Elżbietka
mother of two sons&angel
NADŻERKA
Jest to całkowity lub częściowy brak nabłonka płaskiego na powierzchni szyjki macicy.
Nadżerka to po prostu inny nabłonek niż właściwy w tym miejscu nabłonek wielowarstwowy płaski - ten sam, który wyściela całą pochwę. Ten “inny nabłonek” to nabłonek gruczołowy (wydzielający) kanału szyjki macicy, którego jakby nadmiar,(bo widoczny na zewnątrz) powoduje zmianę wyglądu szyjki stwierdzaną w badaniu ginekologicznym, w postaci różnej wielkości i kształtu czerwono zabarwionej „plamki”. To wysycenie czerwoną barwą zależy od prześwitujących naczyń podścieliska i towarzyszącego stanom odczynu zapalnego. Ponieważ jest to nabłonek gruczołowy (wydzielający), mogą wystąpić lub zwiększyć się objawy np. upławów, plamień.
Normalnie występujący nabłonek wielowarstwowy płaski jest zastępowany nabłonkiem walcowatym pochodzącym z kanału szyjki macicy. Nabłonek ten jest czerwony i ziarnisty, co czyni szyjkę macicy zaczerwienioną, zerodowaną. Inną nazwą nadżerki jest owrzodzenie szyjki macicy. Nadżerka może być spowodowana urazem przez kontakt (w trakcie używania tamponów, penetracji pochwy przez ciała obce), przez infekcje (wirusem herpes, wczesna kiła, długo niewymieniane tampony, poważne stany zapalne pochwy) lub przez działanie substancji chemicznych (środki plemnikobójcze zawarte w niektórych globulkach i piankach). Ryzyko wystąpienia nadżerki wzrasta z ilością partnerów seksualnych.
Etapy:
Zachwianie równowagi bakteryjnej w pochwie + uszkodzenie nabłonka -> wytwarzanie nabłonka gruczołowego (w niewłaściwym miejscu) -> nadżerka.
Objawy-krwawienia z pochwy niezwiązane z krwawieniem miesiączkowym
• krwawienia po stosunku
• krwawienia między miesiączkami
• upławy (śluzowe o żółtym zabarwieniu), mogą mieć przykry zapach i towarzyszyć stanom zapalnym pochwy
-Czasem nadżerka może nie dawać żadnych objawów klinicznych
Diagnostyka:
-W badaniu we wziernikach szyjka macicy jest zaczerwieniona z cechami zapalnymi.
-Badanie Cytologiczne może wykazać obecność komórek atypowych
-Posiew może wykazać obecność bakterii E. colli w pochwie
-Kolposkopia
-Czasem należy pobrać wycinki z tarczy części pochwowej do badania pod mikroskopem
Leczenie:
Leczenie nadżerki jest uzależnione od przypadku i powinno być prowadzone przez lekarza. Nadżerka spowodowana przez działanie środków chemicznych może czasem ulec samowyleczeniu po zaprzestaniu używania tych środków. W innych przypadkach można zastosować leki dopochwowe zawierające estrogeny. Za skuteczne metody leczenia uważa się stosowanie elektrokoagulacji, laseroterapii lub krioterapii. W skrajnych przypadkach należy nadżerkę usunąć chirurgicznie przez tzw. konizacje.
Kiedy leczyć nadżerkę?
Ten stan zapalny, jak każdy inny, powinien być wyleczony przed spodziewaną ciążą. Jednak elektrokonizacji i konizacji chirurgicznej nie powinno się wykonywać u kobiet przed okresem rozrodczym. Nadżerkę trzeba wyleczyć delikatniejszymi metodami, niepozostawiającymi żadnych śladów (a takich jest kilka). Mówi się, że podczas ciąży albo po niej nadżerka znika? Współistnienie nadżerki podczas ciąży powoduje nasilenie stanu chorobowego, a nie zmniejszenie. Podczas ciąży, bowiem układ odpornościowy kobiety jest osłabiony, więc stan zapalny ma warunki do rozwoju. To, że po porodzie nadżerka znika lub zmniejsza się, jest mitem.
Niektóre nadżerki podobno same się goją?
Może dojść do pozornego wygojenia nadżerki. Nabłonek wielowarstwowy płaski pokryje tę "ranę" -zakryje nadżerkę typu prawdziwego. Wtedy odsłonięte gruczoły zostaną zatkane. To spowoduje utworzenie się tworów podobnych do zatkanych porów. To tak zwane pęcherzyki Nabotha. Jeśli coś takiego nastąpi, mówimy o nadżerce wygojonej nieprawidłowo. Nie ma to nic wspólnego z wyleczeniem nadżerki. Upławy będą większe pod koniec cyklu miesiączkowego, po miesiączce nastąpi pozorna ulga. Upławy będą znikome lub ich w ogóle nie będzie. U kobiety, która nie stosuje środków antykoncepcyjnych, nie można oceniać upławów w połowie cyklu. Ten śluz będzie miał związek z dniami płodnymi, a nie ze stanem zapalnym
Powikłania:
Nadżerka może być pierwszym objawem raka szyjki macicy.
Profilaktyka:
Każda kobieta powinna przynajmniej raz w roku wykonywać badanie cytologiczne.
W przypadku wcześniejszego wykrycia infekcji wirusem HPV badanie cytologiczne należy wykonywać przynajmniej 2 razy w roku.
Lekarz prowadzący w różnych przypadkach może zalecić częstsze wykonywanie badania cytologicznego lub wykonanie kolposkopii.
Rodzaje nadżerek
-nadżerka prosta - czerwony obszar wokół ujścia zewnętrznego, ostro odgraniczony, o gładkiej powierzchni; jest to zazwyczaj świeżo powstała zmiana
-nadżerka brodawkowata - zmiana wyglądająca jak w nadżerce prostej, ale ma brodawkowatą powierzchnię; często towarzyszy jej stan zapalny
-nadżerka krwawiąca - występują krwawienia z powierzchni zmiany przy dotyku (np. po stosunku)
-nadżerka gruczołowa - czerwony obszar, w którym gojenie się jest słabo zaznaczone; nabłonek walcowaty ektopowy (w nieprawidłowym miejscu) tworzy struktury gruczołowe wydzielające śluz
-nadżerka w stanie gojenia - rozpoczęty proces wymiany nabłonków, czyli gojenia; zmiana jest bledsza
-nadżerka częściowo wygojona - zaawansowany proces gojenia; widoczne są często torbiele Nabotha, wyraźna granica nadżerki jest niedostrzegalna
-nadżerka wygojona - końcowy obraz gojenia się nadżerki: nabłonek płaski całkowicie przykrył obszar nadżerki, powodując zanik struktur produkujących śluz (rzadko) lub tworząc torbiele Nabotha. Jedynie ich obecność świadczy o przebytej nadżerce.
ODCZYT WYNIKÓW CYTOLOGII
• Grupa I - komórki prawidłowe
• Grupa II - stan zapalny komórek prawidłowych
• Grupa III - występują komórki dysplastyczne, mogące się przekształcić w nowotworowe
• Grupa IV - występują pojedyncze komórki nowotworowe
• Grupa V - występują liczne komórki nowotworowe
