Wczoraj, wbrew opinii ekspertów i środowisk pedagogicznych Sejm przyjął koszmarną ustawę, nazywaną "Lex maluchy za kraty" - o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Ustawa wejdzie w życie, jeśli podpisze ją prezydent Duda.
Co "LEX maluchy za kraty" o oznacza dla rodziców i dzieci?
Jeśli ustawa wejdzie w życie: W stosunku do nieletnich będzie można legalnie stosować środki przymusu bezpośredniego, np.: kajdanki, pasy bezpieczeństwa, paralizatory i izolację. 10-latki będą trafiały do ośrodków resocjalizacyjnych, 13-latki do ośrodków odosobnienia do 24 r.ż.
Prof. Marek Konopczyński, pedagog resocjalizacyjny z Polskiej Akademii Nauk apeluje o rozsądek:
„10-latek będzie przebywał w ośrodku z osobami dorosłymi. Łatwo sobie wyobrazić skutki — będziemy „produkowali” dzieci, które potem będą trafiać do zakładów karnych”.
Profesor również przypomina, że w krajach europejskich odpowiedzialności nieletnich zazwyczaj zaczyna się od 14 roku życia. Dodatkowo dziesięciolatek nie ma zasobów poznawczych, emocjonalnych, biologicznych czy społecznych, żeby w pełni rozumieć konsekwencje własnych zachowań.
Ustanowienie dolnej granicy wieku demoralizacji na wiek 10 lat jest bardzo kontrowersyjnym pomysłem dla środowiska polskich pedagogów i psychologów.
Tymczasem, według Ministerstwa Sprawiedliwości przepisy mają „wymiar holistyczny i prowadzą do unowocześnienia metod wychowawczych”. Być może za holistyczne uznano to, że karać będzie mógł nie tylko sąd, ale również dyrektorzy szkół. Co może dać pole do nadużyć oraz wykluczeń i stygmatyzacji.
„To jest kuriozum na mapie europejskiej, a być może na mapie całego świata. Szkoła nie jest placówką resocjalizacyjną, a ta ustawa nadaje jej takie parytety” — podkreśla prof. Konopczyński.
Dodatkowo ustawa poszerza zakres czynu karalnego. Aktualnie nieletni odpowiadają tylko za niektóre wykroczenia, za chwile może się okazać, że zostaną karani za wykroczenia mające charakter czysto administracyjny, np. spuszczenie psa ze smyczy, przeklinanie, złe zaparkowanie hulajnogi czy roweru itd.
W 2014 roku pedagog i wykładowczyni na Uniwersytecie w Leeds, dr Ruth Payne przeprowadziła badania dotyczące roli karania uczniów. Stwierdziła, że uczniowie mogą nauczyć się, że złe zachowanie prowadzą do negatywnych konsekwencji, ale nie uczą się, jak zachowywać się lepiej. Według badaczki stosowanie podejścia behawiorystycznego (jeśli zachowanie jest wzmacniane, będzie kontynuowane, a jeśli nie jest wzmacniane, zatrzyma się) nie ma w ogóle prawdziwych podstaw teoretycznych.
„To świetnie, jeśli trenujesz szczury lub gołębie, ale nie, gdy masz do czynienia z uczniami. Nie stosujemy takiego podejścia w innych obszarach edukacji, więc nie wiem, dlaczego powinniśmy je stosować w obszarze zachowania”. - mówiła dr Payne.
I ówczesne badania dotyczyły głównie zawieszania uczniów w obowiązkach, a nie stawania ich przed sądem. Tymczasem, najwyraźniej dla głosujących ważniejsze jest, żeby karać dzieci, a nie wychowywać.
Tuż po sejmowym głosowaniu grupa ekspertów z najważniejszych organizacji społecznych napisała list i zamierza apelować o weto do prezydenta Dudy.
Tu pełna treść i jedne z pierwszych podpisów.
Warszawa, 6 lipca 2022 roku
Protestujemy! Szkoła ma stać się placówką quasi-resocjalizacyjną?
Sejm RP przyjął w czerwcu 2022 roku fatalną w skutkach dla dzieci i młodzieży rządową ustawę o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, która uwstecznia proces resocjalizacji o kilkadziesiąt lat i przypomina przepisy ustawy z czasów stanu wojennego w PRL.
Wprawdzie Senat RP odrzucił na początku lipca 2022 ustawę w całości, ale teraz wraca ona do Sejmu. Jeśli Sejm ją ponownie przyjmie, to ustawa trafi do podpisu Prezydenta RP.
Dlaczego ta ustawa jest zła?
1. Po pierwsze, ustala wiek odpowiedzialności dziecka za demoralizację na 10 lat, co jest sprzeczne ze współczesną wiedzą psychologiczną, medyczną i pedagogiczną. Oznacza to w praktyce, że 10-letnie dziecko będzie stawało przed sądem, który będzie mógł umieścić je w placówce resocjalizacyjnej razem z 17-18-latkami i 10-latek będzie tam mógł przebywać aż do uzyskania pełnoletności.
2. Po drugie, ustawa umożliwia stosowanie wobec dzieci i młodzieży w placówkach resocjalizacyjnych środki przymusu bezpośredniego, tj. siły fizycznej, kajdanek, pasów bezpieczeństwa, karnych izolatek.
3. Po trzecie, ustawa w Art. 4 par.4 przenosi na wszystkich dyrektorów polskich szkół podstawowych i średnich dotychczasowe obowiązki sędziów sądów powszechnych, w zakresie określania przejawów demoralizacji i czynów karalnych, a przede wszystkim stosowania kar (w ustawie nazywanych środkami wychowawczymi). Są to kary do tej pory zarezerwowanych wyłącznie dla sądów, w postaci: pouczenia, ostrzeżenia ustnego, ostrzeżenia na piśmie, przeproszenia pokrzywdzonego, przywrócenia stanu poprzedniego, wykonania określonych prac porządkowych na rzecz szkoły.
Wejście w życie zapisów Art. par. 4. Ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, która przenosi częściową odpowiedzialność za losy nieletnich z aparatu sądownictwa na dyrektorów szkół powszechnych, jest zabiegiem niezrozumiałym i szkodliwym społecznie.
Zapisy ustawy dają formalną możliwość dyrektorowi szkoły posługiwania się rejestrem kar, które do tej pory były zastrzeżone wyłącznie dla sądu rodzinnego, przenosząc niejako na dyrektora i szkołę odpowiedzialność z niezwiązane z edukacją formy zachowania ucznia.
Jednocześnie treść paragrafu 4 wskazuje, że dyrektor szkoły ma potrafić trafnie zdiagnozować przejawy demoralizacji uczniów oraz mieć rozeznanie w kodeksowych rejestrach czynów karalnych w celu odpowiedniego ukarania ucznia.
Ta kuriozalna sytuacja może zmienić oblicze polskiej oświaty: z edukacyjno-rozwojowego na karno-piętnujące. Nie ma ono nic wspólnego z wychowawczą funkcją szkoły, która polega na znoszeniu barier w rozwoju osobowym i społecznym uczniów oraz praktycznym uczeniu ich między innymi takich wartości i postaw jak współdziałanie, solidarność, wzajemna pomoc czy opiekuńczość.
Wprowadzanie do życia szkoły sformalizowanych kar do tej pory zarezerwowanych dla jurysdykcji sądów, niewątpliwie zaowocuje zwiększeniem poziomu wykluczenia społecznego i stygmatyzacji dzieci i młodzieży w systemie edukacyjnym.
Trudno również zgodzić się z pojęciem karania pod postacią prac porządkowych, które powinny być naturalny sposobem wychowawczego doświadczania przez uczniów edukacji prospołecznej i proekologicznej, a nie pracą „za karę”, co proponują autorzy omawianej ustawy. Praca za karę była jednym z narzędzi aparatu PRL-u, ale teraz znowu sięgnięto do tego skompromitowanego narzędzia pseudo wychowawczego.
Zapisy zawarte w Art. 4. Par. 4 ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich próbują czynić ze szkoły placówkę quasi-resocjalizacyjną!
My, niżej podpisani, stanowczo protestujemy przeciwko wprowadzeniu ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich w życie!
Prof. dr hab. Marek Konopczyński- Sekcja Pedagogiki Resocjalizacyjnej KNP PAN
Dr hab. Małgorzata Michel, prof. UJ – Sekcja Pedagogiki Resocjalizacyjnej KNP PAN
Prof. dr hab. Mirosława Nowak-Dziemianowicz- Sekcja Polityki Oświatowej KNP PAN
Zofia Grudzińska, Fundacja Przestrzeń dla Edukacji, Ruch Społeczny Obywatele dla Edukacji
Alicja Pacewicz, Fundacja Szkoła z Klasą i koalicja SOS dla Edukacji
Prof. dr hab. Roman Leppert – Sekcja Pedagogiki Ogólnej KNP PAN
Dr hab. Iwona Chmura-Rutkowska, prof. UAM, Wydział Studiów Edukacyjnych UAM, Sekcja Pedagogiki Krytycznej KNP PAN, Fundacja Ja, Nauczyciel’ka
dr Katarzyna Sękowska-Kozłowska – kierowniczka Poznańskiego Centrum Praw Człowieka INP PAN
Dr Renata Matusiak, pedagog, wykładowca akademicki
Beata Durczewska, nauczycielka, pedagożka, Fundacja Ja, Nauczyciel’ka
Maciej Durczewski, Fundacja Ja, Nauczyciel’ka
Justyna Ilasz, Fundacja Ja, Nauczyciel’ka
Barbara Janina Sochal, Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka
Łukasz Korzeniowski, Stowarzyszenie Umarłych Statutów
Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu, Przewodnicząca Komisji Praw Człowieka i Równego Traktowania Związku Miast Polskich
Ksenia Talowska, Mikołaj Stefaniszyn, Kogutorium
Mikołaj Wolanin, Fundacja na rzecz Praw Ucznia
dr Beata Zwierzyńska, pedagog, liderka Edukacja w Działaniu
Ewa Żmijewska, pedagog międzykulturowy, Sekcja Pedagogiki Kultury i Edukacji Międzykulturowej PAN, Koalicja Otwarty Kraków
Dr Mariusz Dobijański, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pracowników Resocjalizacji
Agnieszka Jankowiak-Maik, nauczycielka, laureatka Nagrody im. Ireny Sendlerowej i Medalu Wolności Słowa
Przemysław Staroń, psycholog, nauczyciel, edukator, autor książek „Szkoła bohaterek i bohaterów”, Nauczyciel Roku 2018, finalista Global Teacher Prize 2020
Marta Młyńska, edukatorka, trenerka, coachka
Dr hab. Renata Szczepanik, prof. UŁ, Sekcja Pedagogiki Resocjalizacyjnej, KNP PAN
Dr hab. Bartłomiej Walczak, Uniwersytet Warszawski, Szkoła Edukacji PAFW i UW
Dr Iga Kazimierczyk, nauczycielka, pedagożka, “Wolna szkoła” i Fundacja “Przestrzeń dla edukacji”
dr Ilona Fajfer-Kruczek – pedagożka, socjoterapeutka, wykładowczyni akademicka na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach
Dr Urszula Tokarczyk-Bar, pedagog specjalny, terapeuta, Wydział Studiów Edukacyjnych UAM
Dominik Kuc, Ranking Szkół Przyjaznych LGBTQ+
Dorota Łoboda, Przewodnicząca Komisji Edukacji Radym.st. Warszawy
Fundacja Rodzice Mają Głos
Magdalena Wołowicz, pedagożka, terapeutka
Prof. dr hab. Jarosław Płuciennik, (Uniwersytet Łódzki), były prorektor ds. kształcenia oraz pełnomocnik ds. otwartej edukacji
Karolina Skowron, Dyrektorka zarządzająca Akcja Demokracja
Dorota Kujawa-Weinke – nauczycielka, edukatorka
Renata Czaja-Zajder, nauczycielka, Protest z Wykrzyknikiem
Anna Schmidt-Fic, nauczycielka, Protest z Wykrzyknikiem, Wolna Szkoła
Leszek Olpiński, edukator, Protest z Wykrzyknikiem
Monika Miłowska, prezeska, Fundacja CultureLab
Maria Shmel’ova, prezeska, Portal edukacyjny TupTupTup
Marta Szymczyk, Nieszablonowa pedagożka, Protest z Wykrzyknikiem
Agnieszka Puta, nauczycielka
Nina Myalska, pedagożka, terapeutka
Joanna Paluszkiewicz nauczycielka
Anna Drużyńska nauczycielka
Justyna Reisenberg nauczycielka
Anna Bednarek, nauczycielka
Bogumiła Bielak, nauczycielka, Protest z Wykrzyknikiem
dr Jakub Bielak, wykładowca akademicki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Edyta Mak, nauczycielka
Zofia Lisiecka, Fundacja Edukacyjna ODiTK
Joanna Baran, pedagog resocjalizacyjny, Regionalny Zespół Placówek Wsparcia Edukacji w Opolu
Elżbieta Rutkowska, nauczycielka
Beata Smolarek, nauczycielka
Justyna Paszek, nauczycielka
Agnieszka Foryś, nauczycielka, Protest z Wykrzyknikiem
dr Agnieszka Tajak-Bobek, pedagog resocjalizacyjny, wykładowca akademicki, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Katarzyna Jurzysta, rodzic, pedagog
Anna Cieplak, edukatorka, pisarka
Karolina Rudnicka, nauczycielka
dr hab. Edyta Głowacka Sobiech prof. UAM , Wydział Studiów Edukacyjnych UAM, Sekcja Pedagogiki Krytycznej i Specjalnej KNP PAN
Dominika Słowik, pisarka
Sylwia Ufnalska, tłumaczka i redaktorka naukowa, Członek Honorowy Europejskiego Stowarzyszenia Redaktorów Naukowych
Marta Badowska, wicedyrektorka szkoły podstawowej, terapeutka, wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Dysleksji
Polskie Towarzystwo Dysleksji, organizacja społeczna na rzecz dzieci, młodzieży i dorosłych
Anna Dęboń pedagożka, terapeutka, nauczycielka wspomagająca, aktywistka edukacyjna, mama, prezeska Stowarzyszenia dO!PAmina Lab
Robert Strzała – polonista, nauczyciel Zespołu Szkół Plastycznych, wiceprezes Stowarzyszenia dO!PAmina Lab
Stowarzyszenie dO!PAmina Lab – organizacja działająca na rzecz dzieci i młodzieży (w szczególności na rzecz poszanowania praw dzieci w przestrzeniach publicznych) oraz szeroko pojętych zmian w edukacji
Aleksandra Czetwertyńska, Fundacja Centrum Cyfrowe
Zofia Szarota, profesor Akademii WSB
Paulina Korach, pedagog, doktorantka, osoba z niepełnosprawnością narządu ruchu poruszająca się na wózku
Angelika Friedrich, Nastoletni Azyl
Tomasz Pintal – edukator, psycholog, promotor wspierania Edukosmitów
Daria Bielenin-Palęcka – matka – Jestem rodzicem i jestem przeciwko #LexCzarnek
Nina Podleszańska, matka, babcia, wykładowczyni
dr Beata Tylewska-Nowak, pedagożka specjalna, logopedka, WSE, UAM Poznań, instruktorka ZHP w stopniu hm,
Maksymilian Dyśko, student Pedagogiki Specjalnej, Wydział Studiów Edukacyjnych UAM
Kacper Nowicki, Prezes Zarządu Fundacji Varia Posnania, Poznań
Bartosz Nowak, lekarz stomatolog, Poznań,
Monika Gronowska, psycholog, surdopedagog, Poznań
Jolanta Molenda-Bieniecka nauczycielka-bibliotekarka, arteterapeutka, członkini Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego, Poznań
Magdalena Pąk, nauczycielka z 15 letnim stażem, wychowawca, instruktor, Olsztyn
Rafał Filipski, nauczyciel języka polskiego, kulturoznawca , Warszawa
Krzysztof Obrębski, pedagog, kurator sądowy, nauczyciel edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, wiedzy o społeczeństwie , muzyki, Warszawa
Anna Abramczyk, nauczyciel- doradca metodyczny, Wrocław
dr hab. Małgorzata Przanowska, pedagog, filozof edukacji
Tomasz Plaszczyk – adwokat – Gdańsk
Teresa Bogusz – nauczycielka
Dr Konrad Ciesiołkiewicz – przewodniczący Komitetu Dialogu Społecznego KIG, uczestnik prac fundacji edukacyjnych i wychowawczych.
Monika Nyka, liderka NIE dla chaosu w szkole
Dorota Oleksiak, liderka NIE dla chaosu w szkole
Joanna Trojanowska, nauczycielka, liderka NIE dla chaosu w szkole
Anna Jurewicz, Centrum Doskonalenia Nauczycieli RAZEM LEPIEJ
Martyna Tarnowska, Polskie Stowarzyszenie Animatorów Pedagogiki Celestyna Freineta
Anna Sowińska, Fundacja Plan daltoński.pl
Joanna Dziekońska, Wydział Nauk Społecznych UWM w Olsztynie, Sekcja Edukacji Elementarnej KNP PAN
dr Iwona Maciejowska prof. UJ, Zakład Dydaktyki Chemii
Marcin Michalik, nauczyciel, edukator, Fundacja Plan daltoński. pl
Dr Joanna Witczak-Nowotna, tyflopedagog, Fundacja Cedunis
dr Maja Brzozowska-Brywczyńska, podwójna mama, socjolog dzieciństwa, Wydział Socjologii UAM, Poznań
Joanna Kowalska-Andrzejewska, psycholożka, Fundacja Rozwoju Motylarnia, Niepubliczna Szkoła Podstawowa Cogito w Poznaniu
Joanna Bzdęga-Rugała- matka, instruktorka ZHP
Krystian Karcz – etyk, nauczyciel
Sylwia Stasikowska – nauczycielka
Dr Aneta Skuza, pedagog, nauczyciel akademicki
Agata Radecka, nauczycielka, doktorantka Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej
Emilia Przerwa-Tetmajer, romanistka
.
.
Chore, aby karać dzieci, a nie wychowywać.
.