METODA DOMANA
W metodzie tej wychodzi się z założenia, iż na drodze rozwoju zdrowego dziecka pojawia się sześć najważniejszych obszarów, służących do pełnego funkcjonowania istoty ludzkiej.
Są nimi: wzrok, słuch, dotyk, ruch, mowa oraz sprawność rąk.
W metodzie Domana przyjmuje się wczesne usprawnianie dzieci. Ma ono doprowadzić do tego, by nieuszkodzona część mózgu, przyjęła zadania jego uszkodzonej części. Na pierwszy plan wysuwa się tu koncepcję inteligencji. Zaznacza się przy tym, że mózg rośnie i wtedy doskonale się rozwija, gdy poza jego indywidualnymi możliwościami maksymalnie zapewnia mu się ze strony otoczenia wszystkie możliwości dla rozwoju ruchu, mowy, zdolności manualnych.
Metoda Domana wyróżnia cztery bloki rozwojowe, w ramach których dokonuje się usprawnienie. Wymienia się zatem:
• Blok rozwoju fizjologicznego, w zakresie którego proponowane jest spożywanie dużej ilości witamin.
• Blok rozwoju intelektualnego zmierzający do ciągłego doskonalenia intelektu, dzięki przekazowi "bitów inteligencji".
• Blok rozwoju społecznego przygotowujący do życia w społeczeństwie poprzez podanie zasad i norm współżycia społecznego i troskę o rozwój emocjonalny.
• Blok rozwoju fizycznego zakładający osiąganie doskonałości fizycznej za pomocą pełzania, raczkowania, poprawnego chodzenia, ćwiczeń gimnastycznych.
Usprawnianie metodą Domana stanowi zatem bodźcowanie mózgu odpowiednimi sygnałami. Dzięki np. wielosensorycznej stymulacji następuje rozwój poszczególnych zmysłów: dotyku, smaku, wzroku, słuchu.
W sferze dotyczącej rozwoju intelektualnego oddziaływania polegają na intensywnej, wielozmysłowej stymulacji, do której służy przygotowany program nauczania.
W programie wykorzystuje się specjalnie przygotowane plansze za pośrednictwem których rozwija się wiedzę dziecka z zakresu różnych pojęć. Na początku jest to najbliższe otoczenie, następnie coraz dalsze, aż w końcu rozwija się wiedzę dziecka dotyczącą
konkretnych zainteresowań. Plansze są przygotowane według określonych zasad; są realistyczne, jednoplanowe, ściśle nazwane, atrakcyjne.
Plansze pokazywane są według ściśle zaplanowanego harmonogramu w czasie około 1 sekundy jedna plansza. Podejmując terapię należy wcześniej zabezpieczyć odpowiednią ilość materiałów dydaktycznych.
Kolejnym elementem programu jest nauka czytania w systemie globalnym. W sferze rozwoju emocjonalno-społecznego, oddziaływania dotyczą odpowiedniego kształtowania podejścia rodziców i opiekunów dziecka oraz osób pomagających w usprawnianiu
PROGRAM RUCHOWY
Metoda hipotetycznie zakłada, że rozwój ruchowy dziecka przebiega etapami.
Najniższym stopniem tego rozwoju jest pełzanie homologiczne (jak u żaby). Podczas tego etapu kończyny dziecka poruszają się jednocześnie. Drugi etap stanowi homolateralne pełzanie. Wtedy to kończyna górna i dolna porusza się jednocześnie po tej samej stronie ciała (jak u salamandry). Ostatnim etapem rozwoju ruchowego jest pełzanie heterolateralne, tj. naprzemienne. Metoda Faya zaleca stosowanie tych wzorców usprawniania w zależności od możliwości ruchowych dziecka na danym etapie.
W czasie usprawniania metoda Domana korzysta się dodatkowo ze środków służących obniżaniu spastyczności oraz pomocnych w opanowaniu mimowolnych ruchów.
Co o sądzicie o tej metodzie a może ktoś z was miał z tym styczność
Ćwiczenia w metodzie są trudne i wymagają wielokrotnego powtarzania w ciągu dnia.
PATTERNING - to seria ruchów wykonywanych regularnie. Ma on na celu stymulacje różnych obszarów mózgu, które wpływają
na wykonywanie skoordynowanych ruchów na różnych poziomach
rozwojowych. Patterning to podstawowe narzędzie służące do uczenia mózgu danej funkcji, gdy nie jest ona rozwinięta. Jest to ćwiczenie – pasywne. Nie należy go traktować jak ćwiczenia sportowego.
Rodzaje patterningów:
- patterning kulanie
- patterning tułowia
- patterning homolateralny
- patterning krzyżowy
KULANIE
Jeśli dziecko nie potrafi samodzielnie wykonać ruchów kończynami, wówczas ćwiczenie wykonuje terapeuta. Polega ono na kulaniu dziecka wokół własnej osi z boku na bok, powoli, delikatnie
Cel ćwiczenia:
- odtworzenie w mózgu wrażeń z życia prenatalnego, ruch ten pomaga uświadomić dziecku istnienie ciała i kończyn. Stymuluje rdzeń – obszar mózgu odpowiedzialny za funkcjonowanie na wczesnym etapie.
PATTERNING TUŁOWIA - Wykonują 2 osoby. Jedna z nich porusza rękoma dziecka, a druga jego nogami.
- Ruchy te są odtworzeniem ruchów wykonywanych przez dziecko przed urodzeniem.
- Są to pierwsze kontrolowane próby mózgu skoordynowania działań rąk i nóg równocześnie.
Patterning tułowia stosuje się: - gdy dziecko jest usztywnione
- wiotkie
- gdy jest słaba koordynacja lub jej brak
- gdy jest niewykształcona umiejętność
oddychania stosuje się gdy dziecko potrafi
poruszać nogami, ale nie potrafi
pełzać do przodu.
PEŁZANIE
Pełzanie organizuje mózg- rdzeń mózgowy.
Poprawia oddychanie, dotlenia mózg, poprawia płynność ruchów, mowę, wykształca zbieżność widzenia.
Podczas ćwiczeń istotna jest stała prędkość pełzania, ponieważ rytm ruchu programuje do mózgu pewien właściwy typ oddychania, regularny, głęboki oddech.
Podczas pełzania dziecko odpycha się palcami a nie kolanami w tym celu potrzebne są miękkie tenisówki.
Dzienny program pełzania – wynosi;
na początku 100 metrów w ciągu dnia
w późniejszym czasie 300 metrów w ciągu dnia.
Pod warunkiem jeśli samodzielnie może stanąć na czworakach
RACZKOWANIE
Podczas raczkowania niemowlę używa wszystkich czterech kończyn, których ruchy wzmacniają trzysta milionów szlaków nerwowych łączących obie półkule mózgowe poprzez ciało modzelowate. Opuszczenie tego etapu powoduje w późniejszym czasie złą koordynację i złe działanie obu półkul mózgowych.
PROGRAMY AKTYWNOŚCI
Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja.
Program SPH.
Programy zostały opracowane przez Mariannę i Christophera Knill’ów, pracowników Norweskiego Instytutu Edukacji Specjalnej. Na metodę składają się cztery programy, Program Wprowadzający oraz program Specjalny (SPH).
Programy aktywności stanowią ramy, dzięki którym rozwija się kontakt społeczny, ruch i zabawa. Mogą też stanowić punkt wyjścia dla rozwoju rozumienia i używania języka. Podstawowym ich założeniem jest przekonanie, że rozwój człowieka zależy od zdolności nabywania, organizowania i wykorzystywania wiedzy o sobie, także od tego, w jaki sposób ludzie zaznajamiają się ze swoim ciałem i uczą się, jak go używać.
Niepełnosprawność jest sytuacją, która ten rozwój utrudnia. Pojawiają się problemy
z komunikacją, wywołując brak poczucia bezpieczeństwa i zaburzenia emocjonalne.
Aby przełamywać trudności wiązane z nabywaniem i organizowaniem informacji
o sobie, należy rozwinąć świadomość ciała. Wymaga to stworzenia bezpiecznego środowiska,
w którym udaje się skoncentrować uwagę dziecka i kierować nią. Pomocna tu jest specjalnie dobrana muzyka, odzwierciedlająca rytm i mowę dostosowaną do czynności, której towarzyszy. Każdy ruch dziecka jest wspierany przez specjalny akompaniament. Jest on „sygnałem” konkretnej aktywności. Dzięki specjalnemu tonowi na początku i końcu każdej aktywności dziecko uczy się rozpoznawać sytuację, łączyć dźwięki z określoną aktywnością. Muzyka tworzy pewne czasowe ramy dla ruchu, pomagając dziecku wzmocnić kontrolę nad częściami ciała.
Bardzo ważny jest kontakt terapeuta- dziecko. Program zakłada wzrost inicjatywy dziecka, nie czyni go zależnym od osoby dorosłej. Dziecko powinno stawać się coraz bardziej świadome zależności pomiędzy swoimi ruchami a obecnością terapeuty i muzyką. Świadomość ciała uzależniona jest od doświadczania własnych ruchów w relacji z innymi ludźmi, sytuacjami i rzeczami, świadomości wykorzystywania swoich rąk, nóg, ust, ramion, stóp i całego ciała podczas zwykłych czynności, jak jedzenie czy ubieranie, komunikacji.
Najlepsze rezultaty osiąga się, gdy program jest włączony do codziennej rutyny, odbywa się regularnie i o stałej porze dnia. Należy wybrać taką porę dnia, kiedy dziecko jest optymalnie ożywione. Początkowo każde dziecko powinno pracować z tym samym terapeutą.
W metodzie wyróżnia się 4 programy, zawierające rózne aktywności,
w zależności od umiejętności dziecka i jego możliwości rozwojowych.
Program SPH to Program Specjalny, dla dzieci z poważną niepełnosprawnością ruchową. Czynności są wyselekcjonowane na podstawie ich motorycznej prostoty, na ich opracowanie przeznacza się więcej czasu. Naprzeciwko powinno być lustro, aby zarówno dziecko mogło się widzieć, jak i terapeuta mógł obserwować zachowanie dziecka
i odpowiednio na nie reagować. Program należy dostosowywać do indywidualnych potrzeb dziecka, powstrzymywać aktywności wywołujące stres. Należy pamiętać, że rozwój komunikacji jest ważniejszy, niż sam ruch.
Program SPH (specjalny) trwa około 25minut.
Aktywności:
•Kołysanie
•Wymachiwanie rękami
•Pocieranie dłoni
•Zaciskanie i otwieranie dłoni
•Klaskanie
•Głaskanie policzków
•Głaskanie brzucha
•Głaskanie ud
•Ruchy stóp (palców)
•Ruchy nóg
•Przewracanie się (padanie)
My poza vojta cw jeszcze bobathem - czyli przez zabawe. Dobry lekarz (lub rehabilitant) po reakcji dziecka powinien sam okreslic jaka metoda bedzie dla niego lepsza. Moja pani od vojty na jakis czas zabronila nam przychodzic na cw bo Kuba od progu strasznie plakal i nie bylo mowy o cw. Czasami potrzebna jest przerwa albo zmiana metody, jedna jesli u Was jest poprawa, a mala przestaje plakac zaraz po cw to moze daj jej jeszcze troche czasu. Moze cos sie poprawi? Zycze zdrowka i wytrwalosci, bo patrzec na placzace dziecko podczas cw to najgorsza rzecz na swiecie!
. w zasadzie to ze sa efekty to glownie zdanie rehabilitantki od vojty bo moim zdaniem jest lepiej ale przez to ze na rzeczy ktorych sie moje dziecko teraz uczy poprostu przyszedl czas. nie jestem pewna czy to przez rehabilitacje. mysle ze to rodzic powinien ustalic ktora metoda jest najlepsza dla dziecka(tylko jak??
chetnie poczytam sobie