Jak dawać dzieciom konkretne instrukcje. Zasady i granice

Wytyczanie granic oraz uczenie dzieci określonego sposobu komunikacji pomaga w egzekwowaniu wyznaczonych wcześniej norm i zasad. Chcesz wiedzieć, jak rozmawiać z dzieckiem, aby rzeczywiście współpracowało z Tobą i robiło to, o co je prosisz? Konkretne instrukcje dawane dzieciom to nie tylko metoda rodziców na uczenie dzieci odpowiedzialności czy podejmowania nowych obowiązków, ale i bezpieczeństwo.

Po co normy i zasady w domu?

Normy i zasady porządkują świat, pozwalają określić i odnaleźć się w złożonych relacjach społecznych, przedszkolu, szkole, domu oraz wielu innych miejscach, które szczególnie na początku, dla małego człowieka są często chaosem.

Wprowadzenie określonych zasad w domu pozwala uczyć dziecko danych zachowań. Dzięki temu, że najpierw komunikujemy, co jest pożądane, a jakie zachowanie jest przez nas źle widziane, mamy możliwość egzekwowania określonego zachowania.

Dzieci, które nie mają  powiedziane wprost, co jest akceptowane przez rodziców, które nie mają przyswojonych jasnych zasad, zazwyczaj same sprawdzają, co rodzice zrobią w określonych sytuacjach. Niestety, często wtedy spotykają się albo z gniewem i złością mamy czy taty, albo z ignorancją i bagatelizowaniem. Żadna z tych dwóch postaw nie sprzyja zrozumieniu przez dzieci tego, czego oczekują od nich rodzice i co jest ważne dla całej rodziny.

Komunikowanie zasad, ustalenie ich wspólnie z dzieckiem, włączenie go w stanowienie rodzinnego kontraktu powoduje, że pokazujemy córce lub synowi, że jest dla nas ważne, a dodatkowo uczymy go własnym przykładem jak można porozumiewać się w zespole.

Krótkie i jasne komunikaty – zobacz jak ich użyć

Budując rodzinne zasady i normy warto się zastanowić, co jest dla mnie - jako rodzica – najważniejsze. Czy chcę, aby moje dziecko było samodzielne, czy zależy mi na włączeniu go w obowiązki domowe, czy może chcę, aby w czasie przygotowywania posiłków jednak nie wchodziło do kuchni i spokojnie siedziało przy stole?

Określenie sfer, w których mają obowiązywać konkretne zasady, rozpisanie norm i zasad oraz pokazanie dziecku, co i jak obowiązuje w domu, może bardzo ułatwić wspólne funkcjonowanie.

Krótkie, jasne komunikaty o prostej strukturze to sprzymierzeńcy rodzica. Takie zdania pozwalają poznać dziecku czego od niego oczekujemy. Wyrażone w formie pozytywnej od razu informują o tym, co dziecko ma zrobić. Krótka, zwięzła i jasna forma komunikacji sprawia, że dziecko szybko rozumie jej treść i może zareagować.

Długie, rozbudowane zdania, moralizowanie, kazania, robienie wymówek synowi lub córce – nie skutkują. Dlaczego? Ponieważ wyrażają zazwyczaj trudne emocje rodziców, ich przekonania oraz pokazują pewne schematy. Rodzic zazwyczaj zastrasza wtedy dziecko lub wpędza je w poczucie winy, zamiast budować wewnętrzny, jasny system norm i zasad.

3 sposoby – co robić, kiedy dziecko nie słucha

1.Mów zamiast pytać

Kiedy dziecko nie chce wykonać Twojego polecenia, ciągle mówi „nie”. Zazwyczaj rodzice pytają je, co chce teraz zrobić, na co ma ochotę, sugerują i proszą. W takiej sytuacji dziecko może chętnie wykorzystać możliwość odmowy. Zamiana pytań na zdania oznajmujące, pokazanie wyboru i konsekwencji będzie łatwiejsze dla dziecka i rodzica np. miasta „czy chcesz się ubrać?” powiedz „Ubierz się proszę, idziemy do przedszkola. Do wyboru masz niebieską koszulkę lub zieloną”.

2.Wytłumacz

Odmawianie dzieciom jakieś rzeczy lub czynności zazwyczaj kończy się buntem, oporem i niechęcią z ich strony. Wcześniej postawione jasno zasady pomagają egzekwować określone zachowania. Jednocześnie przy każdej sytuacji tłumacz dziecku, dlaczego przebieganie przez ulicę jest niebezpieczne lub dotykanie noży w kuchni może spowodować skaleczenie.

3.Szanuj odmienność swoich dzieci

Kiedy dziecko się nie zgadza, nie chce czegoś robić i nie przestrzega norm, możliwe, że jest to jego sposób na zwrócenie Twojej uwagi. Im mniej czasu wspólnego, tym możliwe, że częściej spotkasz się z odmową, złością, głośnym „nie”. Podchodzenie do dziecka indywidualnie, dawanie mu czasu i uwagi buduje niepowtarzalną więź. Dlatego czasem spójrz na but swojego dziecka jako na prośbę o pomoc, troskę i miłość.

Bibliografia:
Faber A, Mazilish E. Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina, 2013