Kiedy stosować probiotyki dla dzieci?

W SKRÓCIE

• Istotny wpływ na mikroflorę jelitową dziecka ma sposób porodu, a w trakcie cesarskiego cięcia noworodek ma kontakt z innymi bakteriami niż podczas porodu naturalnego. 
• Probiotyki dla dzieci można podawać od pierwszego dnia życia, a także później – w trakcie biegunki, antybiotykoterapii czy w stanach osłabionej odporności.
• Uznane bakterie probiotyczne to przede wszystkim drobnoustroje z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, które przeważają w mikroflorze jelitowej zdrowego dziecka.

Jaki wpływ na florę bakteryjną dziecka ma rodzaj porodu?

Mikroflora jelitowa ma znaczący wpływ na kształtowanie się odporności dziecka, a kolonizacja flory bakteryjnej rozpoczyna się już w momencie narodzin. Układ immunologiczny noworodka wyróżnia się niedojrzałością, dlatego bytujące w przewodzie pokarmowym mikroorganizmy powinny wspierać procesy trawienne i perystaltykę jelit oraz hamować wzrost chorobotwórczych patogenów.

Pierwszy kontakt mikrobioty dziecka z bakteriami ma miejsce podczas porodu, choć pojawiają się badania wskazujące na stymulację mikroflory jelitowej jeszcze w trakcie życia płodowego. Jednak to poród odgrywa najważniejszą rolę w procesie tworzenia mikroflory autochtonicznej, kiedy to jelita dziecka kolonizują pierwsze szczepy bakterii. Istotny jest przy tym rodzaj porodu – siłami natury lub przez cesarskie cięcie.

Poród siłami natury 

W trakcie porodu naturalnego dochodzi do bezpośredniego kontaktu noworodka z mikroflorą bakteryjną pochwy i przewodu pokarmowego matki. W pierwszej dobie życia dolne partie układu pokarmowego dziecka zasiedlają bakterie z rodzaju Escherichia, Enterococcus, Staphylococcus i Lactobacillus, a po kilku dniach florą dominującą stają się pałeczki z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Obecność tych mikroorganizmów zapobiega nadmiernemu namnażaniu chorobotwórczych drobnoustrojów.

Poród przez cesarskie cięcie

Noworodek, który przychodzi na świat drogą cesarskiego cięcia, nie ma kontaktu z florą bakteryjną dróg rodnych rodzicielki. W pierwszych chwilach życia dziecko natrafia więc na bakterie ze środowiska szpitalnego i skóry matki, co oznacza, że w jego mikroflorze dominują mikroorganizmy z rodzaju Staphylococcus, Corynebacterium, Propionibacterium i Clostridium. Flora bakteryjna dziecka wyróżnia się obniżoną liczbą bakterii z rodzaju Bifidobacterium, a kolonizacja przez tzw. dobre bakterie odbywa się później niż u dzieci urodzonych siłami natury. 

Kiedy podawać dziecku probiotyki?

Niektóre probiotyki dla dzieci można stosować już od pierwszych dni życia. Dostępne preparaty są przeznaczone dla noworodków, niemowląt i starszych dzieci. Kolonizacja przewodu pokarmowego jest szczególnie intensywna w chwili narodzin i w pierwszych 2-3 latach życia. Mikroflora jelitowa osiąga pełną dojrzałość dopiero około 7. roku życia, dlatego warto wspierać odporność dziecka szczególnie w tym wczesnym okresie. 

Probiotyki dla dzieci są zalecane w następujących przypadkach:

• narodziny drogą cesarskiego cięcia,
• opóźnione karmienie mlekiem matki, które jest naturalnym synbiotykiem,
• karmienie sztuczne,
• profilaktyka martwiczego zapalenia jelit (NEC),
• profilaktyka chorób autoimmunologicznych, alergii i astmy,
• żywienie dojelitowe wcześniaków,
• kolka jelitowa,
• biegunka,
• antybiotykoterapia,
• wsparcie odporności dziecka.

Jakie probiotyki dla dzieci wybrać?

Na rynku pojawia się coraz więcej produktów o zróżnicowanym składzie. Tym, na co należy zwrócić szczególną uwagę, jest rodzaj mikroorganizmów występujących w preparacie. Do uznanych szczepów probiotycznych zaliczamy przede wszystkim bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, które przeważają w mikroflorze jelitowej zdrowego dziecka. 

Ilość mikroorganizmów w preparatach probiotycznych powinna wynosić ok. 108 w 1g preparatu – mniejsza liczba może nie przynieść oczekiwanych efektów terapeutycznych, gdyż pewna część bakterii ulega zniszczeniu przez kwas solny i żółć. Uważa się, że właściwości probiotyków są szczepozależne, dlatego w celu osiągnięcia efektu terapeutycznego warto sięgać po sprawdzone probiotyki dla dzieci, takie jak Coloflor Cesario (0-6 miesięcy) czy Coloflor Baby (0-18 lat). 

Czy probiotyki dla dzieci są bezpieczne?

W związku z tym, że bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium stanowią część naturalnej mikroflory przewodu pokarmowego dziecka, stosowanie probiotyków jest uznawane za bezpieczne. Potwierdza to przyznany im przez FDA status GRAS (Generally Recognized As Safe – Powszechnie Uznawane za Bezpieczne). Należy jednak przestrzegać zaleceń producenta dotyczących dawkowania oraz dbać o to, by preparat był dostosowany do wieku dziecka, jego stanu zdrowia i ewentualnych zaburzeń jelitowych.