaszcze
lub tupie w rytm muzyki, ma poczucie rytmu
2. Łatwo zapamiętuje nowe melodie
3. Jest wrażliwe na różne dźwięki, tembr głosu
4. Łatwiej się uczy słuchając nauczyciela niż czytając podręczniki
5. Lubi określać swoje nastroje za pomocą muzyki
6. Lubi tańczyć, kołysać się przy muzyce

Komentarz terapeutki Małgorzaty Bojanowskiej

Jak postępować z dzieckiem inteligentnym:]

Wizualnie

Przejawem inteligencji wizualnej są uzdolnienia plastyczne. Aby dziecko
rozwijało swoje możliwości, warto zapisać je na różnego rodzaju zajęcia
takie jak malowanie, wycinanie, ceramika, grafika komputerowa,
fotografowanie, filmowanie kamerą wideo. Takiemu dziecku łatwiej będzie się uczyć, jeśli ważne informacje będzie zaznaczać kolorami, wieszać na ścianach, przedstawiać w formie kolorowych wykresów. Również rodzice pochwały i nagany powinni rysować np. w formie uśmiechniętego słoneczka i wieszać dziecku na lodówce lub w jego pokoju. Rysunki skuteczniej przemówią do dziecka niż długie tyrady.

Społecznie
Inteligencja społeczna to rodzaj inteligencji emocjonalnej. Jest to zdolność
zrozumienia innych ludzi, tego jak myślą, jakie kierują nimi motywy, jak
pracują, jak należy z nimi współpracować. Dla dziecka niezwykle ważne jest bycie z innymi. Dzieci takie chętniej uczą się z innymi. Niech więc odrabiają lekcje lub powtarzają materiał z kolegą, nawet słabszym. W towarzystwie każde zadanie dziecko wykona!

Warto też zachęcać dziecko, aby organizowały zajęcia innym, bo to świetni organizatorzy wycieczek, rajdów czy zabaw. Dziecko w takich zadaniach dobrze się realizuje, a poza tym swoim entuzjazmem potrafi zarazić rówieśników.
A swoje możliwości dziecko może rozwijać np. w kółkach ludzi sukcesu, które uczą bycia przywódcą, na zajęciach z krasomówstwa, żeby ćwiczyło umiejętność wypowiadania się.

Matematycznie
Dziecku inteligentnemu logicznie i matematycznie nie należy przerywać. Ono powinno móc dokończyć zabawę, zadanie czy wypowiedź. Dla niego wszystko ma swój początek i koniec, a każdy etap jest równie ważny. Segregowanie klocków jest tak znaczące jak budowa toru wyścigowego. Rodzice powinni zadbać o to, aby mogło ono poznać różne aspekty świata. Niech odkryje, że często nie ma tylko jednego prawidłowego rozwiązania. Istnieją opcje i warianty. To będzie mu potrzebne w dorosłym życiu, kiedy będzie musiało podejmować decyzje nie mając wszystkich danych. Warto zabierać takie dziecko na różne zajęcia sportowe - jazdę konno, wyprawy po górach, żeglowanie. Niech poczuje, że coś zależy od niego, że nie zawsze wystarczy podać wszystkie dane, aby osiągnąć dobry wynik. A predyspozycje będzie rozwijać rozwiązując zadania logiczne, matematyczne, grając w szachy.

Emocjonalnie

Dziecko potrafi oceniać siebie, analizować rzeczywistość przez pryzmat swoich doświadczeń i potrzeb. A potem wykorzystuje te wiedzę, aby skutecznie działać. Dziecko może prowadzić pamiętnik, samotnie chodzić do kina, wybiera imprezy,w których chce uczestniczyć, książki, które przeczyta czy filmy, które obejrzy. Może gromadzić listy i stare rzeczy, suszyć kwiatki i ostentacyjnie ubierać się w niemodne rzeczy. Dziecku trzeba poświęcać wiele czasu. Krótki spacer, przelotna rozmowa przed snem nie wystarczą. Na długim spacerze chętniej opowie nam o sobie, bo jego przeżycia są najważniejsze i nie można sprowadzać ich do krótkiego OK. Nie ma sensu na siłę organizować dziecku kontaktów towarzyskich. To samotnik, który ma zwykle jednego zaufanego powiernika. I to mu wystarcza. Zajęcia teatralne pozwolą dziecku wyjść ze swojego zamkniętego świata, spojrzeć na rzeczywistość z perspektywy różnych ról. A naturalną chęć do pisania warto rozwijać na zajęciach literackich, warsztatach dziennikarskich.

Ruchowo

O takim dziecku myślimy, że jest sprawne fizycznie. A ono jest również
zręczne. Gdy patrzymy, jak coś robi, to możemy odnieść wrażenie, że ma kontrolę nad przedmiotami. Potrafi majsterkować, naprawiać i nie uderzy sie w palec przy wbijaniu gwoździa. Dziecku trudno jednak usiedzieć w miejscu, bo lubi dotykać, oglądać, sprawdzać, rozkręcać. Nie należy mu tego zabraniać. Dla dziecka to tortury, jeśli patrzy na coś interesującego i nie może tego wziąć do reki. A jeśli próbuje rozkręcić na części drogi sprzęt, to zaproponujmy mu coś innego w zamian.

Dziecko samo będzie dążyć do udziału w przeróżnych zajęciach sportowych czy w tańcu. Warto mu też zaproponować modelarstwo lub inne precyzyjne działania, w których będzie ćwiczyło zręczność. Trudnością może być nakłonienie dziecka do czytania i nauki w ten sposób. Można mu czytać głośno książki do jakiegoś ciekawego momentu, a dalej niech ono czyta. Dobrym sposobem może też być opowiadanie materiału. Naukę trzeba jednak często przerywać i pozwolić dziecku trochę się pokręcić.

Muzycznie

Dziecko jest muzykalne, roztańczone, a czasami chce grać na jakimś
instrumencie. Trzeba obserwować, jakiej muzyki ono słucha. Dla najmłodszych dzieci odpowiednie będą zajęcia typu rytmika, gdzie dzieci tańczą, śpiewają i bawią sie przy muzyce. Starsze dzieci mogą próbować różnych rodzajów muzykowania. Jak każdemu uzdolnionemu artystycznie dziecku nie narzucajmy mu niczego, lecz pozwólmy mu wybierać.

Dziecko jest wrażliwe na tembr głosu tonacje. Czasami nie potrafi ono
powiedzieć, dlaczego nie lubi nauczyciela, ale drażni je właśnie ton głosu
nauczyciela czy opiekuna.

Językowo

Kojarzy się ze zdolnością uczenia się języków obcych, ale to również
umiejętnością pisania. Takie dzieci łatwo uczą się czytać, pisać, wcześnie budują dłuższe zdania niż rówieśnicy. Zachęcajmy dziecko, aby rozwijało swoje umiejętności. Niech prowadzi kronikę rodzinną, redaguje gazetkę, pisze wiersze, założy swoją stronę internetową. Ważne, aby dziecko kształciło umiejętności pisarskie.

Edyta Kartczmarska www.se.pl

Wychowanie ucznia

Rozwój dziecka w wieku szkolnym 

Masz dziecko w przedszkolu? - zajrzyj tutaj