Żeby walczyć trzeba rozpoznać przeciwnika:
Otyłość-
Obesitas
Otyłość prosta, nadmierna masa ciała, nadwaga
Opis
O otyłości mówimy, gdy u osoby w określonym wieku waga o 20% przekracza normę dla danego wzrostu. Dokładniejszy sposób wyliczania prawidłowej masy ciała to coraz powszechniej używany wskaźnik masy ciała, tak zwany BMI (ang. Body Mass Index), który nie powinien przekraczać 25. BMI to iloraz masy ciała w kilogramach przez kwadrat wzrostu w metrach. Otyłość może być objawem chorób gruczołów wydzielania wewnętrznego i chorób metabolicznych, ale częściej wynika ze spożywania nadmiernych ilości pożywienia w stosunku do potrzeb organizmu.
Najczęstsze dolegliwości i objawy
• Nadmiar tkanki tłuszczowej, wzmożona potliwość, zła tolerancja wysiłku fizycznego
• W starszym wieku mogą dołączyć się bóle stawów, choroby sercowo-naczyniowe (nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa) oraz cukrzyca
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Utrzymywanie się bądź nasilanie otyłości pomimo stosowania diety ubogokalorycznej i regularnego wysiłku fizycznego.
Przyczyny
Najczęstsze przyczyny to nadmierny apetyt, złe nawyki żywieniowe oraz brak wysiłku fizycznego. Niektóre osoby mają genetyczną skłonność do otyłości, a nieprawidłowy tryb życia, dieta i stresy emocjonalne przesądzają o ujawnieniu się tych predyspozycji. Niekiedy przyczyną otyłości są choroby tarczycy (niedoczynność tarczycy), nadnerczy (np. choroba Cushinga) lub inne defekty przemiany materii.
Sposoby zapobiegania
Najlepiej, by o zapobieganiu otyłości pamiętali już rodzice i nie przekarmiali swoich dzieci, szczególnie słodyczami, chipsami, hamburgerami itp. Od wczesnej młodości powinno się samemu dbać o to, by kaloryczność spożywanych posiłków dostosowana była do zapotrzebowania energetycznego, które różni się w zależności od płci, wieku i trybu życia. Codzienna dieta powinna zawierać węglowodany, białka i tłuszcze w odpowiednich proporcjach, niezmiernie ważne jest spożywanie stosownej ilości błonnika, witamin i mikroelementów. Ponadto zaleca się regularny wysiłek fizyczny.
Przewidywany przebieg choroby
Przyswojenie zdrowych nawyków dotyczących odżywiania i aktywności fizycznej umożliwia powrót do prawidłowej masy ciała. Krótkotrwałe stosowanie diet odchudzających prowadzi zwykle do przejściowego spadku masy ciała, ale po powrocie do poprzednich nawyków utracone kilogramy szybko się odzyskuje.
Możliwe powikłania
• Cukrzyca
• Choroba wieńcowa
• Nadciśnienie tętnicze
• Kamica żółciowa
Badania dodatkowe
Najczęściej potrzebna jest ocena ogólnego stanu zdrowia oraz zbadanie stężenia glukozy, cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Lekarz może zlecić odpowiednie badania hormonalne lub metaboliczne, jeśli są do tego wyraźne podstawy w postaci dolegliwości i objawów innych niż sama otyłość.
Cele leczenia
Celem leczenia jest zmniejszenie masy ciała i utrzymanie prawidłowej wagi oraz zapobieganie powikłaniom.
Leczenie
Leki wspomagające, w tym zmniejszające łaknienie: sibutramina
Leczenie operacyjne
Bardzo rzadko, w wyjątkowo opornych na leczenie przypadkach, wykonuje się operację częściowego wycięcia żołądka lub jelit, które mają na celu zmniejszenie powierzchni wchłaniania pokarmów. Można także usuwać tkankę tłuszczową ze skóry brzucha i pośladków.
Opracowanie: dr nauk med. Edyta Zagórowicz
Otyłość-
ObesitasOtyłość prosta, nadmierna masa ciała, nadwaga
Opis
O otyłości mówimy, gdy u osoby w określonym wieku waga o 20% przekracza normę dla danego wzrostu. Dokładniejszy sposób wyliczania prawidłowej masy ciała to coraz powszechniej używany wskaźnik masy ciała, tak zwany BMI (ang. Body Mass Index), który nie powinien przekraczać 25. BMI to iloraz masy ciała w kilogramach przez kwadrat wzrostu w metrach. Otyłość może być objawem chorób gruczołów wydzielania wewnętrznego i chorób metabolicznych, ale częściej wynika ze spożywania nadmiernych ilości pożywienia w stosunku do potrzeb organizmu.
Najczęstsze dolegliwości i objawy
• Nadmiar tkanki tłuszczowej, wzmożona potliwość, zła tolerancja wysiłku fizycznego
• W starszym wieku mogą dołączyć się bóle stawów, choroby sercowo-naczyniowe (nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa) oraz cukrzyca
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Utrzymywanie się bądź nasilanie otyłości pomimo stosowania diety ubogokalorycznej i regularnego wysiłku fizycznego.
Przyczyny
Najczęstsze przyczyny to nadmierny apetyt, złe nawyki żywieniowe oraz brak wysiłku fizycznego. Niektóre osoby mają genetyczną skłonność do otyłości, a nieprawidłowy tryb życia, dieta i stresy emocjonalne przesądzają o ujawnieniu się tych predyspozycji. Niekiedy przyczyną otyłości są choroby tarczycy (niedoczynność tarczycy), nadnerczy (np. choroba Cushinga) lub inne defekty przemiany materii.
Sposoby zapobiegania
Najlepiej, by o zapobieganiu otyłości pamiętali już rodzice i nie przekarmiali swoich dzieci, szczególnie słodyczami, chipsami, hamburgerami itp. Od wczesnej młodości powinno się samemu dbać o to, by kaloryczność spożywanych posiłków dostosowana była do zapotrzebowania energetycznego, które różni się w zależności od płci, wieku i trybu życia. Codzienna dieta powinna zawierać węglowodany, białka i tłuszcze w odpowiednich proporcjach, niezmiernie ważne jest spożywanie stosownej ilości błonnika, witamin i mikroelementów. Ponadto zaleca się regularny wysiłek fizyczny.
Przewidywany przebieg choroby
Przyswojenie zdrowych nawyków dotyczących odżywiania i aktywności fizycznej umożliwia powrót do prawidłowej masy ciała. Krótkotrwałe stosowanie diet odchudzających prowadzi zwykle do przejściowego spadku masy ciała, ale po powrocie do poprzednich nawyków utracone kilogramy szybko się odzyskuje.
Możliwe powikłania
• Cukrzyca
• Choroba wieńcowa
• Nadciśnienie tętnicze
• Kamica żółciowa
Badania dodatkowe
Najczęściej potrzebna jest ocena ogólnego stanu zdrowia oraz zbadanie stężenia glukozy, cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Lekarz może zlecić odpowiednie badania hormonalne lub metaboliczne, jeśli są do tego wyraźne podstawy w postaci dolegliwości i objawów innych niż sama otyłość.
Cele leczenia
Celem leczenia jest zmniejszenie masy ciała i utrzymanie prawidłowej wagi oraz zapobieganie powikłaniom.
Leczenie
Leki wspomagające, w tym zmniejszające łaknienie: sibutramina
Leczenie operacyjne
Bardzo rzadko, w wyjątkowo opornych na leczenie przypadkach, wykonuje się operację częściowego wycięcia żołądka lub jelit, które mają na celu zmniejszenie powierzchni wchłaniania pokarmów. Można także usuwać tkankę tłuszczową ze skóry brzucha i pośladków.
Opracowanie: dr nauk med. Edyta Zagórowicz
