Coraz więcej dzieci choruje na cukrzycę typu 1. To poważna choroba autoimmunologiczna. W jej przebiegu układ odporności organizmu jest skierowany przeciwko komórkom trzustki, które produkują insulinę. Wskutek ich zniszczenia jej wydzielanie zostaje wstrzymane. Czym to skutkuje?
Funkcją hormonu insuliny jest kierowanie cukru pobranego wraz z pożywieniem z krwi do komórek, które potrzebują go do produkcji energii. Jeśli brakuje insuliny, cukier gromadzi się we krwi. Oznacza to, że osoby dotknięte cukrzycą typu 1., aby zapobiec problemom zdrowotnym spowodowanym wysokim stężeniem glukozy we krwi, muszą wstrzykiwać insulinę.
Cukrzyca jest chorobą groźną, ale i podstępną. Większość dzieci - w jej wczesnych stadiach - nie wykazuje żadnych nieprawidłowości. Co więcej, około 90% dzieci z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1. nie ma w rodzinie krewnych chorych na cukrzycę.
Można jednak w prosty sposób ustalić, czy dziecko nie jest zagrożone rozwojem choroby. Z pomocą przychodzą badania krwi, które umożliwiają rozpoznanie cukrzycy typu 1. na wczesnym etapie. Są one organizowane przez Warszawski Uniwersytet Medyczny we współpracy z Instytutem Matki i Dziecka w Warszawie, w ramach projektu EDENT1FI, który został stworzony do wczesnego wykrywania cukrzycy typu 1.
Co oznaczają badania przesiewowe w kierunku cukrzycy typu 1.?
Analizując kilka kropli krwi można wykryć, czy u dziecka występuje wczesne stadium cukrzycy typu 1. W takim przypadku choroba może być leczona od samego początku.
- Krew dziecka jest analizowana pod kątem autoprzeciwciał przeciw antygenom wysp trzustkowych. Ich obecność świadczy o stanie zapalnym komórek trzustki produkujących insulinę. Można je wykryć we krwi na wiele lat przed wystąpieniem niedoboru insuliny i wzrostem stężenia glukozy we krwi. Wykrycie autoprzeciwciał wskazuje na cukrzycę typu 1.
Dlaczego warto wziąć udział w badaniu przesiewowym w kierunku cukrzycy typu 1.?
Jeśli badanie wykaże, że dziecko ma we krwi autoprzeciwciała przeciw antygenom wysp trzustkowych, można zapewnić mu optymalną opiekę i leczenie pozwalające zapobiec postępowi choroby oraz zagrażającej życiu hiperglikemii, która może wystąpić stosunkowo szybko i bez ostrzeżenia.
Jak przebiega badanie przesiewowe w kierunku wczesnej, bezobjawowej fazy cukrzycy typu 1.?
W celu oceny przeciwciał pobiera się kilka kropli krwi z opuszki palca dziecka. Próbkę analizuje się. I co dalej?
- Negatywne wyniki testu nie są przekazywane. W takiej sytuacji brak wiadomości to dobra wiadomość.
- W przypadku dodatniego testu badanie jest powtarzane dwukrotnie. Jeśli dwa razy zostaną wykryte autoprzeciwciała, pada diagnoza: cukrzyca typu 1 we wczesnym stadium. O tym, że wynik jest nieprawidłowy, zostanie poinformowana przychodnia/szpital, w którym pobrano próbkę krwi.
Dziecko zostaje objęte opieką diabetologiczną. Rodzice otrzymają szczegółowe porady i szkolenia, a także spersonalizowany plan profilaktyki dla swojego dziecka.
Co oznacza wczesne stadium cukrzycy typu 1.?
Większość dzieci z przeciwciałami przeciw antygenom wysp trzustkowych znajduje się we wczesnym stadium cukrzycy typu 1. i nie ma żadnych objawów choroby.
Z wcześniej przeprowadzonych badań wiemy, że dziecko z dwukrotnie wykrytymi dwoma lub więcej przeciwciałami ma 80% ryzyko pełnoobjawowej cukrzycy typu 1 w ciągu 15 lat. U dzieci z jednym przeciwciałem ryzyko pełnoobjawowej cukrzycy w ciągu 15 lat wynosi 15%.
Uwaga! Brak przeciwciał typowych dla cukrzycy typu 1 oznacza, że dziecko w danym momencie jest zdrowe, ale nie wyklucza całkowicie możliwości zachorowania. Może się zdarzyć, że przeciwciała pojawią się w późniejszym wieku. Dlatego trzeba zachować czujność i zawsze w przypadku objawów cukrzycy szybko zbadać cukier.
Dlaczego podjęcie działań jest ważne? Dlaczego warto poddać dziecko badaniu?
Nikt nie wie, jak szybko choroba będzie postępowała. Do czasu pojawienia się objawów choroby i konieczności włączenia insuliny mogą minąć tygodnie lub wiele lat. Dlatego dziecko wymaga regularnej kontroli, tak aby zapobiec przecukrzeniom i określić kiedy należy rozpocząć leczenie insuliną.
Jedna z babyboomowych mam, która podzieliła się z nami na forum informacją o badaniu podkreślała, jakie to ważne. „Wcześniejsza informacja o tym, że nasz synek jest chory, oszczędziłaby nam wiele stresu i ułatwiła podjęcie różnych ważnych decyzji. To badanie jest bardzo ważne, a praktycznie bezbolesne (krew jest pobierana z palca), trwa minutkę, nie trzeba się nawet na nie umawiać".
Badanie nie wymaga skierowania i rejestracji. W celu jego wykonania wystarczy zgłosić się do wybranej placówki. To Przychodnia Specjalistyczna dla Dzieci i Młodzieży SPZOZ Warszawa Wola-Śródmieście, Centrum Medyczne Puławska i Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego - Warszawa Praga Południe. Udział w badaniu jest dobrowolny i bezpłatny. Wymagana jest pisemna zgoda rodziców.
Co zrobić gdy pojawią się objawy cukrzycy ?
W przypadku pojawienia się objawów typowych dla cukrzycy typu 1. (duże pragnienie, oddawanie dużej ilości moczu, szybkie chudnięcie), należy natychmiast zgłosić się do lekarza i zbadać cukier (oznaczyć stężenie glukozy).
Jeżeli nie zostanie podana insulina, stan dziecka szybko pogarsza się, rozwija się cukrzycowa kwasica ketonowa. Jej objawy to osłabienie, ból brzucha, wymioty, przyspieszony, pogłębiony oddech, zapach acetonu, zaburzenia świadomości, śpiączka cukrzycowa.
źródło: https://bezcukrzycy.com