Oleje i oliwy - do smażenia czy do sałatki?

Od ilości różnego rodzaju oliw i olejów na sklepowych półkach można dostać zawrotów głowy. Czy wiedziałaś, że olej słonecznikowy nie nadaje się do smażenia a najzdrowszą alternatywą dla masła jest olej kokosowy? Poniżej przegląd kilkunastu olejów. Sprawdź, jak w kuchni wykorzystać ich właściwości.

OLEJ SŁONECZNIKOWY

Powszechnie stosowany w polskich kuchniach. Neutralny zapach i smak sprawia, że można go używać niemal do każdej potrawy. Bogaty jest w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które pomagają utrzymać właściwy poziom cholesterolu. Nie powinno się go używać do smażenia i pieczenia. Olej słonecznikowy zachowa swoje właściwości serwowany jedynie na zimno. Zawiera także duże ilości witaminy E.

OLEJ RZEPAKOWY

Jest neutralny, nie zmienia więc smaku przygotowywanych potraw. Ma średnią temperaturę dymienia (232 °C ), co oznacza, że świetnie nadaje się do podsmażania. Nie jest jednak polecany do głębokiego smażenia. Po przekroczeniu temperatury dymienia oleje zaczynają się palić i wytwarzać substancje rakotwórcze. Olej rzepakowy jest bogatym źródłem witaminy K oraz kwasów Omega-3.

OLIWA Z OLIWEK

Oliwa z oliwek to skarb śródziemnomorskiej diety. Włączenie jej do regularnej diety zmniejsza ryzyko wystąpienia schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Pomaga również łagodzić stany zapalne oraz wspomaga metabolizm węglowodanów. Żeby jednak korzystać z jej zdrowotnych właściwości, musi być używana w odpowiedni sposób. Oliwa typu vergine ma niską temperaturę dymienia (175 °C ). Można używać jej przy pieczeniu warzyw średniej temperaturze, ale przy smażeniu traci swoje walory. Do obróbki termicznej nadaje się oliwa „extra light”, jednak w procesie przetwarzania traci ona swoje cenne substancje. Oliwa z oliwek posiada charakterystyczny smak. Doskonale pasuje jako baza do dressingów lub dodatek do świeżego pieczywa (np. zamiast masła).

OLEJ LNIANY

Bywa nazywany płynnym złotem. Jego skład faktycznie jest imponujący, kwasy Omega 3 stanowią ponad połowę zawartości. Ponadto są łatwiej przyswajalne niż te, które znajdują się w olejach rybnych. Nie nadaje się do obróbki termicznej. Można stosować go wyłącznie na zimno lub dodając do gorących potraw już na talerzu. Świetnie pasuje jako dodatek do kasz. Jeśli nie odpowiada ci jego smak, możesz zneutralizować go dodając olej do owsianki lub ulubionego koktajlu. Po otwarciu olej lniany należy przechowywać w lodówce.

OLEJ Z PESTEK WINOGRON

Idealny do smażenia. Jest neutralny w smaku, a jego temperatura dymienia wynosi aż 245 °C . Ponadto, wiele dobrego może zdziałać dla zdrowia – obniża ciśnienie krwi, zmniejsza poziom cholesterolu we krwi. Badania na gryzoniach wykazały także, że substancje zawarte w oleju z pestek winogron hamują rozwój komórek nowotworowych.

OLEJ KOKOSOWY

Prawdziwy hit kulinarny! Odporny na wysoką temperaturę – nie boi się długotrwałego, głębokiego smażenia. Możesz w nim przygotować zdrowszą wersję grzesznych przekąsek – takich jak frytki czy pączki. Zostawia delikatny, słodkawy posmak. Olej kokosowy jest niezbędny w każdej wegańskiej kuchni – świetnie sprawdza się w pieczeniu jako zamiennik masła (należy użyć 25% mniej oleju niż ilość masła podana w przepisie).

OLEJ PALMOWY

Olej palmowy nie cieszy się dobrą opinią. Jednak nie ze względu na swoje właściwości w kuchni, ale proces pozyskiwania, który wiąże się z niszczeniem ogromnych obszarów lasów tropikalnych. Chociaż zawiera wysoką ilość kwasów nasyconych, ma też pewne właściwości korzystne dla zdrowia. Jest bogaty w beta karoten oraz witaminę E. Ma specyficzny aromat.

OLEJ SEZAMOWY

Ma bardzo charakterystyczny smak i aromat. Doskonale pasuje do dań kuchni azjatyckiej, ale można go używać także np. do podsmażania mięs. Fantastycznie sprawdzi się jako baza do dressingów. Olej sezamowy jest bogaty w błonnik, dzięki czemu pomaga utrzymać jelita w zdrowiu. Świetnie działa też na układ kostny, gdyż jest obfitym źródłem cynku i wapna.

OLEJ Z AWOKADO

Absolutny rekordzista w kwestii temperatury dymienia. Zachowuje swoje właściwości w temperaturze do 270 °C , dlatego jest idealny do pieczenia, smażenia oraz frytowania. Ma lekko orzechowy posmak. Razem ze świeżymi sałatkami stanowi perfekcyjny duet. Zawarte w nim substancje wspomagają wchłanianie antyoksydantów zawartych w warzywach. Olej z awokado działa też jak aplikowany od środka kosmetyk, gdyż podwyższa poziom kolagenu w skórze.

OLEJ Z PESTEK DYNI

Nie nadaje się do smażenia. To olej przeznaczony do urozmaicania smaku sałatek lub dań już po nałożeniu ich na talerz. Ma głęboki, zielony kolor co sprawia, że świetnie nadaje się także do dekorowania potraw. Jest bogatym źródłem witamin z grupy B.

OLEJ KUKURYDZIANY
Ma delikatny, maślany posmak. Nadaje się zarówno do stosowania na zimno, jak i do obróbki termicznej. Niestety, większość olejów kukurydzianych wytwarzanych jest z modyfikowanej genetycznie odmiany. Zawiera witaminę E.

OLEJ Z ORZECHÓW WŁOSKICH
Jak można się domyślać, ma intensywny orzechowy aromat. Doskonale pasuje jako dressing do sałatek lub dodatek do makaronów. Nie poleca się używać go do smażenia czy pieczenia. Podgrzany olej z orzechów włoskich nabiera kwaśnego posmaku. Dostarcza organizmowi wiele mikroelementów – witamin B1, B2, B3, E oraz niacyny. Jest także źródłem kwasu elagowego, który powoduje obumieranie komórek rakowych. Posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe i antyseptyczne.

OLEJ SOJOWY
To dość ciężki olej charakteryzujący się intensywnym smakiem i aromatem. Nadaje się jedynie so krótkiego podsmażania. Podgrzany do zbyt wysokiej temperatury, wydziela toskyczne substancje. Olej sojowy jest bogatym źródłem witaminy K, która zapobiega zmianom prowadzącym do choroby Alzheimera.

OLEJ Z PESTEK MALIN
Tak, w tych małych owocach również kryją się oleiste skarby. Olej z pestek malin to bogate źródło antyoksydantów – tokotrienoli i tokoferoli. W kuchni polecany jako dodatek do sałatek. Jeśli nam nie zasmakuje – swoje miejsce może znaleźć w kosmetyczce.

Anna Chorowiec