Znalazłam ciekawy artykuł na temat pielęgnacji pępka u noworodka wklejam dwa pytania i odpowiedzi na nie. Odpowiedzi udziela:
prof. dr hab. med. Ewa Helwich
Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
2. Jaki jest optymalny sposób pielęgnacji kikuta pępowiny u noworodka na oddziale noworodkowym?
U noworodków, które przebywają w jednym pomieszczeniu z matką (system opieki rooming-in), nie trzeba stosować specjalnych środków przeciwbakteryjnych; wystarczy pielęgnacja, której podstawą jest mycie. Jeżeli dziecko jest oddzielone od matki (np. przynoszone tylko w okresie karmienia), ryzyko kolonizacji pępka florą szpitalną jest znacznie większe. W celu zmniejszenia ryzyka zakażenia pępka w takiej sytuacji zaleca się stosowanie środka odkażającego, na przykład chloroheksydyny lub oktenidyny. Wbrew dość powszechnym przekonaniom spirytus działa przeciwbakteryjnie mniej skutecznie niż inne preparaty przeciwbakteryjne. Preparatów zawierających związki jodu, mimo ich skuteczności przeciwbakteryjnej, nie należy używać w okresie okołoporodowym. Jod jest wchłaniany przez skórę noworodka, co może powodować stan przejściowej niedoczynności tarczycy, związany z fałszywie dodatnim wynikiem badania przesiewowego oceniającego jej czynność. Roztwór gencjany ce****e działanie przeciwbakteryjne, jednak jego zastosowanie w dużym stopniu utrudnia ocenę stanu kikuta pępowiny. W Polsce powszechnie zaleca się pielęgnowanie pępowiny 70% roztworem spirytusu. Zgodnie z ogólną opinią ma to zapewnić szybsze jej wysychanie (alkohol osusza, odciągając wodę), jednak wyniki badań wskazują na skutek wręcz przeciwny. Ponadto niekiedy zalecenie to jest przesadnie stosowane - kikut przemywany jest spirytusem przy każdym przewijaniu dziecka, co jest zupełnie nieuzasadnione. (EH, PS)
WHO/RHT/MSM/98.4 Care of the Umbilical Cord: A review of evidence. http://www.who.int/reproductive-health/publications/MSM_98_4/MSM_98_4_chapter4.en.html
Zupan J., Garner P., Omari A.A.: Topical umbilical cord care at birth. Cochrane Database Syst. Rev., 2004; (3): CD001057
3. Jaki jest optymalny sposób pielęgnacji kikuta pępowiny w domu?
Kikut pępowiny powinien być utrzymany w czystości zgodnie z zasadami normalnej higieny. Najważniejsze jest utrzymywanie go w stanie suchym. Powszechne jest zalecanie przemywania kikuta spirytusem, jednak zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i wynikami badań nie jest to konieczne, gdyż nie wpływa na częstość zakażeń. Nie zaleca się rutynowego stosowania roztworu gencjany lub związków zawierających jod (p. pytanie 2.). Wykazano, że stosowanie alkoholu lub preparatów przeciwbakteryjnych niekiedy opóźnia wysychanie i odpadanie kikuta pępowiny, co może zwiększać niepokój rodziców. Jeśli kikut pępowiny został zabrudzony (w tym kałem lub moczem), należy go umyć, używając czystej wody i mydła. Do czasu zagojenia pępek trzeba luźno przykrywać czystym ubrankiem, a pieluszkę zawijać tak, aby sięgała pod pępek. Zarówno na oddziale noworodkowym, jak i w domu niezwykle istotne jest mycie rąk przed wszelkimi zabiegami higienicznymi dotyczącymi pępka. (EH, PS)
WHO/RHT/MSM/98.4 Care of the Umbilical Cord: A review of evidence. http://www.who.int/reproductive-health/publications/MSM_98_4/MSM_98_4_chapter4.en.html
Zupan J., Garner P., Omari A.A.: Topical umbilical cord care at birth. Cochrane Database Syst. Rev., 2004; (3): CD001057
prof. dr hab. med. Ewa Helwich
Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
2. Jaki jest optymalny sposób pielęgnacji kikuta pępowiny u noworodka na oddziale noworodkowym?
U noworodków, które przebywają w jednym pomieszczeniu z matką (system opieki rooming-in), nie trzeba stosować specjalnych środków przeciwbakteryjnych; wystarczy pielęgnacja, której podstawą jest mycie. Jeżeli dziecko jest oddzielone od matki (np. przynoszone tylko w okresie karmienia), ryzyko kolonizacji pępka florą szpitalną jest znacznie większe. W celu zmniejszenia ryzyka zakażenia pępka w takiej sytuacji zaleca się stosowanie środka odkażającego, na przykład chloroheksydyny lub oktenidyny. Wbrew dość powszechnym przekonaniom spirytus działa przeciwbakteryjnie mniej skutecznie niż inne preparaty przeciwbakteryjne. Preparatów zawierających związki jodu, mimo ich skuteczności przeciwbakteryjnej, nie należy używać w okresie okołoporodowym. Jod jest wchłaniany przez skórę noworodka, co może powodować stan przejściowej niedoczynności tarczycy, związany z fałszywie dodatnim wynikiem badania przesiewowego oceniającego jej czynność. Roztwór gencjany ce****e działanie przeciwbakteryjne, jednak jego zastosowanie w dużym stopniu utrudnia ocenę stanu kikuta pępowiny. W Polsce powszechnie zaleca się pielęgnowanie pępowiny 70% roztworem spirytusu. Zgodnie z ogólną opinią ma to zapewnić szybsze jej wysychanie (alkohol osusza, odciągając wodę), jednak wyniki badań wskazują na skutek wręcz przeciwny. Ponadto niekiedy zalecenie to jest przesadnie stosowane - kikut przemywany jest spirytusem przy każdym przewijaniu dziecka, co jest zupełnie nieuzasadnione. (EH, PS)
WHO/RHT/MSM/98.4 Care of the Umbilical Cord: A review of evidence. http://www.who.int/reproductive-health/publications/MSM_98_4/MSM_98_4_chapter4.en.html
Zupan J., Garner P., Omari A.A.: Topical umbilical cord care at birth. Cochrane Database Syst. Rev., 2004; (3): CD001057
3. Jaki jest optymalny sposób pielęgnacji kikuta pępowiny w domu?
Kikut pępowiny powinien być utrzymany w czystości zgodnie z zasadami normalnej higieny. Najważniejsze jest utrzymywanie go w stanie suchym. Powszechne jest zalecanie przemywania kikuta spirytusem, jednak zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i wynikami badań nie jest to konieczne, gdyż nie wpływa na częstość zakażeń. Nie zaleca się rutynowego stosowania roztworu gencjany lub związków zawierających jod (p. pytanie 2.). Wykazano, że stosowanie alkoholu lub preparatów przeciwbakteryjnych niekiedy opóźnia wysychanie i odpadanie kikuta pępowiny, co może zwiększać niepokój rodziców. Jeśli kikut pępowiny został zabrudzony (w tym kałem lub moczem), należy go umyć, używając czystej wody i mydła. Do czasu zagojenia pępek trzeba luźno przykrywać czystym ubrankiem, a pieluszkę zawijać tak, aby sięgała pod pępek. Zarówno na oddziale noworodkowym, jak i w domu niezwykle istotne jest mycie rąk przed wszelkimi zabiegami higienicznymi dotyczącymi pępka. (EH, PS)
WHO/RHT/MSM/98.4 Care of the Umbilical Cord: A review of evidence. http://www.who.int/reproductive-health/publications/MSM_98_4/MSM_98_4_chapter4.en.html
Zupan J., Garner P., Omari A.A.: Topical umbilical cord care at birth. Cochrane Database Syst. Rev., 2004; (3): CD001057