Niedawno przeprowadzone badanie sugeruje, że pomaganie dzieciom w zrozumieniu perspektywy innych może ułatwić im nauczenie się przebaczania ludziom. Badanie wykazało również, że uczenie dzieci, by przepraszały szczerze, może pomóc otrzymać im przebaczenie od innych.
- Przebaczenie jest ważne u dzieci i dorosłych w przywracaniu relacji i ograniczaniu przyszłych konfliktów – mówi Kelly Lynn Mulvey, główny autor badania i profesor nadzwyczajny psychologii na Uniwersytecie Stanowym Karoliny Północnej. - Nie wiedzieliśmy jednak zbyt wiele o tym, co sprawia, że dzieci chętniej wybaczają innym.
By to zgłębić, Mulvey i jej współpracownicy zaprosili do badania 185 dzieci w wieku od 5 do 14 lat. Naukowcy przeprowadzili pogłębiony wywiad z każdym uczestnikiem. Ten zawierał podstawowe informacje i oceniał umiejętności dziecka w zakresie „teorii umysłu”. Teoria umysłu to zdolność do zrozumienia, że czyjeś przekonania, intencje i pragnienia różnią się od twoich.
Następnie badacze przeprowadzili każde dziecko przez serię scenariuszy z udziałem innych dzieci, które „należały do grupy” i były „poza grupą”. Każdemu uczestnikowi badania powiedziano, że jest częścią grupy takiej jak zielony zespół.
Podczas wywiadów badacze opisali niektóre dzieci jako uczestników zielonej drużyny, a inne dzieci – drużyny żółtej. W każdym scenariuszu ankieterzy pytali uczestników badania, czy byliby skłonni wybaczyć grupie, która wykluczyła ich z gry lub działania.
Były trzy główne ustalenia:
- po pierwsze, dzieci są bardziej skłonne wybaczyć osobom, które je przeprosiły,
- po drugie, dzieci częściej wybaczają ludziom, z którymi czują przynależność do jednej grupy,
- po trzecie, im bardziej zaawansowana jest u dziecka umiejętność „teorii umysłu”, tym większe jest prawdopodobieństwo, że wybaczy innym.
- Odkryliśmy, że dzieci mają wyszukane zdolności wybaczania innym — mówi Mulvey. Są zdolne do przywracania relacji z innymi i zazwyczaj są tym zainteresowane.
Naukowcy zidentyfikowali dwie kwestie związane z przebaczeniem, na których rodzice i nauczyciele mogą chcieć się skupić.
Jednym z nich jest pomaganie dzieciom w zrozumieniu, jak ważne jest przepraszanie w szczery sposób.
- Dzieci potrafią dostrzec nieszczere przeprosiny, a te nie sprzyjają zachęcaniu do wybaczania – mówi Mulvey. - Przeprosiny muszą jasno wskazywać, że ktoś rozumie, dlaczego to, co zrobił, było złe. To z kolei zwiększa prawdopodobieństwo, że inne dzieci dadzą mu drugą szansę.
Drugim obszarem zainteresowania jest pomoc dzieciom w zrozumieniu punktu widzenia innych ludzi, nawet jeśli różnią się od ciebie.
- Jednym z najbardziej znaczących wniosków naszych badań jest to, że nauczyciele i rodzice muszą aktywnie pomagać dzieciom w kultywowaniu teorii umiejętności umysłowych – mówi Mulvey. - Dobrym punktem wyjścia jest nakłonienie ich do wyjaśnienia powodów ich działań i tego, jak mogą to czuć inni ludzie. Pomoc młodym ludziom w rozwijaniu tych umiejętności w dzieciństwie pomoże im poruszać się po zróżnicowanym i złożonym świecie.